آخرین آبادی در لوت شما را غافلگیر می‌کند
روستای شفیع‌آباد در بخش شهداد استان کرمان، نزدیک‌ترین روستا به کلوت‌هاست و آخرین آبادی در حاشیه لوت؛ الماس بیابان‌های دنیا. این روستا اکنون در آستانه یک اتفاق مهم قرار دارد.
روزنامه اطلاعات در گزارشی نوشت:
روستای شفیع‌آباد در بخش شهداد استان کرمان، نزدیک‌ترین روستا به کلوت‌هاست و آخرین آبادی در حاشیه لوت؛ الماس بیابان‌های دنیا. این روستا اکنون در آستانه یک اتفاق مهم قرار دارد، زیرا در فهرست پیشنهادی ایران به سازمان جهانی گردشگری قرار گرفته تا در صورت تأیید این سازمان، به‌عنوان یکی از مقاصد روستایی دنیا به گردشگران معرفی شود.
دو درخت کهنسال و تنومند گز شاهی در فاصله نزدیکی از ورودی کاروانسرای روستا سالیان درازی است که آمد و رفت آدمیان را به نظاره نشسته‌اند. سایه کنگره‌های دیوارهای کاهگلی کاروانسرا بر دامن گزها افتاده است. آفتاب سوزان است و گرما نفسگیر. تا از سردر ورودی کاروانسرا عبور کرده و به دالان می‌رسم، صدای زنگوله شتران در گوشم طنین می‌اندازد و کاروانی در خیالم ظاهر می‌شود؛ از همان‌ها که قرن‌ها پیش پا بر خاک بیابان لوت از زمان‌ها و دوران‌ها گذر کرده و حالا در اعماق تاریخ غنوده‌اند.
دو سوی دالان کوتاه ورودی کاروانسرا اتاق‌هایی صفه‌مانند و بدون در قرار دارد؛ بالاتر از کف زمین. سکوهای جلوی این اتاق‌ها لابد محل نشستن دالان‌دار و جای برچیدن عرق پیشانی رهگذران بیابان بود. خنکایی که از دل خشت‌ها و کاهگل این بنا به‌در آمده، در تضاد با گرمای بیرون، عجیب دلنشین است. دالان که به سر می‌رسد، حیاط بسیار وسیع و خالی کاروانسرا چشمانم را پر می‌کند. برج‌های دیده‌بانی در گوشه‌گوشه بنا بسیار دورتر از من همچنان رو به بیابان لوت خیره مانده‌اند. در پس‌زمینه حیاط، رشته‌کوه‌هایی نه‌چندان مرتفع، زیبایی این منظر را صدچندان کرده است.
به اطرافم چشم می‌دوانم. دورتادور حیاط را حجره‌هایی پیوسته و منظم فرا گرفته است. معماری بنا به گونه‌ای انجام شده است تا تمامی این اتاق‌ها که محل استراحت کاروانیان بوده، به هم متصل باشد تا آمدوشد در آن‌ها بدون حضور در آفتاب گرم کویر اتفاق افتد. اتاق‌های سمت راست، محل استراحت کاروان‌ها و سمت چپ، اصطبل چارپایان بود. اتاق‌ها هم بخش زمستانه دارد و هم بهاره. حیاط‌های کوچکی در میانه ردیف اتاق‌ها قرار دارد. شگفت‌انگیز است. این معماری را در هیچ کاروانسرای دیگری نمی‌توان دید.
از پله‌های کنار سردر بالا می‌روم. از روی پشت‌بام، کوه می‌بینم و نخلستان و مزرعه سیر و خانه‌های محقر کاهگلی با سقف‌های گنبدی که شانه به شانه هم ایستاده‌اند. سکوتی سنگین اما بر همه این فضاها جریان دارد؛ سکوتی که از بیابان همجوار روستا شروع شده و تا این آبادی ادامه دارد.
این تصویری از روستای شفیع‌آباد در بخش شهداد استان کرمان است. نزدیک‌ترین روستا به کلوت‌ها و آخرین آبادی در حاشیه لوت؛ الماس بیابان‌های دنیا.
شفیع‌آباد اکنون در آستانه یک اتفاق مهم قرار دارد. این روستا در فهرست پیشنهادی ایران به سازمان جهانی گردشگری قرار گرفته تا در صورت تأیید این سازمان، به‌عنوان یکی از مقاصد روستایی دنیا به گردشگران معرفی شود.
روستای پرگردشگر
معین افضلی، رئیس سابق پایگاه بیابان لوت در استان کرمان و عضو انجمن حامیان بیابان لوت در گفتگو با گزارشگر روزنامه اطلاعات، برخی از شاخص‌های روستا را برمی‌شمرد و می‌گوید: شفیع‌آباد در کشور، جزو روستاهایی است که بیشترین گردشگران خارجی از آن بازدید می‌کنند، زیرا در مسیر رسیدن به کلوت‌ها (یکی از پرطرفدارترین جاذبه‌های بیابان لوت) قرار دارد. این موقعیت موجب شده که شفیع‌آباد حتی در مقایسه با ابیانه، تعداد گردشگر خارجی بی‌تری داشته باشد، ضمن این که ماندگاری توریست هم در این روستا خیلی بیشتر است.
شاخص دیگری که مدنظر است معماری کویری روستاست. شفیع‌آباد مانند دیگر روستاهای حاشیه بیابان لوت، کاروانسرا و قلعه و قنات دارد.
یکی از مسائل دیگری که درباره این روستا مورد توجه قرار گرفته، کشاورزی در حاشیه بیابان لوت است. شغل بسیاری از مردمان شفیع‌آباد، کشاورزی است و محصول سیر این منطقه جزو باکیفیت‌ترین‌هاست. گردشگران داخلی و خارجی وقتی با مزارع گسترده سیر آن هم در نزدیک‌ترین منطقه به بیابان لوت مواجه می‌شوند شگفت‌زده می‌شوند.
گوجینو و ماراتن
این فعال گردشگری می‌گوید: علاوه بر گردشگری و کشاورزی، صنایع‌دستی روستا نیز یکی از ارکان انتخاب آن برای ثبت در سازمان جهانی گردشگری است. زنان روستا در گذشته، پتّه را برای فروشندگانی که در کرمان بودند تولید می‌کردند و نقش کارگر را داشتند ولی چند سال پیش، انجمن «گوجینو» را تشکیل دادند که پتّه را از زنان این روستا و روستاهای اطراف خریداری می‌کند و در کاروانسرای روستا در غرفه‌ای به‌طور مستقیم به گردشگران می‌فروشد. بخشی از سود ناشی از این درآمد زنان روستا برای لایروبی و بهسازی قنات‌ها صرف می‌شود. این ابتکار برای سازمان جهانی گردشگری، اهمیت زیادی دارد.
افضلی می‌افزاید: یکی دیگر از شاخص‌های روستا برگزاری ماراتن لوت است. این رویداد سال‌هاست که در این منطقه روستایی و بیابانی برگزار می‌شود.
اصلاح معماری روستا
عضو انجمن حامیان بیابان لوت با بیان این که ساختار روستا، کاروانسرا و قلعه و مزارع سیر پایین‌دست، چشم‌انداز بسیار زیبایی برای این روستای کویری ایجاد کرده است می‌گوید: با ویژگی‌هایی که شفیع‌آباد دارد خیلی امیدوار هستیم که ثبت سازمان جهانی گردشگری شود اما مشکلاتی هم وجود دارد، از جمله این که منظر روستا از لحاظ شهرسازی در حال حاضر شرایط خوبی ندارد. از آن‌جایی که وضعیت اقتصادی اغلب مردم روستا مناسب نیست یا لزومی نمی‌دیدند از مصالح بهتری استفاده کنند، دیوارهایی با مصالح بلوکی در حاشیه معابر روستا وجود دارد که باید اصلاح شود. انجمن حامیان بیابان لوت با کمک یک مشاور، طرحی در خصوص معماری و مبلمان روستای شفیع‌آباد آماده کرده است که نیازمند حمایت دولت هستیم تا وارد فاز عملیاتی شود.
نیاز دیگری که وجود دارد اجرای اقداماتی در مسیر رودخانه‌ای است که از وسط روستا عبور می‌کند. این روستا یک رودخانه فصلی بسیار خروشان دارد که وقتی به راه می‌افتد در مسیر خود فرسایش خیلی زیادی ایجاد می‌کند. همین وضعیت موجب شده مسیر دره‌مانند بسیار زیبایی در روستا ایجاد شود اما این مسیر باید با رعایت ضوابط ایمنی، بدل به پیاده‌راه شود.
ما قصد داریم شفیع‌آباد را به روستای بدون پلاستیک تبدیل کنیم. برای این کار نیاز به تولید کیسه‌های پارچه‌ای داریم.
دو سه سوپرمارکت هم در روستا وجود دارد که امکانات خوبی در اختیار گردشگران می‌گذارد اما مسئولان آن باید آموزش‌های بیشتری ببینند. آنتن‌دهی ایرانسل و همراه اول را در روستا داریم منتها اینترنت ضعیف است.
از لحاظ امنیتی، پاسگاه عملیاتی امیرآباد در نزدیکی روستاست که یک امتیاز به حساب می‌آید. با این حال در برخی معابر روستا نیاز به دوربین‌های مداربسته هم وجود دارد. جامعه محلی آموزش‌دیده نیز یک شاخص مهم است که در این روستا آن را داریم. تاکنون دوره‌های آموزشی متعددی در روستا در زمینه گردشگری و آموزش زبان انگلیسی برگزار شده است.
از لحاظ زیرساخت‌های اقامتی، وضعیت خیلی خوبی در شفیع‌آباد داریم. به تناسب جمیعت روستا، اقامتگاه‌های بومگردی خوبی دایر شده است. در حال حاضر نیمی از جمعیت روستا از محل گردشگری ارتزاق می‌کنند.
همه شاخص‌هایی که برای ثبت یک روستا در سازمان جهانی گردشگری لازم است توسط ارزیابان این سازمان بررسی می‌شود.
خوشبختانه شفیع‌آباد همه این شاخص‌ها را دارد و ضعف‌ها هم در حال رفع است. البته نیاز داریم دولت از لحاظ اعتباری به روستا کمک کند، به خصوص این که فصل گرما نزدیک است. تقریبا از اردیبهشت‌ماه به بعد، اجرای عملیات عمرانی به‌دلیل گرمای شدید سخت می‌شود، به همین دلیل تقاضای جدی ما این است که دولت هرچه سریعتر اعتبارات لازم برای رفع نواقص روستا را تأمین کند.
لایروبی قنات
نجمه راز، دهیار روستای شفیع‌آباد نیز در گفتگو با گزارشگر روزنامه اطلاعات با بیان این که این روستا نزدیک‌ترین روستا به کلوت‌های بیابان لوت است، اظهار می‌کند: از شفیع‌آباد تا کلوت‌ها ۳۰ کیلومتر فاصله است و با حدود ۳۰ دقیقه رانندگی می‌توان به آن منطقه رسید. «گندم‌بریان» که ناسا آن را به‌عنوان گرمترین نقطه کره زمین معرفی کرده تا روستای ما دو ساعت فاصله دارد، البته چون بیراهه است این‌قدر طول می‌کشد. اگر مسیر هموار بود نیم ساعت بیشتر طول نمی‌کشید.
جمعیت روستا طبق آخرین سرشماری ۱۳۱ نفر بوده، البته الان جمعیت بیشتر شده، چون بعضی از مردم که به شهر رفته بودند برگشته‌اند.
شغل بیشتر مردم روستا کشاورزی است. زنان به پتّه‌دوزی و حصیربافی مشغولند و در کنار تولید آثار هنری سنتی، در کار کشاورزی هم به مردان روستا کمک می‌کنند.
وی با اشاره به این که تعداد زیادی از گردشگران بیابان لوت به این روستا می‌آیند می‌افزاید: در حال حاضر هشت بومگردی فعال و دارای مجوز در روستا داریم. اگر به بومگردی‌ها تسهیلات مناسبی داده شود که بتوانند کسب‌وکار خود را توسعه بدهند و قنات روستا که منبع اصلی تأمین آب است لایروبی شود، بسیاری دیگر از کسانی که از روستا مهاجرت کرده‌اند برمی‌گردند. قنات روستا سال‌هاست که نیاز به لایروبی دارد و چون این کار انجام نشده دبی آبی که به مزرعه‌ها می‌رسد بسیار کاهش یافته و تولید سیر را که محصول اصلی روستاست با مشکل مواجه کرده است.
خانم راز بسیار امیدوار و خوش‌بین است که شفیع‌آباد جهانی شود و می‌گوید: مشتاقانه منتظریم که با جهانی شدن، میزبان گردشگران بیشتری از سراسر دنیا باشیم.
