منطقه قره‌باغ بخش جدایی‌ناپذیر از خاک جمهوری آذربایجان است

صبح امروز مسعود پزشکیان، رئیس جمهور، با بدرقه رسمی محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور و حجت‌الاسلام محسن قمی، معاون امور بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری، تهران را به مقصد باکو ترک کرد تا به دعوت آقای الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان، دیداری رسمی از این کشور داشته باشد.

ساعتی بعد هواپیمای حامل رئیس‌جمهور و هیات همراه در فرودگاه حیدر علی‌اف شهر باکو به زمین نشست و پزشکیان مورد استقبال یعقوب ایوبوف، معاون نخست‌وزیر و سمیر شریف‌اف، معاون وزیر امور خارجه این کشور، قرار گرفت.

استقبال رسمی از دکتر پزشکیان در کاخ زاگولبا در باکو و توسط الهام علی‌‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان، انجام شد.

در این مراسم ابتدا سرود ملی جمهوری اسلامی ایران و سپس سرود ملی جمهوری آذربایجان از سوی یگان تشریفات حاضر در میدان نواخته شد و سپس یگان تشریفات در مقابل دو ریاست جمهور ایران و آذربایجان رژه رفتند.

پس از مراسم رسمی استقبال، هیات‌های عالی‌رتبه دو کشور مقابل یکدیگر قرار گرفته و به بحث و تبادل نظر پرداختند.

دکتر مسعود پزشکیان در نشست هیات‌های عالی‌رتبه ایران و جمهوری آذربایجان با ابراز خرسندی از حضور در باکو، گفت: مایه افتخار است که در جمهوری آذربایجان حضور دارم و در جمع مقامات کشور برادر و دوست شرکت می‌کنم. امیدوارم این سفر و توافقات حاصل از جلسات کارشناسی پیشین، سرآغاز گام‌های بلندتری در مسیر توسعه روابط میان دو کشور باشد.

رئیس‌جمهور با اشاره به پیوندهای تاریخی، فرهنگی و خانوادگی میان ملت‌های ایران و آذربایجان افزود: این ارتباطات، زمینه‌ساز شکل‌گیری مسیری مناسب برای گسترش همکاری‌های منطقه‌ای خواهد بود.

پزشکیان همچنین با ابلاغ سلام‌های گرم مقام معظم رهبری به مقامات آذربایجان، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره بر حمایت از حقوق مردم آذربایجان تأکید داشته و بر این باور است که منطقه قره‌باغ بخش جدایی‌ناپذیر از خاک جمهوری آذربایجان است.

رئیس جمهور حضور هیات ایرانی در باکو را نشانه عزم جدی دو کشور برای تحکیم پیوندها، تقویت وحدت و گسترش انسجام میان ایران و جمهوری آذربایجان دانست.

در ادامه سفر دکتر مسعود پزشکیان به جمهوری آذربایجان، مقامات دو کشور، در حضور روسای جمهور ایران و آذربایجان، 7 تفاهم‌نامه همکاری مشترک امضا کردند.

علاوه بر بیانیه مشترک سفر که به امضای روسای جمهور رسید، 7 تفاهم‌نامه نیز در عرصه‌های رایزنی سیاسی، حمل و نقل، مبادلات فرهنگی، همکاری‌های بهداشتی، رسانه‌ای و سرمایه‌گذاری به امضای مقامات مرتبط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان رسید.

برنامه دیگر رئیس‌جمهور در باکو، حضور مشترک با الهام علی‌اف در نشست خبری با اهالی رسانه جمهوری آذربایجان و خبرنگاران خارجی حاضر در این کشور بود.

دکتر مسعود پزشکیان در این نشست ضمن ابراز خرسندی از سفر به باکو، گفت: پیش از هر چیز لازم می‌دانم از برادر عزیزم جناب آقای الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور محترم آذربایجان، به دلیل میزبانی گرم، صمیمانه و نگاه بلند ایشان نسبت به تحولات منطقه و آینده روابط دوجانبه، صمیمانه قدردانی کنم.

رئیس‌جمهور با اشاره به پیشینه تاریخی روابط ایران و آذربایجان اظهار داشت: روابط ما ریشه در قرون گذشته دارد و نه‌تنها تازه آغاز نشده، بلکه استمرار پیوندهای دیرینه‌ای است که میان ملت‌های ما برقرار بوده است. همانند همسایگانی که در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و یار و پشتیبان یکدیگرند، ما نیز همواره در کنار هم بوده‌ایم و خواهیم بود.

پزشکیان با تأکید بر اشتراکات فرهنگی، دینی، اعتقادی، فکری و سیاسی دو کشور افزود: ما به این اشتراکات افتخار می‌کنیم و بر مبنای همین پیوندهای عمیق، مصمم به تقویت هرچه بیشتر روابط هستیم. در بسیاری از زمینه‌ها می‌توانیم تجربیات خود را به اشتراک بگذاریم، از بازارهای یکدیگر بهره ببریم و ارتباطات منطقه‌ای را توسعه دهیم.

رئیس‌جمهور همچنین به امضای توافقات دوجانبه در این سفر اشاره کرد و گفت: تصمیم مهم دیگری که اتخاذ شد، تدوین یک برنامه راهبردی جامع میان دو کشور است که به دستور رئیس‌جمهور محترم آذربایجان و با هماهنگی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پیگیری خواهد شد. این برنامه چارچوبی برای گسترش همکاری‌های صنعتی، علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی میان ایران و آذربایجان فراهم خواهد کرد.

پزشکیان با تأکید بر اهمیت همکاری‌های منطقه‌ای ادامه داد: ایران و آذربایجان می‌توانند با همکاری و احترام متقابل به تمامیت ارضی و سلایق یکدیگر، صلح، آرامش و امنیت را در منطقه برقرار کنند. اگر کشورهای اسلامی و همسایگان منطقه دست در دست هم دهند، خواهند توانست الگویی موفق‌تر از آنچه امروز در اروپا می‌بینیم، ارائه کنند.

رئیس‌جمهور با اشاره به ضرورت گسترش همکاری‌های زیرساختی و اقتصادی تصریح کرد: ما می‌توانیم شبکه‌های حمل‌ونقل و مالی را به هم متصل کنیم، تجارت را توسعه دهیم، کریدورهای شرقی-غربی و شمالی-جنوبی را فعال‌تر کنیم و زمینه‌های مشترک برای سرمایه‌گذاری و تولید را فراهم آوریم. 

پزشکیان با تأکید بر اشتراکات خانوادگی و تاریخی ملت‌های دو کشور خاطرنشان کرد: این پیوندهای عمیق، مانعی در برابر هرگونه تلاش برای ایجاد تفرقه میان ماست. با عزم و اراده‌ای که در رئیس‌جمهور محترم آذربایجان می‌بینم و با تعهدی که از سوی ایران وجود دارد، اطمینان دارم همه توافقات موجود و آنچه در آینده تدوین خواهد شد، با جدیت دنبال و عملیاتی خواهد شد.

رئیس جمهور ضمن تشکر مجدد از میزبانی گرم آذربایجان گفت: به دلیل شرایط خاصی که در داخل کشور به وجود آمده، ناچاریم سفر خود را کوتاه‌تر کنیم اما امیدوارم در آینده‌ای نزدیک بار دیگر در خدمت برادران عزیز خود در جمهوری آذربایجان باشم.

پزشکیان تأکید کرد: هنگام حضور در جمهوری آذربایجان، احساس می‌کنم در میان مردم خودم هستم؛ گویی در تبریز یا اردبیل حضور دارم. این احساس نزدیکی و برادری، سرمایه بزرگی برای توسعه ارتباطات اقتصادی، فرهنگی، علمی و امنیتی میان دو کشور است. ان‌شاءالله با تلاش‌های مشترک، آینده‌ای روشن برای ملت‌های خود و نسل‌های آینده رقم خواهیم زد.

در بخش دیگری از این کنفرانش خبری مشترک، رئیس‌جمهور آذربایجان گفت: بر این باور هستم که این دیدار دوجانبه باعث توسعه روابط دو کشور خواهد شد. در زمینه‌ موضوعات مختلفی تبادل نظر بسیار خوبی داشته‌ایم. هر دو کشور باید برای گسترش توسعه روابط تلاش کنیم.

الهام علی‌اف افزود: اسناد مهمی بین دو کشور امضا شد و این اسناد نشان‌دهنده تلاش دو کشور در جهت گسترش روابط دو جانبه است. مقامات عالی رتبه ایران به جمهوری‌آذربایجان آمدند و در زمینه‌های مختلفی اسناد خوبی به امضا رسید. امیدواریم اسنادی که به امضا رسیده است بتواند زمینه‌ساز پیشرفت روابط دوکشور در آینده شود.

رئیس‌جمهور آذربایجان تاکید کرد: کریدور شمال- جنوب برای کشورهایی که در این پروژه حضور دارند اهمیت بسیاری دارد و جمهوری‌ آذربایجان تمامی شرایط مناسب برای تقویت و بهره‌برداری از کریدور شمال- جنوب را مهیا خواهد کرد.

در ادامه رئیس‌جمهور کشورمان به‌همراه الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، در یک فضای صمیمی و البته غیر رسمی در ساحل دریای خزر به بحث و تبادل نظر پرداختند.

دکتر مسعود پزشکیان در ادامه برنامه‌های سفر یکروزه به جمهوری آذربایجان، در محل آرامگاه حیدر علی‌اف، رئیس جمهور فقید این کشور و پدر الهام علی‌اف، حضور یافت و با اهدای تاج گل و قرائت فاتحه، به وی ادای احترام کرد.

رئیس‌جمهور همچنین در محل یادمان شهدای 20 ژانویه 1990 باکو حضور یافت و با اهدای تاج گل مقام آنان را گرامی داشت.

حضور در نشست تجار و بازرگانان ایران و آذربایجان برنامه بعدی رئیس‌جمهور در سفر به باکو بود.

پزشکیان با بیان اینکه ایران و آذربایجان همچون دو خانواده در دو سوی یک دیوار هستند که همواره با یکدیگر ارتباط دارند اظهار داشت: ارتباطات میان دو کشور ریشه در تاریخ، فرهنگ و همسایگی دیرینه دارد.

رئیس‌جمهور با قدردانی از استقبال گرم الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، تصریح کرد: از مهمان‌نوازی صمیمانه و سخنان امیدوارکننده رئیس‌جمهور آذربایجان در زمینه توسعه تعاملات دو کشور استقبال می‌کنیم و این روحیه می‌تواند زمینه‌ساز گسترش همکاری‌های مشترک باشد.

پزشکیان با اشاره به ظرفیت‌های علمی، اقتصادی، فرهنگی و دانشی ایران و آذربایجان خاطرنشان کرد: می‌توانیم با تبادل تجربیات، دانش و دستاوردها، منافع گسترده‌ای برای مردم دو کشور ایجاد کنیم و مسیر توسعه مشترک را هموار سازیم.

رئیس‌جمهور افزود: زمینه‌های متنوع همکاری‌های اقتصادی و تجاری میان ایران و آذربایجان وجود دارد که می‌تواند به رفاه ملت‌ها و تقویت صلح و ثبات در منطقه کمک کند.

پزشکیان با بیان اینکه این ایده همواره در ذهن او وجود داشته است تصریح کرد: از دوران دانشجویی در ذهنم بود که چرا نتوانیم با همدیگر سوار یک قطار شویم، از پاکستان حرکت کنیم، وارد ایران و آذربایجان شویم و سپس به ترکیه، عراق و عربستان برویم، چه مشکلی در ایجاد چنین ارتباطاتی وجود دارد؟

دکتر پزشکیان با اشاره به اشتراکات فرهنگی، تمدنی و تاریخی کشورهای منطقه خاطرنشان کرد: مجموعه کشورهای اسلامی با فرهنگ‌ها و تمدن‌های مشابه و پیشینه‌ای چند هزار ساله می‌توانند ارتباطات گسترده‌ای برقرار کنند و زمینه همکاری‌های اقتصادی و علمی را گسترش دهند.

رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: با همکاری‌های منطقه‌ای می‌توان آینده‌ای پر از امید، صلح، آرامش و توسعه برای ملت‌ها ساخت و امنیت را با تکیه بر آزادگی و همبستگی میان کشورهای منطقه حفظ کرد.

پزشکیان با تأکید بر توانمندی ملت‌های منطقه در تأمین امنیت تصریح کرد: ما نیازی نداریم از جایی دیگر بیایند و برای ما امنیت ایجاد کنند، بزرگان کشورها می‌توانند با گفت‌وگو مشکلات و اختلافات احتمالی را حل کنند.

رئیس‌جمهور با اشاره به عوامل خارجی در ایجاد اختلاف میان ملت‌ها اظهار داشت: برخی گروه‌ها با تحریکات بیرونی به دنبال ایجاد اختلال در ارتباطات سالم و قدیمی میان همسایگان هستند و نباید اجازه داد این روابط تاریخی با بهانه‌های واهی خدشه‌دار شود.

دکتر پزشکیان با اشاره به وجود برخی افراد در داخل کشورها که مانع توسعه روابط می‌شوند خاطرنشان کرد: همان‌طور که در ایران عده‌ای علاقه‌ای به وقوع تحولات مثبت ندارند، ممکن است در آذربایجان، عراق یا افغانستان نیز چنین افرادی وجود داشته باشند اما اراده ملت‌ها باید بر حفظ دوستی و همکاری استوار بماند.

رئیس‌جمهور با تأکید بر لزوم احترام به تمامیت ارضی کشورها تصریح کرد: باید به استقلال سیاسی و امنیتی یکدیگر احترام بگذاریم و از هرگونه دخالت یا مداخله در امور داخلی کشورها پرهیز کنیم.

رئیس‌جمهور با اشاره به دیدار صبح امروز خود با مقام معظم رهبری تصریح کرد: مقام معظم رهبری سلام گرم خود را ابلاغ کردند و تأکید داشتند ارتباطات میان برادران و خواهران در ایران و آذربایجان باید صمیمی‌تر و عمیق‌تر شود و این توصیه‌ای بود که برای این سفر به ما داشتند.

مسعود پزشکیان عصر امروز دوشنبه در ادامه برنامه‌های سفر به باکو، بارگاه مطهر حضرت فاطمه حکیمه، معروف به بی‌بی هیبت، دختر امام موسی بن جعفر و خواهر امام رضا (ع) را که در شهر باکو مدفون است، زیارت کرد.

آستان بی‌بی هیبت در باکو در طول قرون مورد توجه خاص شیعیان شیفته و عاشقان اهل بیت (ع) بوده است که از اقصی نقاط جهان رنج سفر را بر خود هموار می‌کردند و به سوی مرقد شریفش می‌شتافتند.

آخرین برنامه رئیس‌جمهور در سفر یک روزه به باکو دیدار با ایرانیان مقیم آذربایجان بود.

مسعود پزشکیان ضمن ابراز خوشحالی از حضور در جمع ایرانیان مقیم آذربایجان، گفت: خوشحالم که امروز در جمع شما هستم و تلاش‌های شما برای ایجاد بستری مناسب جهت استحکام پیوندهای تاریخی ما قابل تقدیر است.

رئیس‌جمهور با اشاره به سابقه چندین هزار ساله ارتباطات میان ملت‌های منطقه افزود: در طول تاریخ گاه از هم جدا شدیم و گاه دوباره پیوند خوردیم، اما فرهنگ، آداب و رسوم مشترک ما همچنان پابرجاست.

پزشکیان با اشاره به آثار به جا مانده از بزرگان فرهنگ و ادب منطقه مانند نظامی گنجوی گفت: نظامی متعلق به این سرزمین است و نشان می‌دهد ما یک امت، یک فرهنگ و یک قدرت بوده‌ایم.

رئیس‌جمهور همچنین با قرائت آیاتی از قرآن کریم، بر باور وحدت نژادی و انسانی تمام ملت‌ها تأکید کرد و گفت: ما همگی از یک ریشه و خانواده هستیم. این مرزهایی که امروز وجود دارد ساخته شده‌اند؛ در حالی که پیش‌تر قوم و خویش ما در دو سوی این مرزها زندگی می‌کردند.

پزشکیان در ادامه با انتقاد از موانع موجود بر سر راه ارتباطات اقتصادی و علمی، گفت: چرا باید در منطقه ما مرزها مانع تجارت شوند در حالی که اروپایی‌ها با حذف مرزها به توسعه رسیده‌اند؟ ما می‌توانیم بازاری بزرگ برای تجارت، علم، صنعت و گردشگری ایجاد کنیم.

رئیس‌جمهور با اشاره به دغدغه‌های دانشجویان ایرانی در آذربایجان، قول داد که موضوع ارزشیابی علمی و مهارتی آن‌ها را به صورت جدی پیگیری کند و تأکید کرد: اگر کسی دانش و مهارت واقعی داشته باشد، می‌تواند از هر آزمونی عبور کند.

دکتر مسعود پزشکیان شامگاه دوشنبه پس از سفر رسمی و فشرده یکروزه به جمهوری آذربایجان و دیدار با رئیس جمهور این کشور، باکو را به مقصد تهران ترک کرد.