نسخه دور تند «ترامپ 2020» در صد روز نخست ریاست‌جمهوری‌

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، صدمین روز ریاست جمهوری‌اش را درحالی پشت سر گذاشت که نظرسنجی‌‌ها نشان می‌دهد، میزان مقبولیت اجتماعی او در آمریکا فقط 39 درصد است که پایین‌ترین میزان محبوبیت یک رئیس‌جمهوری آمریکا در 100 روز نخست ریاست‌جمهوری‌اش محسوب می‌شود. یکی از عمده‌ترین دلایل این امر سرعت و عجله او برای پیاده کردن سیاست‌هایی است که هنوز درباره آنها تحقیق کاملی صورت نگرفته بود.

در واقع می‌توان گفت این 100 روز نسخه‌ای از دونالد ترامپ 2020 را دیدیم که روی دور تند قرار گرفته بود و همان سیاست‌های جنجالی 4 سال دور نخست ریاست‌جمهوری‌اش را در 100 روزه پیاده می‌کرد. در همین  ارتباط او در روز نخست کارش 42 فرمان اجرایی صادر کرد. او با مجموع 211 فرمانی که صادر کرده جنجال‌های فراوانی را در سیاست داخلی و سیاست خارجی آمریکا بوجود آورده که مهم‌ترین‌های آنها را در اینجا گرد آورده‌ایم.

سیاست داخلی آشفته

یکی از نخستین فرمان‌هایی که دونالد ترامپ صادر کرد و با ناراحتی عمومی همراه شد عفو بیش از هزار و 500 نفر از متهمان حمله به کنگره آمریکا در ژانویه سال 2021 و شکست او در انتخابات 2020 بود. رویدادی که ناظران و دادستان‌های آمریکایی معتقد بودند، بخاطر سخنرانی تحریک آمیز دونالد ترامپ بابت شکستش در انتخابات آن سال مقابل جو بایدن بوده است و تبدیل به لکه ننگی در تاریخ این کشور شد و بسیاری آن را شکست دموکراسی نامیدند.

اما این اقدام او تازه آغاز راهش در جهت صدور دستوراتی بود که خلاف دموکراسی برآورد می‌شد. او همچنین با صدور فرمان اخراج مهاجرانی که او غیرقانونی  می‌خواند اما بسیاری از آنها بر مبنای قانون تولد در خاک آمریکا در این کشور زندگی می‌کردند، خشم مهاجران و ساکنان ده‌ها کشور که او دستور داد حق ورود به خاک آمریکا را نخواهند داشت، برانگیخت.

برنامه‌های او با اخراج هزاران نفر از کارکنان دولتی ادامه یافت. طرحی که با برنامه‌ریزی ایلان ماسک، مشاور او در وزارت کارآمدی دولت نهادی که برای اولین بار توسط ترامپ ابداع شده است، انجام شد. او در ادامه همین سیاست‌ها شماری از نهادها و سازمان‌ها را نیز تعطیل کرد. برخی از این سازمان‌ها، سازمان‌هایی بودند که بازوی قدرت نرم آمریکا در جهان محسوب می‌شدند و سیاست و فرهنگ آمریکایی را ترویج می‌دادند. تعطیلی برخی از شبکه‌ها و سایت‌های رسانه‌ای همچون صدای آمریکا در همین راستا بود. اقدامی که با مخالفت حتی جمهوری‌خواهان حامی او همراه شد.

برنامه‌های اقتصادی ترامپ نیز با انتقادهای داخلی فراوانی مواجه شد. او با اعلام تعرفه بر کالاهای نخست سه کشور و بعد بر تقریباً همه جهان باعث شد، وضعیت اقتصاد داخلی آمریکا نیز دچار بحرانی بی‌سابقه و حتی سخت‌تر از دوران رکود اقتصادی شود. مردم آمریکا که بیش از هر چیز به وضعیت اقتصادی خوب و داشتن رفاه ولو نسبی اهمیت می‌دهند، با مشاهده بالا رفتن هزینه‌های زندگی و خالی‌تر شدن جیب‌هایشان، سیاست‌های اقتصادی ترامپ را ناکارآمد دانستند و به آن معترض شدند.

سیاست خارجی پرهیاهو

دونالد ترامپ نسخه 2025 برای ایفای نقشی هر چه سریع‌تر در عرصه جهانی و نشان دادن خود به عنوان رئیس‌جمهوری مقتدر که می‌تواند بر جهان حکمرانی کند، در این 100 روز سیاست خارجی پرهیاهویی داشته است.

یکی از نخستین گام‌های ترامپ در عرصه سیاست خارجی ادعای مالکیت بر سرزمین‌هایی بود که هیچ قانون بین‌المللی چنین ادعاهایی را نمی‌پذیرفت. او ادعا کرد، کانادا ایالت پنجاه و یکم آمریکاست، کانال پاناما متعلق به ایالات متحده است و می‌تواند گرینلند را بخرد. این ادعاها و دست اندازی‌ها بر ممالک دیگر با واکنش تند کشورها مواجه شد. بویژه کانادا که در زمره کشورهایی بود که ترامپ با زیر پا گذاشتن قانون تجارت آزاد بین دو کشور تعرفه‌هایی سنگین نیز بر آن بسته بود.

او که با وعده ایجاد صلح در جهان بر کرسی ریاست‌جمهوری تکیه زده در ادامه سیاست‌های خارجی خود به سبک خودش تلاش کرد، با ورود به جنگ غزه و جنگ اوکراین صلحی را در این دو نقطه بنا کند. در مورد غزه، طرح او برای انتقال مردم غزه به کشورهایی دیگر با واکنش تند کشورهای عربی همراه شد و هنوز هم با گذشت 100 روز نتوانسته به پیشرفت قابل توجهی در این جنگ دست یابد و به آتش بسی که هر آن ممکن است پایان گیرد، بسنده کرده است.

در مورد جنگ روسیه و اوکراین نیز تلاش او برای پایان دادن به این جنگ بدون حضور اروپایی ها بی‌حاصل بوده و در این مورد هم آتش بسی برقرار شده که در واقع برقرار نیست و دو طرف همچنان در حال کوبیدن مواضع یکدیگر هستند. طوری که خود او نیز چند روز پیش اذعان داشت در حال ناامید شدن است.

او در همین زمینه ابتدا دست به تهدیدهای فراوان علیه ایران زد و بعد با نوشتن نامه‌ای به رهبری ایران برای انجام مذاکرات گام برداشت. اکنون سه دور از مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا برگزار شده و باید دید در ادامه راه این مذاکرات که البته بسیاری از ناظران به آن خوش‌بین هستند، به کجا می‌رسد.

دونالد ترامپ در این صد روز با وضع تعرفه‌ها بر کشورهایی که مبادلات بازرگانی با آمریکا دارند، ایالات متحده را وارد جنگ جهانی اقتصادی کرد. جنگی که دود آن به چشم خود آمریکا هم رفت و در نهایت او را واداشت از طرح خود برای سه ماه عقب‌نشینی کند تا شاید با مذاکرات اقتصادی با کشورها گرهی که خود افکنده باز شود.

تکاپوی ترامپ برای دخالت ندادن اروپایی‌ها در جنگ اوکراین و بعد از آن اعمال تعرفه‌ها باعث خشم متحدان اروپایی‌اش شده و در این زمینه نیز سیاست خارجی ایالات متحده را با چالشی بسیار همراه کرده است.

دیگر اقدام بحث برانگیز او در سیاست خارجی، قطع کمک‌هایی بود که آمریکا سال‌ها در قالب آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده چندین دهه با ارسال کمک‌های انسانی به کشورهای نیازمند و فقیر یا جنگ‌زده در جست‌و‌جوی توسعه قدرت نرم این کشور بود.