ارزان شدن۵۰ درصدی قیمت مسکن (۱۵ مرداد ۱۴۰۴)
بازار مسکن همواره نقشی کلیدی در ساختار اقتصادی کشورها ایفا کرده و یکی از حساس‌ترین و پرنوسان‌ترین حوزه‌های مالی به شمار می‌رود. طی سال‌های گذشته، افزایش مداوم و قابل توجه قیمت مسکن، به یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌های خانوارها بدل شده بود؛ اما در سال جاری، برخلاف روند صعودی سال‌های پیش، این بازار با افت نسبی قیمت مواجه شده است. کاهش قیمت‌ها دلایل متعددی دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، کاهش تقاضا به‌واسطه خروج بخشی از اتباع خارجی از کشور عنوان شده است.
بازار مسکن به عنوان یکی از ارکان مهم اقتصاد کلان، همواره تحت تأثیر متغیرهای متعددی چون نرخ تورم، سیاست‌های اعتباری بانک‌ها، نوسانات ارزی و تغییرات جمعیتی قرار دارد. در شرایطی که اغلب بازارها دستخوش بی‌ثباتی هستند، مسکن نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نوسان در قیمت آن، طی سال‌های اخیر به اوج خود رسیده است.
با این حال، سال جاری شاهد تغییر جهت در منحنی قیمت‌ها بوده‌ایم؛ مسیری که برخلاف روند صعودی معمول در سال‌های اخیر، اکنون نشانه‌هایی از کاهش را بروز داده است. این تغییر به‌ویژه در بازار خرید و فروش ملک در شهرهای بزرگ و به‌طور خاص تهران محسوس‌تر بوده و بخش قابل توجهی از فعالان بازار آن را تأیید می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین عواملی که به کاهش قیمت مسکن منجر شده، افت محسوس تقاضاست. این کاهش تقاضا بخشی به دلیل خروج اتباع خارجی از کشور است که در سال‌های اخیر به‌عنوان یکی از بازیگران پررنگ بازار مسکن، به‌ویژه در مناطق خاص شهری، نقش‌آفرینی می‌کردند. حال با کاهش تعداد این متقاضیان، بخشی از فشار تقاضا کاسته شده و بازار به سمت تعادل بیشتری حرکت کرده است.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک نیز در همین راستا عنوان کرده که خروج اتباع، یکی از عوامل قابل توجه در کاهش قیمت مسکن طی ماه‌های اخیر بوده است. به گفته او، کاهش معاملات در برخی مناطق، نتیجه مستقیم همین اتفاق است و ادامه‌دار بودن این روند می‌تواند باعث ثبات بیشتر قیمت‌ها در آینده شود، البته به شرط آنکه سایر عوامل اقتصادی نیز به این رویکرد کمک کنند.
ادعای عجیب شاهین صمدپور در فضای مجازی
از سوی دیگر، نبود تقاضای مؤثر از سوی خانوارهای ایرانی نیز مزید بر علت شده است. رشد فاصله بین درآمد و قیمت مسکن، موجب شده تا بخش زیادی از خانواده‌ها توان ورود به بازار خرید را نداشته باشند و همین موضوع باعث رکود معاملاتی شده است؛ رکودی که اگرچه ممکن است در کوتاه‌مدت به افت قیمت‌ها منجر شود، اما در بلندمدت چالش‌های عمیق‌تری را به همراه دارد.
نباید فراموش کرد که در کنار خروج اتباع و افت تقاضای داخلی، عوامل دیگری چون توقف رشد شدید قیمت نهاده‌های ساختمانی، رکود ساخت‌وساز و انتظارات تورمی نیز بر رفتار بازار اثرگذارند. همچنین برخی از کارشناسان معتقدند کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری در بازار ملک به دلیل بازدهی پایین‌تر نسبت به بازارهای موازی، بر روند نزولی قیمت‌ها دامن زده است.
در نهایت، هرچند کاهش نسبی قیمت مسکن برای بسیاری از متقاضیان خبری امیدوارکننده به نظر می‌رسد، اما باید با نگاهی واقع‌گرایانه به آینده این بازار نگریست. اگر این کاهش‌ها ناشی از رکود و افت شدید تقاضا باشد، نه‌تنها به بهبود وضعیت مسکن کمکی نمی‌کند، بلکه ممکن است به بحرانی پنهان در حوزه ساخت‌وساز و اشتغال در این صنعت حیاتی منجر شود. از این‌رو، سیاست‌گذاری هوشمندانه و هدفمند برای تعادل‌بخشی واقعی به بازار، بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر می‌رسد.
منبع: گسترش
