قیمت نفت در کف 4 سال اخیر؛ نفت ارزان عربستان بازار را تکان داد
قیمت جهانی نفت به پائین‌ترین سطح در چهار سال اخیر رسید. عربستان از کاهش بیشتر تولید عقب‌نشینی کرده و بازار با نفت ارزان، وارد مرحله‌ای تازه و غیرقابل‌پیش‌بینی شده است.
در پایان ماه آوریل، قیمت جهانی نفت خام به پائین‌ترین سطح خود طی چهار سال گذشته سقوط کرد. منابع نزدیک به دولت سعودی اعلام کردند که عربستان سعودی تمایلی به کاهش بیشتر تولید ندارد و آماده است نفت ارزان‌قیمت را برای مدت طولانی‌تری به بازار جهانی عرضه کند. همزمان، نگرانی درباره تأثیر منفی تعرفه‌های تجاری دولت ترامپ نیز به کاهش بیشتر قیمت‌ها دامن زده است.
عقب‌نشینی ریاض
طبق گزارشی که رویترز منتشر کرده برخی منابع آگاه در دولت عربستان سعودی می‌گویند این کشور تصمیم گرفته تولید نفت خود را بیش از این کاهش ندهد. یکی از منابع تأکید کرده: «سعودی‌ها حاضر هستند نفت ارزان‌تری بفروشند، حتی اگر مجبور شوند برخی پروژه‌های بزرگ اقتصادی خود را تعلیق کنند.»
به گفته کارشناسان، بودجه عمومی عربستان برای تحقق اهدافش نیاز به قیمت نفت بالای ۹۰ دلار در هر بشکه دارد. اما با توجه به روند فعلی بازار جهانی، دستیابی به این سطح قیمتی در کوتاه‌مدت بعید به نظر می‌رسد.
واردکنندگان نفت، برنده بازی نفت ارزان
در مقابل، کشورهای واردکننده نفت از شرایط فعلی بهره می‌برند. هند یکی از مهم‌ترین این کشورهاست. دهلی‌نو طی سه سال گذشته به بزرگ‌ترین واردکننده نفت روسیه تبدیل شده است؛ نفت روسیه که به دلیل تحریم‌های غرب با تخفیف‌های بالا فروخته می‌شود، به سرعت جایگزین صادرات اوپک در بازار هند شده است.
در سال مالی 2024-2025 سهم کشورهای عضو اوپک در صادرات نفت به هند به پایین‌ترین سطح تاریخی رسید. منابع آگاه اعلام کرده‌اند که نفت تخفیفی روسیه، بازیگران سنتی مثل عربستان و عراق را به حاشیه رانده است.
رشد اقتصادی هند با تکیه بر نفت تخفیفی
با افزایش واردات نفت ارزان‌قیمت، رشد اقتصادی هند نیز همچنان قوی باقی مانده است. صندوق بین‌المللی پول در جدیدترین گزارش خود، پیش‌بینی رشد اقتصادی برای آسیا را کاهش داده، اما همچنان رشد تولید ناخالص داخلی هند را بالای ۶ درصد اعلام کرده است.
این نرخ رشد، در مقایسه با رشد ناچیز ۰.۲ درصدی اقتصاد اتحادیه اروپا، نشان‌دهنده وضعیت خاص هند در اقتصاد جهانی است؛ کشوری که از بازار نفت ارزان روسیه و کاهش قیمت جهانی نفت بیشترین بهره را برده است.
تعرفه‌های ترامپ و چشم‌انداز مبهم بازار نفت
بلومبرگ نوشت، کاهش تقاضای جهانی نفت به دلیل نگرانی‌ها از تعرفه‌های تجاری دولت ترامپ و احتمال رکود جهانی، نقش کلیدی در کاهش قیمت‌ها ایفا کرده است. آژانس بین‌المللی انرژی نیز با استناد به همین نگرانی‌ها، پیش‌بینی خود از رشد تقاضای جهانی نفت در سال جاری میلادی را ۴۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داده است.
با این حال، برخی تحلیلگران معتقدند این تأثیر می‌تواند کوتاه‌مدت باشد. کشورهای هدف این تعرفه‌ها، از جمله چین و هند، علائمی از تمایل به توافق تجاری با آمریکا بروز داده‌اند؛ امری که ممکن است فضای روانی بازار را تغییر دهد.
افزایش تقاضا همزمان با کاهش قیمت نفت
گزارش بلومبرگ می‌گوید کاهش قیمت نفت در هفته‌های گذشته موجب افزایش تقاضا برای نفت خام شده است. این روند، به گفته تحلیلگران، تا زمانی ادامه دارد که نرخ جهانی نفت خام دوباره وارد مسیر صعودی شود. با این حال، در حال حاضر نشانه‌ای از بازگشت قیمت نفت به سطوح بالا در بازار دیده نمی‌شود.
