انفجار بندر شهید رجایی چه تاثیری بر سفره مردم دارد؟

تصاویر دردناک منتشر شده از کانتینرهای سوخته در بندر شهید رجایی این گمانه را تقویت می‌کرد که حادثه این بندر ممکن است به سفره مردم هم سرایت کند. لابلای تصاویر منتشر شده، عکس ماهی سوخته و پای مرغ این تصور را ایجاد می‌کرد که بخشی از محموله‌های آسیب‌دیده مربوط به بخش کشاورزی است. گمانه‌هایی هم درباره آسیب دیدن محموله‌های کود شیمیایی مطرح شد.

از آنجایی که اطلاعات دقیقی در دسترس نیست، نمی‌دانیم کانتینرهای سوخته شده، محصول وارداتی است یا آنکه در نوبت بارگیری و صادرات قرار داشتند. فقط می‌دانیم بندر شهید رجایی یکی از مهمترین بنادر حمل کانتینری کشور و شاهراه تجارت ایران به حساب می‌آید.

بر اساس گزارش محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس، به دلیل رعایت نشدن استانداردهای انبارداری، حدود دو هزار کانتینر در انفجار بندر شهید رجایی سوخته است.

چه بخشی از این دو هزار کانیتنر مربوط به حوزه کشاورزی است و آیا وقوع حادثه در این بندر تاثیری بر روند تامین کالاهای اساسی و سفره مردم خواهد داشت؟

سهم چهار درصدی در تامین کالای اساسی

آمارهای سازمان بنادر و دریانوردی نشان می‌دهد که سهم بندر شهید رجایی در ترخیص کالایی مانند کود و مواد شیمیایی نزدیک به 22 درصد است. در بخش کالاهای اساسی 4.1 درصد از نیاز داخل از مسیر بندر شهید رجایی تامین می‌شود ولی ۵۷ درصد از اقلام وارداتی در حوزه کشاورزی از طریق بندر امام خمینی (ره)، ۱۳ درصد بندر امیرآباد، ۶ درصد بندرلنگه، ۵ درصد بندر انزلی تامین می‌شود. سهم بنادر نوشهر و شهید رجایی در جابجایی اقلام کشاورزی هر کدام ۴ و ۱۱ درصد و مابقی نیازها نیز از طریق ۱۷ بندر دیگر انجام می‌شود.

این آمارها نشان می‌دهد بندر شهید رجایی نقش کلیدی در تامین نیاز کالاهای اساسی و بخش کشاورزی ندارد اما با این وجود، بعد از وقوع حادثه غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، دستور داد تا تدابیر لازم برای جایگزینی بندر شهید رجایی با هدف جلوگیری از ایجاد اختلال در تامین کالاهای اساسی اندیشیده شود.

عدم ورود خسارت جدی

ایران از نظر تامین نهاده‌های دامی به شدت به خارج وابسته است. بخش عمده واردات در حوزه کشاورزی مربوط به نهاده‌های دامی است. دام و طیور بدون تغذیه مناسب تولیدی نخواهند داشت و با کاهش تولید مواد پروتئینی، مردم به مشکل بر می‌خورند اما سیدفرزاد طلاکش، دبیرکل فدراسیون طیور، در گفت‌وگو با آوش تاکید کرد عمده نهاده‌های دامی در بندر ماهشهر ترخیص می‌شوند و این صنعت، محموله‌ای در بندر شهید رجایی و باهنر ندارد.

وی افزود: یک مقدار محموله‌های گوشت قرمز از بندر رجایی و باهنر می‎‌‌‌آید که آنها هم مشکل خاصی نداشتند و اکنون در حال انتقال به محل دیگری هستند زیرا اصلا در آن محوطه نبودند.

طلاکش توضیح داد: وزیر جهاد کشاورزی برای احتیاط به شرکت پشتیبانی امور دام ماموریت داد که محموله گوشت را به مکان‌های امن دیگر که برق هم داشته باشد، منتقل کنند زیرا این محصول یک محصول سردخانه‌ای است.

وی درباره کانیتنر پای مرغ موجود در تصاویر حادثه بندر شهید رجایی گفت: آن یک کانتینر محموله‌ای صادراتی بود که خیلی مهم نیست. در حد 20 تن پای مرغ در کانتینر جا می‌گیرد که هر کیلوگرم آن یک دلار است. خسارت شرکت صادرکننده جبران خواهد شد زیرا اکثر کانتینرها بیمه هستند.

وی تاکید کرد: انفجار بندر شهید رجایی هیچ تاثیری بر صنعت طیور نداشته و در این صنعت خسارتی به ما وارد نشده است.

امنیت محموله‌های برنج بندر شهید رجایی

منابع مطلع در شرکت بازرگانی دولتی ایران از تخلیه کامل کشتی حامل برنج به ایران خبردادند. به گفته این منابع مطلع، محموله برنج هم در بخش آسیب دیده بندر قرار نداشته و هیچ آسیبی به محموله وارداتی وارد نشده است.

ضمن آنکه بعد از دستور وزیر جهاد کشاورزی، با پیگیری سازمان غله خوزستان، بندر امام (ره) هم برای پهلوگیری کشتی‌های حامل کالاهای اساسی آماده شده است.

عدم تخصیص ارز کود در پنج ماه گذشته

برخی اخبار غیر رسمی از آتش گرفتن کانتینرهای حاوی کود کشاورزی حکایت داشت. کودهای کشاورزی اصلی عمدتا در داخل تولید می‌شوند و بخشی از کودهای مکمل از مسیر واردات برای تولیدکنندگان داخلی تامین می‌شود. این کودها به افزایش بازدهی محصولات و بهبود کیفیت خاک در طول زمان کمک می‌کنند و کمبودشان در بازار می‌تواند بهره‌وری بخش کشاورزی را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. آیا سوختن کانتینرهای حاوی کود کشاورزی در آینده منجر به کاهش محصول خواهد شد؟ چند کانتینر کود شیمیایی در بندر شهید رجایی سوخته است؟

محسن احمد مخبری، نایب رئیس هیات مدیره انجمن واردکنندگان سم و کود، در گفت‌وگو با آوش بیان کرد: درباره میزان کانتینرهای آسیب دیده کود شیمیایی اطلاعاتی در دسترس ندارم.

وی افزود: مقداری از کود مورد نیاز بخش کشاورزی از خارج وارد می‌شود. اگر یک گوشه‌ای از این محموله آسیب دیده باشد، اثر آنچنانی روی بازار نمی‌گذارد. آنچه اثر می‌گذارد این است که چهار تا پنج ماه است دولت به ما ارز برای واردات کود تخصیص نداده است.

احمد مخبری درباره ماهیت کودهای وارداتی توضیح داد: آنچه وارد می‌شود، کود تک عنصری و کود کامل است.

از سخنان فعالان بخش کشاورزی چنین بر می‌آید که انفجار بندر شهید رجایی تاثیر محسوس و مستقیمی بر سفره مردم نخواهد داشت اما باید منتظر ماند تا گزارش‌های دقیق درباره محتویات کانتینرهای آسیب دیده منتشر شود تا بتوان دقیق‌تر درباره اثرات آتی این حریق بر سفره مردم نظر داد.