رانندگان تاکسی برقی برای گرفتن وام اقدام کنند

آلودگی هوای تهران یکی از معضلات دائمی و حل نشدنی شهرداری و پایتخت نشینان به حساب می‌آید. در همین راستا شهرداری تهران در سال‌های اخیر با هدف کاهش آلودگی هوا، مقابله با آلودگی صوتی و حرکت به سمت حمل‌ونقل پاک، پروژه برقی‌سازی ناوگان تاکسی‌های شهری را کلید زد و وعده‌ و امیدهای زیادی در خصوص واردات و تولید چند هزار تاکسی برقی  به رانندگان خودروهای فرسوده داد. حالا با گذشت بیش از یک سال این پروژه با مشکلات متعدد فنی، اقتصادی و زیرساختی روبه‌رو شده و هنوز نتوانسته به اهداف اصلی خود دست پیدا کند.

تصمیم گیری بدون درنظر گرفتن زیرساخت

این در حالی است که پیش از این‌ نرجس سلیمانی، عضو شورای شهر تهران در 8 آبان ماه سال گذشته در تذکر پیش از دستور  عنوان کرده بود که مردم به یک مدیر مدبر نیاز دارند. به گفته او شهرداری تهران امروز بدون در نظر گرفتن زیر ساخت‌ها دست به ورود خودروهای برقی زده، اما مدیران باید توان خود را بسنجند و بعد دست به فعالیت بزند. آنها باید بدانند ممکن است تصمیماتشان جنبه منفی داشته باشد. دوستان پاسخگو نیستند و مشکل مربوط به تاکسی‌های برقی را حل نمی‌کنند. در این مورد باید جلسه‌ای گذاشته شود و راه حل‌هایی پیشنهاد داده شود.

وعده‌های اولیه و وضعیت کنونی

اما ماجرای تاکسی‌های برقی از چه قرار است؟ شهرداری تهران در سال ۱۴۰۲ اعلام کرد که قرارداد واردات ۵۰۰۰ تاکسی برقی منعقد شده و قرار است به تدریج این تاکسی‌ها جایگزین خودروهای فرسوده ناوگان شهری شوند. این طرح قرار بود با هدف کاهش آلایندگی و ارتقای کیفیت خدمات حمل‌ونقل شهری اجرا شود. همچنین وعده داده شد که تا پایان سال، تعداد ناوگان برقی به حدود ۲۷ هزار دستگاه خواهد رسید تا سهم قابل توجهی از تاکسی‌های تهران برقی شوند.

اما آمار رسمی در مهر ۱۴۰۳ نشان داد که تاکنون تنها حدود ۱۷۱ تاکسی برقی وارد ناوگان شده‌اند و به صورت عملیاتی فعالیت می‌کنند. اوایل سال جاری(1404)، شیرین مالکی، مدیرعامل سازمان تاکسیرانی اعلام کرد که در آینده نزدیک حدود ۱۷۵۲ دستگاه دیگر نیز وارد ناوگان خواهد شد و برنامه بلندمدت برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی با خودروهای برقی تدوین شده است.

مشکلات فنی و عملیاتی

برخلاف آنچه در تبلیغات رسمی اولیه اعلام شده بود، یکی از اصلی‌ترین مشکلات تاکسی‌های برقی، کاهش چشمگیر برد پیمایش تاکسی‌های برقی بود. در حالی که وعده شده بود این خودروها می‌توانند با هر بار شارژ کامل بین ۲۵۰ تا ۴۰۰ کیلومتر را طی کنند، با این حال گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که برد واقعی خودروها به حدود ۲۰۰ کیلومتر کاهش یافته است و برخی رانندگان گفته‌اند که خودروی آنها در میانه مسیر خاموش شده و از حرکت افتاده است. این کاهش برد باعث شده که رانندگان در طول روز مجبور باشند چندین بار نسبت به شارژ خودرو اقدام کنند، امری که با کمبود ایستگاه‌های شارژ، تبدیل به معضل بزرگی شده است.

مشکلات باتری و شارژ

از روایت‌هایی که از گوشه و کنار شنیده می‌شود، باتری‌های این خودروها به‌سرعت کیفیت خود را از دست داده‌اند و رانندگان بارها از خرابی باتری و نیاز مکرر به تعویض یا تعمیر آن شکایت کرده‌اند. همچنین مدت زمان شارژ خودروها طولانی است؛ در برخی موارد شارژ سریع وعده داده شده به دلیل کمبود ایستگاه‌ها یا نقص فنی قابل دسترسی نبوده و رانندگان باید بین ۴ تا ۱۸ ساعت منتظر شارژ کامل بمانند.

برنامه‌ریزی اولیه شهرداری تهران پیش‌بینی نصب ۷۴ تا ۹۰ ایستگاه شارژ سریع را داشته است. اما تنها ۱۲ ایستگاه شارژ سریع در سطح شهر فعال شده‌اند که ظرفیت پاسخگویی به نیاز تاکسیرانان را ندارد. این کمبود باعث شده رانندگان برای شارژ خودروها در صف‌های طولانی منتظر بمانند و زمان زیادی از ساعات کاری آن‌ها صرف شارژ شود.

البته اخیرا حسین اسکندری، مدیر سامانه اتوبوس برقی شرکت واحد اتوبوسرانی خبر داد که از 17 خرداد امسال، با خواست شرکت کنترل ترافیک تهران و با هدف پشتیبانی از توسعه ناوگان حمل‌ونقل پاک، در سامانه اتوبوس‌های برقی شرکت واحد خدمت رسانی شارژ به تاکسی‌های برقی سطح شهر انجام می‌شود و این ایستگاه‌ها هر روز از 6صبح تا 8 شب آماه خدمت رسانی به تاکسی‌های برقی هستند. با این شرایط پیش‌بینی می‌شود وضعیت شارژگیری تاکسی‌های برقی بهبود پیدا کند و بخشی از رانندگانی که با این موضوع مسئله داشتند دوباره به سمت تاکسی‌ها گرایش پیدا کنند. این درحالی است که شهرداری تهران باید در رابطه با زیرساخت‌ها فعالیت های بیشتری انجام دهد و ایستگاه‌های شارژ بیشتری در سطح شهر راه اندازی کند.

از سوی دیگر، شارژ در منزل یکی از راهکارهای مهم برای تسهیل استفاده از تاکسی‌های برقی است، اما آنطور که به نظر می‌رسد، در تهران هنوز زیرساخت‌های لازم فراهم نشده است. هماهنگی‌های لازم با وزارت نیرو و شرکت‌های برق انجام نشده و تعرفه برق برای مصرف خانگی تاکسی‌ها در شرایط بهینه‌ای نیست. این موضوع باعث شده بسیاری از رانندگان نتوانند به راحتی خودروهای خود را در محل کار یا منزل شارژ کنند.

سرنوشت وام چه شد؟

گفته می‌شود هر دستگاه تاکسی برقی در بازار ایران قیمتی حدود ۱.۳ میلیارد تومان دارد. رانندگان برای خرید این خودروها مجبور به دریافت وام‌های سنگین با سود حدود ۸ درصد شده‌اند که مبلغ اقساط ماهیانه آن بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان است. این اقساط در شرایط اقتصادی فعلی برای اکثر رانندگان بسیار سنگین و حتی غیرقابل پرداخت بوده است.

اما آخرین خبرها حکایت از تخصیص وام یک میلیارد و 200 تومانی به رانندگان تاکسی می‌کند. وامی که با پیگیری‌های نرجس سلیمانی بالاخره به ثمر نشست.

درهمین رابطه مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران اعلام کرد: با پیگیری‌های صورت‌ گرفته، زمینه پرداخت وام یک میلیارد و 200 میلیون تومانی به خریداران تاکسی‌های برقی آغاز می‌شود.

شادی مالکی، با بیان اینکه تاکسیران‌ها با ارائه مدارک و تضامین مورد نیاز، می‌توانند برای دریافت وام اقدام کنند. ادامه داد: یک میلیارد و 200 میلیون تومان وام از سوی دولت و 350 میلیون تومان وام توسط شهرداری به متقاضیان خرید تاکسی‌های برقی به‌طور همزمان ارائه می‌شود.

همچنین هزینه اسقاط تاکسی فرسوده تاکسیران‌ها حدود 140 میلیون تومان است و با ارائه وام‌های مذکور، تاکسیران‌ها می‌توانند با کمتر از 200 میلیون تومان آورده، تاکسی برقی خریداری کنند.

طبق گفته مالکی بعد از تشکیل پرونده و ثبت درخواست، وام به‌سرعت به تاکسیرانها تعلق می‌گیرد و کمتر از یک ماه تاکسی برقی به آنها ارائه خواهد شد، اسقاط تاکسی فرسوده نیز در مرحله آخر انجام می‌شود تا ارائه خودروی جدید به‌صورت «کلید به کلید» باشد.

لازم به ذکر است، مدت بازپرداخت وام یک میلیارد و 200 میلیون تومانی پنج سال و بدون بهره بانکی است و اقساط آن از 9 میلیون تومان در ماه آغاز می‌شود؛ این وام ابتدا برای 4 هزار خودرو در نظر گرفته شده است و این روند ادامه خواهد یافت.

عدم تضمین درآمد کافی

با این حال مشکل رانندگان تاکسی با خودروهای برقی به پایان نمی‌رسد. از آنجایی که تعداد تاکسی‌های برقی هنوز بسیار محدود است و تنها در برخی خطوط خاص و پرتردد صوررت می‌گیرد، درآمد رانندگان تضمین شده نیست و آن‌ها نگران هستند که نتوانند اقساط خودروهای برقی را از طریق فعالیت روزانه تأمین کنند.

رانندگان تاکسی‌های برقی بارها با برگزاری تجمعات اعتراض‌آمیز نسبت به مشکلات زیرساختی، هزینه‌های سنگین اقساط و ... اعتراض کرده‌اند. آن‌ها خواستار تسهیل در دریافت تسهیلات، افزایش ایستگاه‌های شارژ، کاهش تعرفه برق و تسریع در پرداخت حمایت‌های بلاعوض هستند.

با وجود مشکلات، شهرداری تهران و سازمان تاکسیرانی برنامه‌ریزی‌هایی برای توسعه ناوگان برقی در دست اجرا دارند. براساس اعلام مسئولین، قرار است در سال جاری بیش از ۱۰ هزار دستگاه تاکسی برقی وارد ناوگان شود و تعداد ایستگاه‌های شارژ نیز به تدریج افزایش یابد.