گروه چهار جانبه در نشست شورای حکام خطاب به ایران: وقت عمل است نه حرف
گروه چهارجانبه شامل سه کشور اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان به همراه آمریکا در بیانیه‌ای در پایان نشست شورای حکام از ایران خواست به تعهدات خود در توافقنامه پادمان‌های ان‌پی‌تی با جمهوری اسلامی ایران بازگردد.
در این بیانیه تاکید شده است: اکنون زمان عمل ایران است، نه کلمات. این کشور باید فوراً تعهدات قانونی پادمانی خود را اجرا کند، شامل ارائه گزارش‌های اورانیوم، به‌روزرسانی پرسشنامه‌های طراحی و از سرگیری کامل بازرسی‌های آژانس در همه تأسیسات هسته‌ای.
این بیانیه هشدار داد که توقف اجرای پادمان‌ها به مدت دو ماه و نیم غیرقابل قبول است و شورای حکام آماده است در صورت عدم همکاری ایران، اقدامات پاسخگو ارائه کند. حمایت کامل از تلاش‌های آژانس برای تعامل با ایران نیز تأکید شد.
ایران از سال ۲۰۱۹ تاکنون به‌طور آشکار و مداوم تعهدات برجامی خود را اجرا نکرده است. سال‌ها دلایل کافی حقوقی برای سه کشور اروپایی وجود داشت تا سازوکار موسوم به «بازگشت خودکار تحریم‌ها» را فعال کنند. بااین‌حال، سه کشور کوشیده‌اند این مسیر را به تأخیر اندازند و راه‌حلی دیپلماتیک بیابند. ما تمامی تلاش‌ها را برای بازگرداندن ایران به پایبندی انجام دادیم، از جمله استفاده از سازوکار حل اختلاف برجام که در ۱۴ ژانویه ۲۰۲۰ فعال شد. در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ ماه‌ها در مذاکراتی مشارکت داشتیم که هدف آن بازگرداندن کامل برجام و بازگشت ایالات متحده به توافق بود. بااین‌حال، ایران در سال ۲۰۲۲ دو پیشنهاد هماهنگ‌کننده برجام را رد کرد و به گسترش فعالیت‌های هسته‌ای خود در نقض آشکار تعهدات برجامی ادامه داد.
در ژوئیه امسال، سه کشور اروپایی به ایران پیشنهاد تمدید محدود و یک‌باره بازگشت خودکار تحریم‌ها را ارائه کردند، به شرط آنکه ایران بپذیرد مذاکرات مستقیم و بدون پیش‌شرط با آمریکا را از سر گیرد، به تعهدات الزام‌آور پادمانی خود بازگردد و تکلیف ذخایر اورانیوم با غنای بالای خود را روشن کند. این تدابیر منصفانه و قابل اجرا بودند و هدفشان بازگرداندن نظارت کامل آژانس بر برنامه هسته‌ای ایران بود ـ شرطی که برای آغاز فرآیندی جدی و پایدار در مسیر دیپلماسی ضروری است. اما ایران این پیشنهاد را نپذیرفت.
به همین دلیل، ما ناگزیر شدیم در ۲۸ اوت سازوکار بازگشت خودکار تحریم‌ها را طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت فعال کنیم. ما همواره روشن گفته‌ایم که نمی‌توانیم اجازه دهیم موضوع هسته‌ای ایران از دستور کار شورای امنیت خارج شود و تحریم‌های سازمان ملل برای همیشه لغو گردد، در حالی که برنامه هسته‌ای ایران به سطحی بی‌سابقه رسیده، ایران به‌طور معنادار در دیپلماسی مشارکت نمی‌کند و تعهدات پادمانی الزام‌آور خود را نیز اجرا نمی‌نماید.
اکنون در برهه‌ای حساس قرار داریم. نزدیک به دو هفته از زمان اطلاع‌رسانی به شورای امنیت برای فعال‌سازی سازوکار بازگشت گذشته است که یک دوره ۳۰ روزه را برای بازگشت قطعنامه‌های پیشین آغاز می‌کند. سه کشور اروپایی برای ایران و جامعه بین‌المللی روشن ساخته‌اند که همچنان به دیپلماسی متعهدند. اکنون این ایران است که باید گام‌های ملموس و فوری بردارد تا نشان دهد در یافتن راه‌حلی دیپلماتیک جدی است و باید با پیشنهاد ما که در این دوره ۳۰ روزه همچنان روی میز باقی خواهد ماند، به‌طور معنادار تعامل کند.
کافی نیست ایران وعده فردا را بدهد؛ ما نیازمند شواهدی امروز هستیم که نشان دهد ایران آماده یافتن راه‌حلی دیپلماتیک برای رفع نگرانی‌های جامعه بین‌المللی است. این کار با نشان‌دادن پایبندی ایران به شرایط منصفانه و معقولی که سه کشور برای تمدید بازگشت خودکار تعیین کرده‌اند آغاز می‌شود، شرایطی که می‌تواند زمینه‌ساز یک توافق جامع و پایدار باشد.
ما قویاً بر این باوریم که این هیئت باید پیام واحدی درباره ضرورت فوری بازگرداندن دسترسی کامل آژانس توسط ایران برای پاسخ‌گویی به نگرانی‌های اشاعه‌ای، و نیز بر اهمیت پایبندی ایران به موافقت‌نامه پادمان ان‌پی‌تی و بازگرداندن نقش حیاتی آژانس در راستی‌آزمایی تأکید کند.
ما از مدیرکل می‌خواهیم هیئت مدیره را در جریان تمامی فعالیت‌ها و تحولات مربوط به برنامه هسته‌ای ایران قرار دهد، از طریق گزارش‌های منظم و در صورت لزوم گزارش‌های فوق‌العاده، و این گزارش را علنی سازد.
