نشست امروز شورای حکام مقدمه «ماشه» ضدایرانی؟
شورای حکام سازمان ملل تا ساعتی دیگر درباره گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی به شور خواهد نشست؛ نشستی که به باور کارشناسان و ناظران، اساس آن که بر پایه پیشنویس سه کشور اروپایی تهیه شده است، مبنایی دور از گزارش آژانس درباره تأسیسات هستهای ایران است.

تروئیکای اروپایی موسوم به E3 که در هفتههای اخیر بر میزان فشارها علیه ایران افزوده در پیشنویسی که برای نشست شورای حکام تهیه کرده است، ایران را متهم به عدم پایبندی به انپیتی و انحراف از تعهدات هستهای و گام برداشتن به سوی تسلیحات اتمی کرده است و خواهان محکومیت ایران در این نهاد بینالمللی شده است.
اتهامات اروپا علیه ایران
بنا بر گزارشی که آسوشیتدپرس منتشر کرده است این پیشنویس مدعی شد: «ناکامیهای متعدد ایران در انجام تعهدات خود از سال ۲۰۱۹ برای ارائه همکاری کامل و به موقع به آژانس در مورد مواد و فعالیتهای هستهای اعلام نشده در چندین مکان در ایران به معنای عدم پایبندی به تعهدات تحت توافقنامه پادمانی است.»
این پیشنویس همچنین ادعا کرد «ناتوانی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ارائه تضمین مبنی بر اینکه برنامه هستهای ایران منحصراً صلحآمیز است موجب پرسشهایی میشود که در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان نهاد مسئول حفظ صلح و امنیت بینالمللی است.»
نشستی که پیشاپیش موضع آن مشخص است
در گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی که به گفته مقامات ایرانی بیش از اینکه فنی باشد سیاسی است به چنین مواردی اشاره نشده و به همین دلیل دیپلماتهای ایرانی تاکید دارند جمهوری اسلامی از چنین اتهاماتی مبرا است.
از همین رو به اعتقاد اغلب ناظران پیشنویس تهیه شده از سوی تروئیکای اروپایی و با همراهی آمریکا، یکسویه و آمیخته به مواضع ضدایرانی است و براین اساس پیشبینی میکنند خروجی نشست شورای حکام به نفع تهران نخواهد بود و شرکتکنندگان غربی نشست، شامل اروپاییها و آمریکا بدون ارائه دلایل و مدارک کافی، محکوم کردن ایران در خلال نشست 5 روزه شورای حکام را تعقیب خواهند کرد.
پیشبینی روسیه از نشست شورای حکام
در همین ارتباط دیروز یکشنبه 18 خردادماه، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین، با صدور پیامی در شبکه اجتماعی ایکس پیشبینی کرد، نشست روز دوشنبه (امروز) بحث پرتنشی را در مورد برنامه هستهای ایران داشته باشد. او نوشت: «آمریکا و تروئیکای اروپا (آلمان، فرانسه و انگیلس) قصد دارند پیشنویس قطعنامهای را در این زمینه ارائه کنند. مطمئنا نتایج مثبتی به همراه نخواهد داشت».
خروجی نشست چه خواهد بود؟
بنا بر اطلاعاتی که خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از یک دیپلمات غربی منتشر کرده است، انتظار میرود در نشست شورای حکام ایران محکوم شود اما پرونده آن به شورای امنیت برای فعال کردن مکانیسم ماشه (اسنپبک) ارسال نخواهد شد.
بنابراین صرف محکومیتی که تا پایان این هفته متوجه ایران خواهد شد به معنای فعال سازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای سازمان ملل نخواهد بود اما بیتردید بر میزان فشارها بر ایران خواهد افزود. آمریکا نیز امیدوار است با افزایش این فشارها بتواند در میز مذاکره با جمهوری اسلامی امتیاز بیشتری دریافت کند یا در صورت عدمموفقیت مذاکرات، حربه فعالسازی ماشه از سوی اروپاییها برای بازگرداندن تحریمهای جهانی علیه ایران را در دست داشته باشد.
هزینههای گزاف آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای ایران
نشست امروز شورای حکام در حالی بر مبنای گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی برگزار میشود که بنا بر اطلاعاتی که تهران منتشر کرده آژانس بینالمللی انرژی اتمی تا 31 دسامبر در مجموع 274 بازرس در بخش عملیاتی ایران و دفتر راستی آزمایی استخدام کرده که 125 نفر از آنها به طور خاص در دفتر راستیآزمایی ایران مستقر بودند.
همچنین بنا بر این اطلاعات بیش از 22 میلیون یورو از بودجه 39 میلیون یورویی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سال 2024 اختصاص به تحقیق درباره ایران داشته است.
تند شدن اختلافات
همین بودجههای کلان و فعالیتهای وسیع آژانس در تأسیسات اتمی ایران از نگاه تهران مستندی است برای اثبات همکاری ایران و این نهاد جهانی اما آژانس با موضعگیریهای تند اخیر خود و بیان گزارههایی کلی و نامستند صداقت ایران را زیر سوال برده و همین بیاعتمادی متقابل، آتش اختلاف طرفین را شعلهور کرده است.