ترامپ دست رد به سینه اسرائیل میزند؟
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، با محوریت موضوع غزه و ایران راهی آمریکا شد تا با دونالد ترامپ دیدار کند.

دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، با وعده آوردن صلح به خاورمیانه و سایر نقاط جهان کلید کاخ سفید را در جیب گذاشت اما اکنون کمتر از سه ماه پس از نشستن بر کرسی ریاستجمهوری آمریکا خود آتش افروز شده و نه فقط جنگ اقتصادی جهانی به راه انداخته و بازارهای بورس را به ورطه سقوط کشانده است که همسو با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهونیستی، بر طبل جنگ با ایران میکوبد. اما آیا چنین جنگی محقق خواهد شد؟
بیتردید آرزوی قلبی بنیامین نتانیاهو به راه افتادن چنین نبردی است. تداوم جنگها و رویاروییهای اسرائیل با هر کشوری و جناحی از حماس و حزبالله گرفته تا ایران برای او حکم نجات از بند و زندان احتمالی را دارد. او حتی با همین نیت بود که سفر خود به آمریکا را به جلو انداخت و برای پرهیز از حضور در دادگاهی که باید به منظور رسیدگی به جرائم او برگزار میشد، راهی واشنگتن شد. او جنگ با حماس و حزبالله طی 18 ماه گذشته را نیز با وجود مخالفتهای داخلی به همین منظور ادامه داده است. اکنون نیز جدا از تقابلهای همیشگی با جمهوری اسلامی ایران، ورود به نبرد با آن را راهکاری برای حل بحرانهای داخلیاش میبیند. بویژه که دولت دونالد ترامپ تحت فشارهای جهانی و علاوه بر آن راضی بودن به ضربهای که به مقاومت وارد شده است، تمایل بسیاری به پایان دادن به جنگ غزه دارد.
حضور کلیدی آمریکا در جنگ برای نتانیاهو
نتانیاهو برای تقابل نظامی با جمهوری اسلامی ایران و اینکه بتواند وارد جنگی با این حجم گستردگی شود نیازمند کمک آمریکا است. در واقع او بدون آمریکا حتی قادر به جنگ با حماس و حزبالله نبود و آنچه باعث شد در این مدت دوام بیاورد، میلیاردها سلاحی بود که آمریکا به اسرائیل فرستاد. بنابراین بیتردید در نبرد احتمالی با ایران بیش از پیش نیازمند کمک نظامی واشنگتن خواهد بود. اما آیا دولت ترامپ تمایل به رویارویی نظامی با ایران را خواهد داشت؟
واقعیت آن است که ترامپ میداند یکی از دلایل پیروزیاش در انتخابات ریاستجمهوری 2024 نتانیاهو بوده است. زیرا جدا از لابی صهیونیستی که در آمریکا صاحب قدرت بسیاری است، نفرت آمریکاییها از حمایتهای بایدن از جنگ غزه، در موفقیت ترامپی که به آنها وعده داده بود صلح را به خاورمیانه بازخواهد گرداند، بیتأثیر نبود.
چرتکه انداختن ترامپ
اما ترامپ تاجر است و در همه محاسبات خود به سود و زیان قضایا مینگرد. او شاهد دو دستگی عمیقی در کابینه امنیتی خود در خصوص جنگ با ایران است. یکی از علل موضعگیریهای متناقض در خصوص این تقابل احتمالی نیز وجود چنین اختلاف نظراتی است. بخشی از کابینه او جنگطلب هستند و معتقدند، جنگ با ایران میتواند قدرت آمریکا در منطقه خاورمیانه افزایش دهد و تهدیدها از سر اسرائیل به عنوان متحد اصلی واشنگتن در خاورمیانه را بردارد. اما بخشی دیگر نیز همانند استیو ویتکاف، که از قضا فرستاده و مشاور ترامپ در امور خاورمیانه، است امیدوار هستند با گشودهشدن باب مذاکرات با ایران، اختلافات دو کشور با صرف کمترین هزینه برطرف شود. این دسته سعی دارند ترامپ را متقاعد کنند باتوجه به جنگ 18 ماههای که اسرائیل با مقاومت داشته و ضرباتی که به آن وارد کرده است، تهدید ایران علیه اسرائیل کاهش یافته بنابراین آمریکا نباید خود را وارد جنگی نافرجام کند.
نقش موثر کشورهای منطقه
دونالد ترامپ در مسیر تقابل نظامی با ایران مشکل دیگری هم دارد؛ کشورهای منطقه. برای کشورهای حوزه خلیج فارس که در اتاق شیشهای اقتصاد نشستهاند و رگ حیات و مماتشان به سرمایهگذاریهای خارجی که در این کشورها وجود دارد، بسته است وجود جنگ درست در بیخ گوششان به معنای پر کشیدن این سرمایهگذاریها از منطقه خواهد بود. ضمن اینکه همه آنها با منابع غنی نفتی و گازی که سالانه میلیاردها دلار نصیبشان میکند، نگران آن هستند که در جنگ احتمالی و واکنشهای موشکی ایران، بازارهای نفتی و گازیشان از دست رفته و زیرساختهای انرژیشان نابود شود. آنها به همین منظور بهطور رسمی اعلام کردهاند در این جنگ نه فقط مشارکتی نخواهند داشت که اجازه نمیدهند از آسمان، آب و خاک آنها حملهای علیه ایران انجام شود.
کفه اقتصاد در محاسبات ترامپ
اما هزینه نظامی چنین جنگی نیز از نگاه ترامپ دور نخواهد بود. او شاهد است تا همین امروز هم که فقط در حال تهدید کردن ایران است، مجبور به صرف میلیونها دلار برای جابهجایی ابزار و ادوات نظامی و گسیل ناوهایش به آبهای جنوب یمن، اقیانوس هند و خلیج فارس است. بد نیست بدانید هزینه حضور نظامی هر ناو آمریکا در هر نقطهای در جهان روزانه بالغ بر دو میلیون دلار است. هزینه گسیل ابزار و ادوات نظامی را هم باید به این رقم افزود. هرچند چنین مبالغی برای کشوری که حدود یک سوم از ثروت جهان را در دست دارد، مبلغ زیادی نیست اما برای یک تاجر میتواند در محاسبات سود و زیان قضیه تأثیرگذار باشد.
قدرت بازدارنده ایران
آنچه برشمردیم عوامل بازدارنده چنین جنگی خارج از ایران بود. در حالی که توان موشکی و پهپادی ایران از عوامل تأثیرگذار در محاسبات ترامپ است. او میداند که ایران جدا از توانی که در پرتاب موشکهای دوربرد و میانبرد خود به هر نقطهای دارد، میتواند منافع آمریکا و متحدانش در خاورمیانه را هدف قرار دهد و نه فقط آسیب جدی به پایگاههای آمریکا در منطفه بزند که بازارهای جهانی را تحت تاثیر قرار دهد؛ بازارهایی که هم اکنون بخاطر تعرفههایی که ترامپ وضع کرده حال و روز خوشایندی ندارند.
از همین رو باید دید در نشست امشب ترامپ و نتانیاهو، عقلانیت و محاسبات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دوطرف بر چه منوال پیش خواهد رفت، آیا ترامپ تن به تمایلات نتانیاهو خواهد داد یا پای خود را از جنگی با تبعات فراوان بیرون خواهد کشید.