دیدارهای دیپلماتیک ترامپ در ریاض و سفر آتی به قطر
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، امروز پیش از عزیمت به قطر، در ریاض با رهبران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و احمد الشرع، رئیس‌جمهور سوریه، دیدار خواهد کرد.
دونالد ترامپ روز سه‌شنبه در جریان «همایش سرمایه‌گذاری عربستان و آمریکا» که در مرکز کنفرانس بین‌المللی ملک عبدالعزیز در ریاض برگزار شد، از محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، استقبال کرد. این دیدار در چارچوب دور دوم ریاست‌جمهوری وی، بخشی از یک سفر منطقه‌ای گسترده به خاورمیانه به شمار می‌رود که رسانه‌های آمریکایی از آن به‌عنوان «سفری تاریخی» یاد کرده‌اند.
رئیس‌جمهور آمریکا قرار است در حاشیه نشست سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با احمد الشرع، رئیس‌جمهور سوریه، نیز دیدار کوتاهی داشته باشد؛ دیداری که به گفته مقامات کاخ سفید، پس از تلاش‌های فشرده دیپلماتیک برنامه‌ریزی شده، هرچند جزئیات آن هنوز منتشر نشده است.
این دیدار در پی اعلام ترامپ درباره لغو تحریم‌ها علیه سوریه انجام می‌شود. وی در جریان سخنرانی خود در همایش سرمایه‌گذاری، با اشاره به درخواست محمد بن سلمان، از صدور دستور لغو این تحریم‌ها خبر داد و آن را تغییری اساسی در سیاست‌های ایالات متحده توصیف کرد.
ترامپ همچنین در ریاض با رهبران شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس شامل عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین، قطر، کویت و عمان گفت‌وگو خواهد کرد. محور این دیدارها، تقویت همکاری‌های راهبردی و بررسی تحولات امنیتی و اقتصادی منطقه اعلام شده است.
قراردادهای تجاری و سرمایه‌گذاری کلان
این تحرکات دیپلماتیک پس از امضای مجموعه‌ای از قراردادهای اقتصادی گسترده میان واشنگتن و ریاض انجام می‌شود. بر اساس بیانیه کاخ سفید، عربستان سعودی توافقنامه‌هایی در حوزه انرژی، فناوری، تسلیحات و هوش مصنوعی با آمریکا به امضا رسانده است. از جمله این قراردادها، خرید تسلیحاتی به ارزش حدود ۱۴۲ میلیارد دلار است که از آن به‌عنوان بزرگ‌ترین معامله تسلیحاتی تاریخ یاد می‌شود.
همچنین شرکت سعودی Data Vault متعهد شده است مبلغ ۲۰ میلیارد دلار در پروژه‌های مرتبط با هوش مصنوعی در ایالات متحده سرمایه‌گذاری کند. شرکت‌هایی مانند گوگل نیز اعلام کرده‌اند در چارچوب این همکاری‌ها در هر دو کشور سرمایه‌گذاری‌هایی انجام خواهند داد.
سفر به دوحه و موضوع آتش‌بس در غزه
پس از پایان نشست در ریاض، ترامپ به دوحه، پایتخت قطر، سفر خواهد کرد. هدف اصلی این سفر، پیگیری مذاکرات برای دستیابی به آتش‌بس در نوار غزه است. این مذاکرات با حضور استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا، در حال انجام است. با این حال، تا این لحظه پیشرفتی در مذاکرات حاصل نشده است.
سفر رئیس‌جمهور آمریکا به قطر تنها چند روز پس از تماس مستقیم واشنگتن با جنبش حماس در خصوص آزادی ایدان الکساندر، شهروند آمریکایی-اسرائیلی در بند این گروه، انجام می‌شود.
مقصد نهایی و احتمال سفر به ترکیه و اسرائیل
ترامپ قرار است سفر منطقه‌ای خود را با بازدید از امارات متحده عربی به پایان برساند. با این حال، وی اعلام کرده ممکن است در صورت لزوم، روز پنج‌شنبه به ترکیه سفر کند. در آنجا قرار است ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، و ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، برای بررسی پیشنهاد آتش‌بس ۳۰ روزه ارائه‌شده از سوی ترامپ دیدار کنند.
هرچند در برنامه فعلی، بازدیدی از اسرائیل پیش‌بینی نشده است، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرده در صورت پیشرفت در مذاکرات آتش‌بس در غزه، ممکن است به تل‌آویو نیز سفر کند.
این سفر که تا ۱۶ مه ادامه خواهد داشت، نخستین سفر خارجی ترامپ در دور دوم ریاست‌جمهوری او محسوب می‌شود. وی پیش‌تر، برای حضور در مراسم تشییع پاپ فرانسیس، سفری کوتاه به رم داشته است.
منبع: الجزیره
