راهبردهای اصلاح طلبان در انتخابات حساس شوراها
نزدیک شدن به زمان انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، بحث درباره راهبردهای اصلاحطلبان در این انتخابات اهمیت ویژهای پیدا کرده است. به نظر میرسد بررسی وضعیت اصلاحطلبان در دورههای گذشته و مرور تجربههای انتخاباتی پیشین، میتواند مسیر مشخصتری را برای حضور مؤثر در این دوره ترسیم کند.

روزنامه آرمان امروز در گزارشی نوشت:
نزدیک شدن به زمان انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، بحث درباره راهبردهای اصلاحطلبان در این انتخابات اهمیت ویژهای پیدا کرده است. به نظر میرسد بررسی وضعیت اصلاحطلبان در دورههای گذشته و مرور تجربههای انتخاباتی پیشین، میتواند مسیر مشخصتری را برای حضور مؤثر در این دوره ترسیم کند.
عملکرد اصلاحطلبان در انتخابات شوراها طی ادوار مختلف نوسان داشته و تابعی از وضعیت کلی این جریان در سپهر سیاسی ایران بوده است. در برخی دورهها اصلاحطلبان توانستند به پیروزی برسند، اما در مواردی نیز با مشکلاتی از جمله اختلافات درونی مواجه شدند. در انتخابات پیشین شورای شهر تهران نیز، معرفی برخی افراد باعث بروز شکاف در میان جریان اصلاحطلب شد؛ تا جایی که حتی چهرههای شاخصی مانند سیدمحمد خاتمی ضمن امضای فهرست، نسبت به برخی انتخابها انتقاد داشتند.
اکنون و با توجه به تجربههای گذشته، اصلاحطلبان باید در تدوین راهبرد انتخاباتی خود نکاتی را مدنظر قرار دهند. نخستین نکته، توجه به شایستهسالاری است؛ به این معنا که نامزدهای اصلاحطلب باید بر اساس تدبیر، توانایی، سابقه و شایستگی انتخاب شوند. با توجه به شرایط امروز کشور و مطالبات جدید جامعه، اصلاحطلبان باید از هماکنون چهرههایی را برای حضور در انتخابات شناسایی کنند. طبق تقویم انتخاباتی، تا بیستوهفتم مهرماه داوطلبان باید استعفای خود را ثبت کنند، بنابراین لزوم برنامهریزی زودهنگام برای تعیین نامزدها کاملاً احساس میشود.
در این میان، لازم است تبعیض مثبت نسبت به جوانان و زنان نیز در ترکیب فهرستها لحاظ شود تا آنها بتوانند سهم شایستهای در شوراها پیدا کنند و مطالبات نسل جدید جامعه بهتر منعکس شود. همچنین، عبور از چهرههای تکراری و انحصارطلب از دیگر محورهای مهم در تدوین راهبرد انتخاباتی اصلاحطلبان است.
از سوی دیگر، باید از پدیده آقازادگی و امتیازدهی به وابستگان سیاسی پرهیز شود. حضور فرزندان یا نزدیکان چهرههای شناختهشده فینفسه ایرادی ندارد، اما نباید موقعیت خانوادگی برای آنان مزیت محسوب شود. تجربه معرفی فهرست ۲۱ نفرهای که در دورهای پیشین موجب اختلاف شد، باید چراغ راه آینده باشد.
اصلاحطلبان باید شایستگی را معیار اصلی قرار دهند. این شایستگی شامل آشنایی با مدیریت شهری یا روستایی، تحصیلات مرتبط، سابقه اجرایی سالم، خوشنامی، اعتقاد به اصلاحات، دلسوزی برای جامعه و همچنین وقت کافی برای خدمترسانی است. افرادی که چند شغل دارند یا زمان کافی برای پیگیری امور شهری ندارند، گزینههای مناسبی برای حضور در شوراها نیستند. همچنین، استفاده از ظرفیت جامعهشناسان شهری و روستایی برای ترکیب شوراها اهمیت زیادی دارد. در مناطق روستایی نیز باید از انتخابهای صرفاً فامیلی و قومی پرهیز شود تا چهرههایی شایسته و مورد اقبال عمومی به شوراها راه یابند.
یکی از چالشهای اصلی اصلاحطلبان در گذشته، عملکرد ضعیف برخی شوراهای شهر بود که تا حدودی اعتماد عمومی را کاهش داد. در شرایط فعلی که گرایش جامعه به اصلاحطلبیِ توسعهگرا افزایش یافته و دولت نیز از چهرههای اصلاحطلب حمایت میکند، میتوان انتظار داشت که در انتخابات آینده، جریان اصلاحطلب با چهرههای تازه و کارآمد وارد عرصه شود.
پیشبینی میشود این دوره از انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا تأثیر قابلتوجهی بر معادلات سیاسی کشور داشته باشد و حتی بر فضای انتخاباتی مجلس آینده نیز اثرگذار شود. از اینرو، اتخاذ یک راهبرد قوی، مؤثر و منسجم از سوی اصلاحطلبان در این انتخابات، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
گفتنی است انتخابات امسال بهصورت الکترونیکی برگزار خواهد شد که این امر روند رأیگیری و اعلام نتایج را سرعت خواهد بخشید. در چنین شرایطی، لزوم توجه اصلاحطلبان به حمایت از چهرههای جوان، آگاه، متخصص و اصلاحطلبان واقعی بیش از پیش احساس میشود تا بتوان با اتکا به آنها، مسیر توسعه شهری و روستایی کشور را بهبود بخشید.
جواد محمدزاده، استاد دانشگاه، به آرمان امروز گقت: در تحلیل وضعیت کنونی جریان اصلاحطلبی با اشاره به همسویی مردم و اصلاحطلبان در مسیر تغییر، تأکید میکند که جامعه ایران امروز در حال بازخوانی مجدد مفاهیم سیاسی و اجتماعی خود است؛ بهویژه در عرصههایی که خواست عمومی برای تحول و بهبود شرایط اقتصادی، اجتماعی و حکمرانی شکل گرفته است.
او میگوید در سالهای اخیر، جامعه ایران از تکرار شعارها عبور کرده و اکنون بیش از هر زمان دیگری خواهان سیاستورزی مبتنی بر گفتوگو، پاسخگویی و شفافیت است. به باور محمدزاده، اصلاحطلبان اگر بتوانند این نیاز را در رفتار و گفتار سیاسی خود بازتاب دهند، بار دیگر میتوانند پیوندی معنادار با بدنه اجتماعی خود برقرار کنند.
این استاد دانشگاه همچنین تأکید میکند که مسیر آینده اصلاحطلبان نه از مجادلههای جناحی، بلکه از بازسازی اعتماد عمومی میگذرد. به گفته او، «اصلاحطلبی زمانی معنا پیدا میکند که مردم احساس کنند صدایشان شنیده میشود و امید به تغییر در زندگی روزمرهشان بازمیگردد.»