گام‌های اثربخش دولت وفاق بر فضای سیاسی کشور
دولت پزشکیان و تیم اطراف او تلاش می‌کنند اقدامات خود را به سمت رضایت مردم جهت دهند و در عین حال آن را در چارچوب قانون، دین و مذهب پیش ببرند. از این منظر، بازتر شدن فضای فرهنگی بخشی از رویکرد جدید دولت است.
روزنامه آرمان امروز در گزارشی نوشت:
دولت پزشکیان و تیم اطراف او تلاش می‌کنند اقدامات خود را به سمت رضایت مردم جهت دهند و در عین حال آن را در چارچوب قانون، دین و مذهب پیش ببرند. از این منظر، بازتر شدن فضای فرهنگی بخشی از رویکرد جدید دولت است.
بر اساس این تحلیل، سیاست‌های وزارت ارشاد در دوره اخیر سبب کاهش ممنوع‌الکاری‌ها و بازگشت تدریجی برخی هنرمندان به صحنه فعالیت شده است. همچنین تلاش شده تا فضا برای فعالیت‌های فرهنگی بازتر شود. رسانه‌های نزدیک به دولت نیز تأکید دارند که هدف اصلی این رویکرد، فراهم‌کردن بستری برای جلب اعتماد عمومی و ایجاد وفاق اجتماعی است.
با این حال، یک جریان متحجر و تندرو همچنان موانع جدی در برابر تغییرات ایجاد می‌کند. این جریان نه‌تنها وقت و انرژی دولت را می‌گیرد، بلکه روند طبیعی حرکت جامعه به سمت تحول را کند می‌سازد. در این میان، کنسرت تنها یک نماد از این جدال است: لغو یا برگزاری آن هر دو بیانگر تقابل جریان تحول‌خواه با جریان سنت‌گرا و تندرو محسوب می‌شود.
نمونه بارز این وضعیت در مشهد دیده می‌شود که به دلیل ویژگی‌های مذهبی، محدودیت‌ها همچنان پابرجاست، در حالی که در بسیاری دیگر از استان‌ها این محدودیت‌ها کاهش یافته است. سیاست وفاق تا حدودی موانع را رفع کرده اما همچنان هر تغییر در جامعه با مقاومت سختی از سوی جریان‌های مخالف مواجه می‌شود. این موضوع در حوزه‌های دیگر همچون فیلترینگ یا مسائل اقتصادی و حتی تصمیم‌های کلان نظیر FATF نیز تکرار می‌شود. دولت تأکید دارد که نمی‌تواند با روش‌های «چکشی» پیش برود و ناچار است با طمأنینه و در مسیر وفاق حرکت کند، هرچند همین امر باعث طولانی‌شدن روند تغییر و شکل‌گیری برخی نارضایتی‌های اجتماعی می‌شود.
هادی اعلمی فریمان، کارشناس مسائل سیاسی، در گفت‌وگو با *آرمان امروز* به بررسی روند تحولات جریان‌های سیاسی در کشور پرداخت و تأکید کرد که اصولگرایان و اصلاح‌طلبان می‌توانند با ایجاد پیوندی منطقی و پایدار، شرایطی متوازن را در حکمرانی کشور به وجود آورند.
اعلمی فریمان در ابتدای سخنان خود با اشاره به ریشه‌های تاریخی دو جریان اصلی کشور گفت: «زمانی که جریان اصولگرایی اولیه در کشور شکل گرفت، در برابر اصلاح‌طلبان، هر دو جریان همچون دو بال متوازن در کنار هم حرکت کردند. در آن مقطع می‌توان گفت بدنه اصولگرایی از افراد شاخص و بنیانگذاران انقلاب تشکیل می‌شد که نگاه عقلانی و منطقی داشتند. همین ویژگی در میان اصلاح‌طلبان نیز وجود داشت و این دو جریان به‌طور متوازن نقش‌آفرینی می‌کردند.»
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: «اصولگرایان در ابتدای راه جز در برخی طیف‌ها، تمایلی به افراط و تندروی نداشتند. اما ما شاهد بروز جریان‌های رادیکال عمدتاً از زمان روی کار آمدن محمود احمدی‌نژاد به عنوان رئیس‌جمهور بودیم و بعدتر نیز جریان پایداری با تفکرات خاص خود وارد صحنه شد. آنان پایبندی شدید به احکام اسلامی را در شعار نشان می‌دهند، اما در عمل گاه متفاوت عمل می‌کنند.»
اعلمی فریمان با اشاره به شرایط کنونی اصولگرایان تصریح کرد: «به نظر می‌رسد این جریان پس از طی مسیر طولانی، اکنون وارد فاز تقسیم و انشعاب شده است. اکثریت اصولگرایان نگاهی متوازن، عقلانی و معتدل دارند و به اسلام با قرائتی رحمانی نگاه می‌کنند. این بخش از جریان اصولگرایی، مردم و نظرات آنان را جدی می‌گیرند و به همین دلیل بدنه اصلی این جریان محسوب می‌شوند. در مقابل، اقلیتی وجود دارند که دیدگاه‌های شدید و غلیظ دارند، اما نه در بین مردم و نه حتی در میان اصولگرایان از پایگاه گسترده‌ای برخوردار نیستند.»
او ادامه داد: «امروز می‌توان تفاوت آرا و سلایق را در میان اصولگرایان به‌روشنی دید. در قوه قضاییه، قوه مجریه و حتی مجلس، افرادی از این جریان حضور دارند که با مردم همراهی می‌کنند، نظرات آنان را مهم می‌دانند و با ملاطفت و اخلاق‌مداری برخورد می‌کنند. در مقابل نیز طیفی وجود دارد که برای مردم ارزشی قائل نیست. اما شواهد نشان می‌دهد که بدنه اصلی اصولگرایان و افکار عمومی تمایلی به شدت عمل این گروه‌ها ندارند.»
این کارشناس سیاسی برای نمونه به عملکرد مصطفی پورمحمدی در انتخابات اشاره کرد و گفت: «مردم در تبلیغات انتخاباتی شاهد بودند که ایشان دیدگاه‌های شجاعانه‌ای درباره مسائل مهمی همچون پرونده کرسنت و لزوم تجدیدنظر در برخی سیاست‌های کشور مطرح کردند. امروز نیز در میان اصولگرایان افرادی دیده می‌شوند که در عرصه فرهنگی نگاه بازتری دارند و در سیاست خارجی همپای اصلاح‌طلبان، به تجارت آزاد و فضای باز اعتقاد دارند.»
اعلمی فریمان در ادامه به سابقه سیاسی حسن روحانی اشاره کرد و توضیح داد: «آقای روحانی به عنوان رئیس‌جمهوری که بخش زیادی از گذشته خود را در کنار اصولگرایان گذرانده، اکنون نشان می‌دهد که همچنان دیدگاهی باز دارد و در برخی حوزه‌ها همسو با اصلاح‌طلبان حرکت می‌کند.»
او تأکید کرد: «به نظر می‌رسد اکنون ضرورت دارد اصولگرایان و اصلاح‌طلبان پیوندی ناگسستنی با یکدیگر ایجاد کنند و با تشکیل جریانی مشترک، بدنه رادیکال و تندرو را از صحنه سیاست دور نگه دارند. همان‌طور که در گذشته این دو بال متوازن عمل کردند، امروز نیز می‌توانند با اتحاد، تعادل لازم را در حکمرانی کشور ایجاد کنند و مانع اقدامات تندروانه شوند.»
اعلمی فریمان به موضوع برگزاری کنسرت همایون شجریان در میدان آزادی اشاره کرد و افزود: «واکنش مثبت بخشی از اصولگرایان به این رویداد نشان داد که بدنه عقلانی و معقول اصولگرایان در حال نزدیک شدن به اصلاح‌طلبان است. این روند می‌تواند مقدمه‌ای برای شکل‌گیری دوباره یک جریان معتدل و میانه‌رو در کشور باشد که توان پیشبرد برنامه‌ها در عرصه‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را داشته باشد.»
