دوربرگردان در بازار داراییها
بررسی بازارها در چهارماه نخست سال جاری و همچنین ماه تیر نشان می‌دهد که دارایی‌های پرریسک با بازدهی منفی روبه‌رو شدهاند؛ درحالی‌که دارایی‌های کم‌ریسک سوددهی مثبتی برای سرمایهگذاران داشتهاند.
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی نوشت:
بررسی بازدهی داراییها در ۴ ماه نخست سال جاری نشان می‌دهد که همچنان بیشترین سود برای صندوق درآمد ثابت، سپرده‌‌‌گذاران بانکی و سرمایهگذاران بورس است. در مقابل، خریداران سکه و طلا در این مدت بیشترین زیان را متحمل شدهاند. با این حال، به دنبال تنش‌‌‌های نظامی میان ایران و اسرائیل و توقف مذاکرات ایران و آمریکا در تیرماه، میزان این زیان نسبت به ماه‌‌‌های قبل کاهش یافته است. هرچند بخشی از ریسکهای سیاسی در میانه ماه از بازار تخلیه شد، اما نااطمینانی‌‌‌ها همچنان بر فضای بازار سایه افکنده‌‌‌اند. به نظر میرسد امید به از سرگیری مذاکرات همچنان در بازار وجود دارد و همین موضوع موجب شده که نرخ سکه و دلار فاصله قابل توجهی با سقف‌‌‌های پیشین خود حفظ کند.
تحلیل بازدهی ماهانه داراییها در تیر نشان می‌دهد که تنها صندوق درآمد ثابت با ۲.۳ درصد، نرخ سود بانکی با ۲ درصد و ربع سکه با ۰.۴ درصد، بازدهی مثبت داشتهاند. با این وجود، ربع سکه برخلاف رشد جزئی در ماه گذشته، از ابتدای سال کاهش قابل‌‌‌توجهی معادل ۲۳.۶ درصد را تجربه کرده است. در واقع صندوق درآمد ثابت، نرخ سود بانکی و شاخص بورس تنها دارایی‌‌‌هایی هستند که طی چهار ماه نخست سال بازدهی مثبت خود را حفظ کرده‌‌‌اند.
روند ماهانه دلار آزاد
قیمت دلار آزاد که پیش از حمله نظامی اسرائیل به ایران در وضعیت نسبتا باثباتی قرار داشت، پس از آغاز جنگ نوسانات زیادی را تجربه کرد. به‌طوری که دلار آزاد که در روز ۲۲ خرداد، در محدوده ۸۳ هزار تومان معامله می‌شد، پس از این حمله نظامی وارد کانال ۹۴ هزار تومان شد. در نخستین روز تابستان، این حملات همچنان ادامه یافت. در این روز آمریکا نیز در تجاوز نظامی علیه ایران، به اسرائیل پیوست و ۳ سایت هسته‌‌‌ای فردو، نطنز و اصفهان را مورد هدف قرار داد. سرانجام پس از ۱۲ روز درگیری نظامی، در روز سوم تیرماه، ۲ کشور آتشبس اعلام کردند. تحت تاثیر پایان تنش‌‌‌های نظامی، قیمت دلار آزاد با کاهش قابل‌‌‌توجهی مواجه شد و به محدوده ۸۴ هزار تومان رسید. این آتشبس، بخش بزرگی از ریسکهای ژئوپلیتیک را از فضای بازار خارج کرد و موجب شد انتظارات تورمی تا حد زیادی تعدیل شود. با این حال با توجه به اینکه در دوره جنگ ایران و اسرائیل، بازیگران اقتصادی فعالیت‌‌‌های خود را محدود یا متوقف کرده بودند، از سرگیری فعالیت‌‌‌های تجاری پس از پایان جنگ موجب شد تا تقاضا برای دلار نیز افزایش یابد.
واردکنندگان برای جبران موجودی‌‌‌های خود که در جریان جنگ کاهش یافته بود، فعالیت‌‌‌های وارداتی خود را افزایش دادند. همچنین تسویه بدهی‌های معوق قراردادهای تجاری بین‌المللی تقاضا برای دلار را بالا برد. البته بلاتکلیفی مذاکرات میان ایران و آمریکا و ورود معامله گران به بازار با هدف خرید پیش دستانه نیز از عوامل این افزایش قیمت بود. به‌طوری که نرخ دلار از 84 هزار تومان (پس از آتشبس)، در دهم تیرماه به 92 هزار تومان رسید. در حالی که مقامات ایرانی و آمریکایی پس از درگیری‌‌‌های نظامی بر ادامه مذاکرات تاکید داشتند، اما تا آخرین روز تیر ماه خبری مبنی بر ازسرگیری این گفت‌وگوها اعلام نشد. از سوی دیگر به نظر میرسد اختلافات بر سر موضوع غنی‌‌‌سازی همچنان پابرجاست. با این حال احتمال شروع دوباره مذاکرات فضای بازار را محتاطانه کرده است. به‌طوری که بررسی میدانی خبرنگار «دنیای اقتصاد» از بازار ارز تهران در نخستین ماه تابستان حاکی از آن بود که حتی باسابقه‌ترین معامله گران نیز از نگهداری دلار خودداری می‌‌‌کنند و بلافاصله پس از خرید، اقدام به فروش آن می‌‌‌کنند.
فعالان بازار معتقد بودند که انتشار اخبار می‌تواند به سرعت قیمت دلار را تغییر دهد و همین امر نگهداری آن را پرریسک می‌‌‌کند. البته برخی معامله‌‌‌گران نیز معتقد بودند که قیمت فعلی دلار نسبت به تورم موجود پایین‌‌‌تر است و خوشبینی چندانی نسبت به دستیابی ایران و آمریکا به توافق جدید، آن هم پس از تنش‌‌‌های نظامی اخیر وجود ندارد. به همین دلیل، این دسته از معامله‌‌‌گران سطوح قیمتی 86 هزار تومان را برای خرید دلار مناسب ارزیابی کردند. این موضوع موجب شد تا دلار در آخرین روز تیر ماه با افزایش همراه شود و در رقم 88 هزار و 250 تومان به کار خود پایان دهد. با این حال باتوجه به اینکه در آخرین روز خرداد ماه، کشور همچنان در شرایط نااطمینانی و جنگی قرار داشت دلار آزاد بازدهی ماهانه منفی 6.1درصد ثبت کرد.
اخبار مثبت بازار ارز در تیر ماه
در ماه گذشته اخبار مثبتی نیز در فضای بازار وجود داشت که سیگنال مثبتی برای فعالان بازار ارز تلقی شد. برای مثال مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، با تاکر کارلسون، مجری سابق فاکس نیوز، مصاحبه کرد. تاکر کارلسون شخصیتی است که رویکردی ضدتنش نسبت به ایران دارد و از گفت‌وگو و دیپلماسی حمایت می‌‌‌کند. کارشناسان معتقد بودند این اتفاق می‌تواند فضای مذاکرات میان ایران و آمریکا را تا حدودی مثبت‌‌‌تر کند. از سوی دیگر، وزارت خارجه سوئیس در ایران که حافظ منافع ایالات‌متحده است و پس از تجاوز رژیم صهیونیستی تعطیل شده بود، در این ماه دوباره بازگشایی شد.همچنین خبرها حاکی از آن است که درآمدهای ارزی ایران از محل صادرات نفت در دوره حمله اسرائیل، دچار اختلال نشده و درگیری‌‌‌های نظامی را بر این بخش حیاتی از اقتصاد تاثیر جدی نداشته است.
همچنین گفته می‌شود که مقامات 3 کشور اروپایی و ایران در روز جمعه دور جدیدی از مذاکرات را برگزار خواهند کرد. به عقیده کارشناسان این موضوع می‌تواند روند آغاز مذاکرات ایران و آمریکا را تسهیل کند. به نظر میرسد که معامله گران بازار ارز تا مشخص شدن نتیجه این گفت‌وگوها به رفتار محتاطانه خود ادامه خواهند داد.
