سنگر شکستخورده دیدگاه اول آمریکا
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا میان انزواگرایان «اول آمریکا» و بقیه جمهوری‌خواهان حزب خود که از حملات اسرائیل علیه ایران حمایت می‌کنند، گیر افتاده است.
روزنامه اعتماد در گزارشی نوشت:
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا میان انزواگرایان «اول آمریکا» و بقیه جمهوری‌خواهان حزب خود که از حملات اسرائیل علیه ایران حمایت می‌کنند، گیر افتاده است. از یک طرف انزواگرایانی قرار دارند که نگرانند اسرائیل بتواند پای ایالات متحده را به جنگ دیگری در خاورمیانه باز کند. در طرف دیگر جنگ‌طلبان و حامیان اسرائیل قرار دارند که سال‌هاست خواستار نوعی از حملات نظامی علیه ایران هستند. به‌نظر می‌رسد ترامپ بین دو طرف گیر افتاده و مدام موضع خود را تغییر می‌دهد. رئیس‌جمهور آمریکا در عین حال تلاش می‌کند ایالات متحده را از حملات اسرائیل دور نگه دارد اما موفقیت‌آمیز بودن حملات اسرائیل را جشن می‌گیرد و به ایران هشدار می‌دهد که حملات بیشتری در راه است.
ترامپ چندین بار اسرائیل را از حمله به ایران منصرف کرد و گفت که می‌خواهد از طریق مذاکره با ایران به توافق برسد. اندکی پس از شروع حمله، کاخ سفید بیانیه‌ای از مارکو روبیو، وزیر امور خارجه منتشر کرد که در آن تاکید شده بود ایالات متحده در عملیات نظامی اولیه مشارکت نداشته و اولویت آمریکا حفاظت از جان نیروهای آمریکایی در خاورمیانه است.
اما در گفت‌وگوهای بعدی، رئیس‌جمهور آمریکا گفت که روز پنجشنبه با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، صحبت کرده، از برنامه‌ریزی این حملات مطلع بوده و آنها را «عالی» خوانده است. ترامپ در دوران نامزدی ریاست‌جمهوری خود وعده داد به جنگ‌های سراسر جهان پایان می‌دهد و در سخنرانی مراسم تحلیف خود گفت که می‌خواهد به‌عنوان یک رئیس‌جمهور صلح‌طلب در تاریخ باقی بماند. تاکنون، تلاش‌های دیپلماتیک ترامپ برای پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین که وعده داده بود در عرض 24 ساعت اتفاق افتد، یا جنگ میان اسرائیل و حماس، شکست خورده است.
طی چند ماه گذشته، دولت ترامپ تلاش می‌کرد تا توافق هسته‌ای جدیدی را با ایران رقم بزند و نتانیاهو را تشویق کرد تا از هرگونه اقدام نظامی خودداری کند. پس از آغاز حملات موشکی اسرائیل، ترامپ ایران را مقصر دانست که اگر پیشنهاد غنی‌سازی اورانیوم را می‌پذیرفت این حملات اتفاق نمی‌افتادند.
الیوت آبرامز، پژوهشگر ارشد مطالعات خاورمیانه در شورای روابط خارجی خاطرنشان می‌کند که ترامپ موضع خود را در مورد حمله اسرائیل به ایران تغییر داده است. اما او می‌گوید اسرائیل قمار حساب‌شده‌ای انجام داده است که ترامپ هم با آن موافقت می‌کند.
به‌گزارش نیویورک تایمز، برای بسیاری از جمهوری‌خواهان، در بحبوحه نگرانی‌های فزاینده مبنی بر نزدیک شدن ایران به توانمندی کامل هسته‌ای حملات نظامی اسرائیل مدت‌هاست که به تعویق افتاده. لیندزی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه کارولینای جنوبی و متحد نزدیک به رئیس‌جمهور آمریکا می‌گوید: «تعداد جمهوری‌خواهانی که ایران مجهز به سلاح هسته‌ای را تهدیدی برای اسرائیل و جهان نمی‌بینند بسیار کم است. اکثریت قریب به اتفاق جمهوری‌خواهان از اقدامات نظامی اسرائیل برای خنثی کردن تهدید هسته‌ای ایران حمایت می‌کنند.» بخش دیگری از هواداران سرسخت ترامپ، دیدگاه دیگری دارند. آنها استدلال می‌کنند که حملات اسرائیل و مداخله آمریکا در این درگیری با دستور کار سیاست خارجی «اول آمریکا»ی ترامپ مغایر است.
برخی از حامیان ماگا استدلال می‌کنند که حملات هدفمند اسرائیل هم به مراکز هسته‌ای و هم هدف قرار دادن فرماندهان ارشد نظامی ایران بخشی از تلاش برای آغاز درگیری بزرگتر و باز کردن پای آمریکا به آن است. مقامات آمریکایی روز جمعه اعلام کردند که پنتاگون ناوهای جنگی و دیگر ادوات نظامی را در خاورمیانه مستقر کرده تا به حفاظت از اسرائیل و سربازان آمریکایی در این منطقه مقابل حملات بیشتر ایران کمک کند.
استیو بنن، مشاور پیشین ترامپ که به رئیس‌جمهور آمریکا نزدیک است روز جمعه در پادکست «اتاق جنگ» خود می‌گوید: «نکته اصلی این است که ما نمی‌توانیم قاطعانه وارد جنگی در سرزمین اوراسیا در خاورمیانه یا اروپای شرقی شویم.»
بنن درباره اسرائیل می‌گوید: «شما این کار را کردید. شما کشورتان را در اولویت قرار می‌دهید. دفاع از کشورتان در اولویت است. اشکالی ندارد اما ما هم باید دفاع از خودمان را در اولویت قرار دهیم.»اما مایکل روبین، عضو ارشد موسسه امریکن انترپرایز می‌گوید که دولت ترامپ فقط «از کنار زمین فریاد می‌زند.»
روبین در ایمیلی می‌نویسد: «ترامپ احتمالاً ایالات متحده را از درگیری دور نگه می‌دارد و پیشنهاد میانجی‌گری می‌دهد اما در این مقطع او اساساً هیچ پیشرفتی نداشته است. مسئله اصلی، خود را در کنگره هنگام مذاکره برای کمک به اسرائیل و تکمیل ذخایر (نظامی) آن نشان خواهد داد.» رئیس‌جمهور جمهوری‌خواه که وعده داده بود که با پایان دادن به «جنگ‌های ناتمام»، آمریکا را دوباره باعظمت می‌کند حالا خود، آمریکا را در سراشیبی یک جنگ احتمالی جدید قرار داده است.
حالا اقدام بعدی ترامپ مشخص نیست. اما برخی از افراد شاخص در جنبش ماگا (آمریکا را دوباره باعظمت می‌کنیم) از رئیس‌جمهور آمریکا می‌خواهند که پای آمریکا را به جنگی دیگر در خاورمیانه باز نکند. تاکر کارلسون، مجری سرشناس تلویزیونی و شخصیتی نزدیک به ترامپ می‌گوید که ترامپ در این حملات با اسرائیل همدست شده و اصرار دارد که این جنگ آمریکا نیست.
روز جمعه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و جمهوری‌خواهان در واشنگتن برای حملات اسرائیل علیه ایران هورا کشیدند اما چندین نفر از دموکرات‌ها بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را متهم کردند که عمداً مذاکرات هسته‌ای با ایران را به هم زده است.
اسرائیل باوجود اقدامات جنایتکارانه در غزه، حمایت بزرگی در داخل ساز و کار سیاسی آمریکا دارد، حتی با اینکه دموکرات‌ها علناً این اقدامات را محکوم کرده‌اند. جان تون، رهبر اکثریت جمهوری‌خواهان مجلس سنا از جمله افرادی بود که از حملات اسرائیل حمایت کرد و مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان هم در تایید او می‌گوید: «اسرائیل به این نتیجه رسید که برای دفاع از خود باید اقدامی انجام دهد. این کاملاً حق آنها بود.»
نه به جنگی دیگر در خاورمیانه
اظهارات دموکرات‌ها به سمت این حملات اما پیچیده‌تر بوده است. بسیاری از آنها راه‌حل مسئله هسته‌ای ایران را از طریق مذاکره و رسیدن به توافق هسته‌ای 2015 موسوم به برجام در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما می‌دانند. ترامپ در دور اول ریاست‌جمهوری خود با تشویق‌های نتانیاهو از برجام خارج شد اما با شروع دولت دوم خود در اوایل امسال، از ازسرگیری مذاکرات با تهران حمایت کرد.
دموکرات‌ها نتانیاهو را متهم می‌کنند که دستور اجرای حملات علیه ایران، برای پایان دادن همیشگی به مذاکرات هسته‌ای است که همزمان جان آمریکایی‌های مستقر در خاورمیانه را در معرض خطر می‌اندازد.
کریس مورفی، سناتور دموکرات که عضو کمیته روابط خارجی است، می‌گوید: «حمله اسرائیل به ایران که علناً با هدف نابود کردن مذاکرات دولت ترامپ با ایران بود، خطر راه‌اندازی جنگ منطقه‌ای را به‌دنبال دارد که احتمالاً برای آمریکا فاجعه‌بار خواهد بود و نشانه بیشتری است از اینکه قدرت‌های جهانی از جمله متحدان ما احترام بسیار کمی برای رئیس‌جمهور ترامپ قائل‌اند.» مورفی در ادامه می‌گوید: «این فاجعه‌ای است که ترامپ و نتانیاهو با دست خود درست کرده‌اند و حالا منطقه در خطر یک درگیری جدید و مرگبار قرار دارد.» مورفی تاکید می‌کند که این درگیری ممکن است برای سیاست‌های داخلی نتانیاهو خوب باشد اما احتمالاً برای امنیت اسرائیل، ایالات متحده و بقیه منطقه، فاجعه‌بار خواهد بود.»
تیم کین که او هم مثل مورفی عضوی از کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکاست، می‌گوید که نمی‌تواند درک کند که چرا اسرائیل در این مقطع زمانی که می‌داند مذاکرات سطح بالا میان ایالات متحده و ایران برای یکشنبه برنامه‌ریزی شده‌اند، حمله پیش‌دستانه انجام می‌دهد.
حملات صبح روز جمعه بحث و جدلی را داغ کرده که سال‌هاست میان جنبش «آمریکا را دوباره باعظمت می‌کنیم» در جریان بوده: آیا «رابطه ویژه» آمریکا با اسرائیل با اصول «اول آمریکا»ی سیاست خارجی سازگار است؟
به‌گزارش پولیتیکو، این جدال که بین دو شاخه قدرتمند جنبش ماگا در حال وقوع است، در درجه اول در سطح ایدئولوژی است اما تبعات آن فراتر از آکادمی می‌رود. چنانچه ایالات متحده آمریکا و اسرائیل در حال سنجش واکنش خود به حملات ایران‌اند، موضعی که دولت ترامپ در نهایت در این درگیری داخلی میان محافظه‌کاران خواهد گرفت به‌طور قطع مشارکت در مراحل بعدی درگیری و به تبع آن خط سیر خاورمیانه را شکل خواهد داد. فعلاً خطوط کلی بحثی سرراست است، حتی اگر سیاست‌های پیرامون آن کاملاً متفاوت باشد.
از زمان تشکیل اسرائیل در سال 1948، آمریکا در جهان متحدان خود رژیم اسرائیل را در ردیف اول قرار داده و حمایت‌های گسترده نظامی، دیپلماتیک و اقتصادی ارائه کرده است. سال 1962، جان‌اف‌کندی‌جونیور، رئیس‌جمهور وقت آمریکا از عبارت «رابطه ویژه» برای توصیف رابطه غیرمعمول و نزدیک بین دو کشور استفاده کرد و تاکید کرد که روابط گسترده آمریکا با اسرائیل در مورد بازه گسترده‌ای از امور جهان تنها با بریتانیا قابل مقایسه است». از آن زمان، وضعیت منحصربه‌فرد این رابطه حمایت پارتیزانی را کسب کرده و همین اواخر هم در پیشنهاد جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، پس از حملات هفتم اکتبر «حمایت قاطع و تزلزل‌ناپذیر» خود از اسرائیل را نشان داد.
اما ظهور دوباره سیاست خارجی «اول آمریکا» چالش بزرگی را برای زیربناهای ایدئولوژیکی برای این روابط ویژه ایجاد کرده. در چشمان تندروهای حامی «اول آمریکا» در سیاست خارجی آمریکا باید مشارکت این کشور در درگیری‌های خارجی را که ارتباط مستقیمی با منافع آمریکا و به‌ویژه منافع «آمریکایی‌های فراموش‌شده» که ترامپ از 2016 آنها را پایگاه خود می‌خواند، دارد، کاهش داده شود.
شکل‌گیری دوباره بحث‌وجدل‌ها بر سر سیاست خارجی الزاماً سوال‌هایی را در میان راست‌گرایان درباره اتحاد آمریکا و اسرائیل به‌وجود آورده: اگر رابطه آمریکا و اسرائیل «ویژه» است که به‌عبارت دیگر مبتنی بر یک پیوند فراملی تغییرناپذیر است، واقعاً بر اساس محاسبات بی‌دردسر منافع شخصی است؟ آیا منافع اسرائیل همیشه با منافع ایالات متحده همسوست؟
سوال‌هایی از این دست از زمان روی کار آمدن ترامپ در سال 2016 به‌آرامی در داخل ائتلاف ماگا در حال چرخش بوده و این تصور گسترده که جدایی علنی از اسرائیل، به‌ویژه پس از حملات هفتم اکتبر، همچنان در درون جریان اصلی حزب جمهوری‌خواه، از نظر سیاسی خودکشی است، پنهان مانده است.
از رابطه ویژه تا همکاری استراتژیک برابر
با این حال نشانه‌هایی از بازبینی نرم دوباره این رابطه در میان حامیان جنبش ماگا آغاز شده است. در ماه مه 2024، جی‌دی ونس که در آن زمان سناتور و یکی از حامیان اصلی خویشتن‌داری در سیاست خارجی در داخل حزب جمهوری‌خواه بود در یکی از سخنرانی‌های خود از روابط ایالت متحده با اسرائیل در داخل چارچوب ایده «اول آمریکا» دفاع کرد؛ پذیرش ضمنی از اینکه فراخوان‌های انتزاعی از رابطه ویژه آمریکا و اسرائیل، دیگر در میان الگوی سیاست خارجی جدید راست‌های پوپولیست، طرفداری ندارد.
سپس اوایل امسال اندیشکده محافظه‌کار «بنیاد هریتج»- که به‌طور گسترده‌ای شاخص تحولات فکری محافظه‌کاران از نوعی است که بیشتر به منافع و چشم‌اندازهای داخل واشنگتن می‌پردازد تا افکار عمومی- در گزارشی از ایالات متحده درخواست کرد تا در «روابط خود با اسرائیل» تغییر ایجاد کند و آن را از «رابطه ویژه» به «همکاری استراتژیک برابر» بر اساس منافع مشترک تبدیل کند.
اما این جدال با تشدید حملات اسرائیل به ایران فوریت جدیدی پیدا کرده است. چند هفته پیش از آغاز حملات، چندین شخصیت سرشناس از راست‌گرایان ملی‌گرای پوپولیست، از جمله استیو بنن، تاکر کارلسون، چارلی کرک، مارجری تیلور گرین، جک پوسوبیک و کرت میلز، سردبیر مجله «محافظه‌کار آمریکایی» که از حامیان دیرینه اشکال سنتی جهان‌بینی محافظه‌کاری است، کمپینی را برای متقاعد کردن ترامپ راه‌اندازی کردند تا آمریکا را از درگیری با ایران دور نگه دارند.
در نتیجه این حملات، برخی از همین افراد به تناقض میان ایده «اول آمریکا» و رابطه ویژه اسرائیل و آمریکا با صراحت بیشتری اشاره کردند. در برنامه زنده روز پنجشنبه، چارلی کرک-درحالی که به مخاطبانش اطمینان داد که از حامیان پر و پا قرص اسرائیل باقی می‌ماند- با صدای بلند گفت: «فکر می‌کنم سوال اساساً و در بطن آن اینجاست: چگونه دکترین سیاست خارجی «اول آمریکا» و دستور کار سیاست خارجی...در حال حاضر با این وضعیت سازگار می‌ماند؟»
تاکر کارلسون در پستی این استدلال را حتی با قاطعیت بیشتری مطرح کرد و گفت: «صرف‌نظر از آنچه «متحد ویژه» ما می‌گوید، جنگ با ایرانی‌ها هیچ عایده‌ای برای ایالات متحده ندارد.» او در ادامه گفت: «اسرائیل را رها کنید. بگذارید آنها جنگ‌های خودشان را بکنند.»
قابل توجه است که این نفاق شخصیت نسلی به خود گرفته است. در کل، محافظه‌کاران جوان مانند چارلی کرک و کرت میلز اینگونه استدلال می‌کنند که سیاست خارجی «اول آمریکا» نیازمند بازبینی روابط ویژه با اسرائیل است، در حالی که محافظه‌کاران سن و سال‌دارتر به دفاع از شرایط موجود تمایل دارند. نیک سولهایم 28 ساله و مدیرعامل اجرایی پیشین شبکه استعدادیابی محافظه‌کاران جوان موسوم به «American Moment» می‌گوید که در میان حامیان نسل زد ماگا هیچ تمایلی به جنگ با ایران وجود ندارد: «قطعاً ترسی درمیان جوانان ماگا در واشنگتن دی‌سی وجود دارد که حملات اسرائیل پتانسیل کشاندن ما به درگیری‌های ادامه‌دار دیگری در خاورمیانه را دارند و سیاست خارجی اول آمریکا به‌عنوان سپر بلایی در برابر آن عمل می‌کند.»
در چشمان نسل جوان‌تر، حفظ فاصله بیشتر از حملات اخیر اسرائیل به ایران صرفاً بسط طبیعی دیدگاه کلی‌تر سیاست خارجی ترامپ است. سولهایم با اشاره به اظهارات اخیر ترامپ درباره این درگیری می‌گوید: «شبکه استعدادیابی از آنچه در 10 سال اخیر-از زمانی که او در مناظره دور مقدماتی انتخابات جمهوری‌خواهان درباره جنگ عراق واضح بوده خبر دارد.» او در ادامه تاکید می‌کند ترامپ رئیس‌جمهوری است که هیچ جنگ جدیدی را آغاز نمی‌کند.
این موضع‌گیری خشم حامیان محافظه‌کار اسرائیلی را برانگیخت. افرادی که استدلال می‌کنند که حفظ «رابطه ویژه» بخش درست و کامل سیاست خارجی ترامپ است. مارک لوین، مجری برنامه رادیویی محافظه‌کار که لابی حمایت کاخ سفید از حملات اسرائیل به ایران است روز پنجشنبه در یکی از شبکه‌های اجتماعی نوشت که این درخواست که ترامپ اسرائیل را رها کند، شعار ماگا نیست. این انزواگرایی است که ترامپ هیچ‌وقت نبوده. او در ادامه می‌نویسد: «توروخدا با تحمیل ایده‌های انزواگرایی خود به ترامپ، او را به رها کردن ماگا متهم نکنید. او یکی از مهم‌ترین وعده‌های کمپین انتخاباتی خود را حفظ کرده است.»
دو فاکتور دیگر سیاست‌های حول این مناظره را پیچیده‌تر می‌کنند. اولی این است که موضع ضداسرائیلی در میان راست‌گرایان مدت‌هاست که به محافظه‌کارانی رسیده که آشکارا از یهودستیزی استقبال می‌کنند؛ به این معنی که محافظه‌گرایان پوپولیست که به‌شدت از رابطه ویژه انتقاد می‌کنند خطر سازگاری خود با شخصیت‌های سمی سیاسی را به جان می‌خرند.
امروز، پرسروصداترین منتقد اسرائیل در میان راست‌گرایان نیک قوئنتس است؛ مفسر سفیدپوست ملی‌گرایی که علناً درخواست اعدام «یهودی‌های حیله‌گر» و دیگر گروه‌های غیرمسیحی را اعلام کرده است. به‌رغم اینکه فوئنتس در سال 2022 در مراسم شام با ترامپ دیدار کرد او همچنان در میان راست‌گرایان جریان اصلی شخصیتی نامحبوب محسوب می‌شود و یکی از متحدان غیرجذاب محافظه‌کاران پوپولیستی است که برای بازبینی در رابطه ویژه تلاش می‌کند.
فاکتور دوم قطعاً خود ترامپ است. به‌رغم ادعاهای دو طرف که دیدگاه واقعی سیاست خارجی ترامپ را دنبال می‌کنند رئیس‌جمهور آمریکا به‌خودی خود دیدگاه کاملاً مبهمی از رابطه ویژه داشته است. امروز، ترامپ علناً از اسرائیل حمایت می‌کند و به شبکه خبری سی‌ان‌ان می‌گوید: «البته که ما از اسرائیل حمایت می‌کنیم و واضح است حمایت ما از نوعی است که هیچ‌کس تا حالا نشان نداده.» اما در گذشته ترامپ انتقادهایی را از رهبری اسرائیل مطرح کرده بود که نشان می‌داد حد و مرزهای رابطه ویژه را می‌بیند.
مسیر این بحث تا حد زیادی به اقداماتی بستگی دارد که در چند روز آینده رخ می‌دهند. اگر ایالات متحده از عمیق‌تر شدن درگیری اجتناب کند، حتی در حالی که ایران حملات تلافی‌جویانه‌ای علیه اسرائیل انجام می‌دهد، پوپولیست‌ها می‌توانند ادعای پیروزی محدودی داشته باشند. در عین حال، این بحث صحنه‌ای آشنا در میان راست‌گرایان حامی جنبش ماگاست: هر دو طرف جنبش ماگا در نبردی ایدئولوژیک با هم رقابت می‌کنند که ترامپ هیچ تمایلی به درگیر شدن در آن ندارد.
