اتفاقی که تنش بین هند و پاکستان را کلید زد

روزنامه اطلاعات در یادداشتی نوشت:

با انجام عملیات تروریستی در کشمیر هند و کشته شدن شماری از مردم، هند پاکستان را به دست داشتن در این حمله تروریستی متهم کرد و در نتیجه بالا گرفتن تنشها، درگیری مقطعی نظامی و تبادل آتش از هر دو، سو موجب تشدید تنشها و احتمال خطر گسترش جنگ بین دو قدرت هسته ای همسایه شد.

پس از گذشت چند روز، وزیر امور خارجه چین با مقام های پاکستانی و هندی تماس تلفنی برقرار کرد و خواستار حفظ آتش بس شد. دیگر کشورهای منطقه از جمله جمهوری اسلامی ایران خواستار حل مسالمت آمیز مناقشه شد و با سفر وزیر خارجه به پاکستان و هند، خواستار خویشتنداری شد. در  یک تحول بزرگ، آتش بس هند و پاکستان با میانجیگری ایالات متحده در اواخر عصر شنبه ۱۰ ماه مه (۲۰ اردیبهشت) اعلام شد که امیدها را برای پایان دادن به افزایش اخیر خصومت ها بین دو همسایه مسلح به سلاح هسته ای که پس از حملات موشکی هند به ساختارهای تروریستی در داخل پاکستان و کشمیر بخش پاکستان در پاسخ به حمله تروریستی وحشتناک ماه گذشته پهالگام تشدید شد، دوباره زنده کرد.

با این حال، علیرغم اینکه دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، اعتبار میانجیگری در توافق آتش بس را به خود اختصاص داده است، کشورهای دیگری نیز نقش حیاتی در کاهش تنش ها بین دو طرف در چند روز گذشته ایفا کردند. شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان در یک سخنرانی دیر هنگام شب شنبه از آتش بس استقبال کرد و از کشورهایی مانند چین، ایالات متحده و عربستان سعودی برای حمایت از تلاش های صلح تشکر کرد.

شریف در سخنرانی خود از ایالات متحده به خاطر «ایفای نقش صادقانه و سازنده» تشکر کرد. در همین حال، رسانه های هندی گزارش دادند، او به طور ویژه از حمایت چین قدردانی کرد.به گزارش هندوستان تایمز، هند و پاکستان روز شنبه پس از چهار روز حملات شدید هواپیماهای بدون سرنشین و موشکی فرامرزی، توافق کردند که فورا تمام خصومت ها را از طریق زمین، هوا و دریا متوقف کنند. با این حال، گزارش های رسانه ای نشان می دهد که پاکستان و هند تنها چند ساعت پس از رسیدن به توافق، یکدیگر را به نقض توافق آتش بس متهم کردند.تروریسم پدیده ای ناهنجار و ضد بشری است. 

مبارزه با تروریسم یکی از اصول پیمان شانگهای است که ایران در کنار روسیه، چین، هند، پاکستان و کشورهای آسیای مرکزی در این زمینه با هم همکاری دارند. ریشه درگیری بین دو کشور در منطقه کشمیر تجزیه شده بین دو کشور، در مقاطعی منجر به تنش بین هند و پاکستان شده است.

عامل چین در فرونشاندن مناقشه اخیر بین هند و پاکستان نقش اساسی داشته است. اعلام حمایت همه جانبه چین از پاکستان در مناقشه با هند، به دلیل خطر فراگیری درگیری نظامی و نا امن شدن زیرساختهای اقتصادی و سرمایه گذاری های کلان چین در پاکستان ارزیابی می‌شود. پاکستان یکی از شرکای منطقه ای مهم چین است که در مگا پروژه «ابتکار کمربند و راه» نقشی بی بدیل دارد.

یکی از مهمترین کریدورهای اقتصادی ششگانه این پروژه به نام «کریدور اقتصادی چین پاکستان«(CPEC) است که ارتباط غرب چین (از کاشغر در سین کیانگ) را از طریق گذر از این کریدور با شبکه های جاده ای و ریلی، خطوط لوله انتقال نفت و خطوط انتقال برق به بندر استراتژیک «گوادر» در دریای عرب (در نقشه های ایرانی دریای عمان) در جنوب پاکستان متصل خواهد کرد.

این بندر در عین حال در بخش غربی اقدامات ژئواستراتژیکی چین به نام «گردنبد مروارید» در پیرامون هند قرار دارد که از بنادر میانمار و بنگلادش در خلیج بنگال، در شرق تا جنوب هند در سری لانکا حلقه ای بدور هند (همچون در برگیری دوره جنگ سرد) کشیده است.

این مورد سبب ایجاد «اتحاد ایندو-پاسیفیک» از سوی قدرتهای غربی و منطقه شده است .گوانگ یی، وزیر امور خارجه چین روز شنبه ۱۰ ماه مه به ترتیب با مقامات ارشد پاکستان و هند تماس تلفنی برقرار کرد، و خواستار آتش بس شد. در بحبوحه تنش های مداوم، چین نگران آسیبهایی است که در صورت ادامه درگیری ها به زیرساختها و سرمایه‌گذاری‌های خود در پاکستان منجر شود، موردی که بارها در مقیاس کوچکتر در مناطق بلوچستان و قبیله ای در امتداد کریدور یاد شده انجام گرفته است.

وانگ ابراز اطمینان کرده است که پاکستان اقدامات موثری را برای اطمینان از امنیت شهروندان و نهادهای چینی در این کشور انجام خواهد داد. چین به عنوان متحد استراتژیک پاکستان با جمعیتی اندکی کمتر از جمعیت هند، با تولید ناخالص داخلی ۸/۱۷ تریلیون دلار(رتبه دوم بعد از ایالات متحده) و بودجه نظامی ۳۱۴ میلیارد دلاری (کمتر از نیمی از بودجه نظامی ایالات متحده) در برابر هند با تولید ناخالص داخلی ۴/۱ تریلیون دلاری و بودجه نظامی ۸۶ میلیارد دلاری از جنبه های نظامی، اقتصادی، استراتژیکی برتری دارد. به همین سبب اعلام حمایت چین از پاکستان موجب بر هم خوردن توازن دو طرف درگیر و تن دادن به آتش بس شده اند.

هر چند در موازنه استراتژیک هند و پاکستان، هند از نظر تولید ناخالص داخلی، تعداد پرسنل و تجهیزات نظامی بر پاکستان برتری دارد ولی در موازنه استراتژیک هر دو سو دارای بمب هسته ای هستند که بازدارندگی استراتژیک را پدید می آورد. به گزارش خبرگزاری شینهوا، روابط عمومی بین سرویس های پاکستان (آی اس پی آر) بیانیه ای صادر کرد و ادعا کرد که حمله سایبری که در جریان یک عملیات نظامی علیه هند انجام شد، ۷۰ درصد از شبکه برق هند را فلج کرده است.

در پاسخ، سفارت هند در چین صبح شنبه در حساب رسمی خود به نام سینا ویبو اعلام کرد که «این اطلاعات نادرست است».یک کارشناس امنیت سایبری در مصاحبه با گلوبال تایمز خاطرنشان کرد که در حالی که میزان خسارت هنوز تأیید نشده است، فلج در مقیاس بزرگ یک شبکه برق ملی در طول درگیری مسلحانه قابل قبول است - به خصوص اگر یک حمله سایبری باعث خرابی های اولیه شود که باعث واکنش زنجیره ای شود و در نهایت منجر به فروپاشی شبکه و حوادث بزرگ صنعتی و اجتماعی شود .