فرار سرمایه‌ها با معیارهای نامشخص احراز صلاحیت در بورس
دیروز حسام آرمندهی بنیان‌گذار و رئیس هیئت مدیره شرکت آگه پردازان هوشمند (دیوار) با انتشار تصویر نامه مدیر حراست بورس تهران در حساب ایکس (توییتر) خود از پذیرفته نشدن این شرکت در بورس تهران به دلیل حضور خود در این شرکت خبر داد. در این رابطه آوش با روئین صمدزاده، کارشناس بازار سرمایه گفتگوی کوتاهی داشته است.
روئین صمدزاده، کارشناس بازار سرمایه، در مورد قوانین پذیرش شرکت‌ها در بورس ایران به آوش گفت: ما قانون پذیرش شرکت‌ها در بورس را داریم که بسیار منسجم، استاندارد و مشخص است. در این قانون، علاوه بر مسائل عمومی شرکت‌ها نظیر سودآوری و مسائل مالی، حاکمیت شرکتی، شفافیت و گزارش‌دهی، بحث تعیین صلاحیت مدیران و هیئت مدیره نیز مطرح است.
او افزود: این قانون به صورت بسیار مشخص و شفاف بیان می‌کند که چه چیزهایی را بررسی می‌کند؛ از جمله سوابق کیفری و سوابق علمی و تخصصی مدیران که برای هدایت یک شرکت بورسی لازم است. به عنوان مثال، تحصیلات افراد مدنظر قرار می‌گیرد و هر یک امتیازی دارد؛ جداول بسیار مشخصی برای این موارد وجود دارد.
این تحلیلگر بازار سرمایه درباره اینکه آیا برای استارتاپ‌ها و شرکت‌های حوزه اقتصاد دیجیتال، قوانین خاصی برای ورود به بورس وجود دارد؟ عنوان کرد: برای استارتاپ‌ها و شرکت‌های حوزه اقتصاد دیجیتال، در زمان ورود به بازار سرمایه، ضوابط و شرایط اختصاصی علاوه بر آن قانون عمومی که شامل همه شرکت‌ها می‌شود، وضع شده است. در ماده ۱ آن قانون در ابتدا اشاره شده بود که باید تأیید یک کارگروه در معاونت علمی وجود داشته باشد. البته در ویرایش بعدی، این بخش حذف شد و به جای آن تأیید بورس قرار گرفت.
صمدزاده همچنین توضیح داد: با اتفاقی که اخیرا برای دیوار افتاد و نامه‌ای که منتشر شد، ظاهرا همان کارکرد پابرجا است و فقط واژگانش عوض شده است. به نظر می‌رسد همان کارگروه با همان نگاه و عینکی که دارد، مسائل دیگری غیر از مسائل کسب‌وکاری را بررسی می‌کند که کاملا نامشخص و غیرشفاف است. اصلا مشخص نیست اینها با چه متر و معیاری صلاحیت‌ها را تعیین می‌کنند. حدس عمومی این است که این معیارها، معیارهای امنیتی و اطلاعاتی هستند و اینکه چه موضوعاتی مدنظر قرار می‌گیرد، مشخص نیست.
او درباره این موضوع که این نوع برخوردها چه تأثیری بر شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها دارد، ابراز کرد: همین موضوع باعث شد که دیجی‌کالا در این مسیر با چالش مواجه شود و بعد از داستان‌هایی که همه می‌دانیم، سهام‌دارش را عوض کردند و همراه اول وارد شد تا به نوعی برخی از این مشکلات برطرف شود. اما دیوار تاکنون اقدام به تغییر سهامداری‌اش نکرده و حق هم دارد. همچنین حق دارد بداند که این متر و معیاری که آقای حسام آرمندهی بر اساس آن رد شده است، چه بوده است. همه ما حق داریم بدانیم چه بوده، زیرا به نظر نمی‌رسد چیز مشخصی وجود داشته باشد و بیشتر سلیقه‌ای بوده است. این روند در مورد بقیه استارتاپ‌های بزرگ نسل اولی که سهام‌دارهای غیرخصولتی و خصوصی دارند نیز حاکم است.
روئین صمدزاده درباره تاثیر چنین برخوردهایی بر اقتصاد کشور و سرمایه‌گذاران تاکید کرد: این نگرانی باعث می‌شود هیچ‌کس از سرمایه‌گذاری که کرده تا روزی بتواند از این سرمایه‌گذاری کسب سود کند، احساس امنیت نکند. این موضوع به شدت باعث فرار سرمایه‌ها می‌شود. این یک نمونه کوچک است، اما اگر به کلیت اقتصاد ایران و شرایط ایران نگاه کنیم، متأسفانه همه اقدامات و کارهایی که کرده‌ایم در جهت فرار سرمایه‌گذار بوده و هیچ‌گاه در جهت ایجاد امنیت برای سرمایه‌گذاران نبوده است.
