وضعیت اضطراری آب‌وهوایی ۱۲۳ میلیون نفر را از خانه‌های خود بیرون رانده است
دبیرکل سازمان ملل متحد گفت: در دنیای به‌سرعت در حال شهری شدن ما، شهرها غالباً بار بحران‌ها را بر دوش می‌کشند. در واقع، درگیری، بی‌ثباتی سیاسی و وضعیت اضطراری آب‌وهوایی ۱۲۳ میلیون نفر را از خانه‌های خود بیرون رانده است.
استفان پریزنر، هماهنگ‌کننده مقیم سازمان ملل متحد در ایران، در مراسمی به مناسبت «روز جهانی اسکان بشر ۲۰۲۵» که امروز (سه‌شنبه، پانزدهم مهرماه) برگزار شد، از وزارت راه و شهرسازی و کمیته ملی اسکان بشر ایران برای میزبانی این رویداد مهم قدردانی کرد.
وی ادامه داد: شعار جهانی امسال، ما را به تأمل درباره چالش‌های متعدد دعوت می‌کند؛ چالش‌هایی که از درگیری و تغییرات اقلیمی گرفته تا گسترش سریع شهرنشینی، نابرابری و آوارگی را در بر می‌گیرد.
دبیرکل سازمان ملل متحد افزود: در دنیای به‌سرعت در حال شهری شدن ما، شهرها غالباً بار بحران‌ها را بر دوش می‌کشند. در واقع، درگیری، بی‌ثباتی سیاسی و وضعیت اضطراری آب‌وهوایی ۱۲۳ میلیون نفر را از خانه‌های خود بیرون رانده است. اکثر این افراد به دنبال یافتن امنیت در شهرهای کوچک و بزرگی هستند که همین حالا نیز تحت فشار قرار دارند.
پریزنر در ادامه این مراسم تصریح کرد: ایران، مانند بسیاری از کشورهای دیگر در حال گذر از بحران شدید مسکن است. میلیون‌ها خانواده با موانعی در دسترسی به مسکن مناسب و متناسب با توان مالی خود روبه‌رو هستند. اجاره‌ها بیش از یک‌سوم درآمد خانوارها را می‌بلعند و به علت فشارهای اقتصادی و جمعیتی سکونتگاه‌های غیررسمی گسترش می‌یابند.
او اضافه کرد: در سال‌های ۱۹۵۶ تا ۲۰۲۴، جمعیت شهری ایران ۱۱ برابر شده است. امروزه بیش از ۷۷ درصد از ایرانیان در شهرها زندگی می‌کنند. هر ساله حدود یک میلیون نفر در داخل ایران نقل مکان می‌کنند. این مهاجرت داخلی، نیرویی جمعیتی و اجتماعی حیاتی است که غالباً بازتاب‌دهنده و تقویت‌کننده نابرابری‌های اجتماعی–اقتصادی است.
وی گفت: برآوردهای ملی نشان می‌دهد که بین ۵ تا ۸ میلیون واحد مسکونی برای تأمین تقاضای مسکن، کاهش مسکن ناامن و ناکافی و تقویت بافت شهری آسیب‌پذیر مورد نیاز است. به طور متوسط یک خانواده شهری در ایران برای تهیه یک آپارتمان متوسط لازم است چند دهه پس‌انداز کند.
هماهنگ‌کننده مقیم سازمان ملل متحد در ایران بااشاره به رویکرد ایران به مسکن از دید برنامه هفتم توسعه یادآور شد: برنامه هفتم توسعه ملی ستودنی است. اهدافی مانند بهبود دسترسی به مسکن با کاهش سال‌های انتظار، کاهش بافت فرسوده شهری و پیشبرد روش‌های صنعتی ساختمان‌سازی، نشان‌دهنده تعهد قوی به راه‌حل‌های فراگیر و پایدار است.
پریزنر ادامه داد: سازمان ملل متحد در ایران از طریق برنامه اسکان بشر سازمان ملل و سایر سازمان‌های آن در زمینه حمایت از تاب‌آوری شهری سابقه‌ای طولانی دارد. نمونه‌هایی از این موارد عبارت‌اند از پروژه «بهتاب» برای تقویت بیمارستان‌ها در برابر زلزله و همکاری‌های اخیر در زمینه بازیابی شهری پس از بلایا و کاهش خطر. این تلاش‌ها تضمین می‌کنند که شهرها در مواجهه با بحران‌ها، موتورهای بازیابی عزت و امید باقی بمانند.
در ادامه این مراسم، فرزانه صادق، وزیر راه‌و‌شهرسازی، نیز بیان کرد: امروزه با شتاب گرفتن روند شهری شدن و شهرنشینی و آغاز سده شهری، بر مقیاس و پیچیدگی مسائل و موضوعات شهری نیز افزوده شده است. انتخاب موضوع روز جهانی اسکان بشر در سال ۲۰۲۵، یعنی «پاسخ به بحران‌های شهری» به ما یادآوری می‌کند که در پرداختن به شهرها، تغییر رویکرد و گذار از نگاه کالبدی صرف به توسعه شهری امری ضروری است و نه یک شعار. این امر مستلزم اتخاذ رویکردی است که به پدیده شهر و شهرنشینی به‌عنوان موجودیتی متشکل از عوامل درهم‌تنیده‌ای از فرصت‌ها و چالش‌ها نگریسته شود.
وی افزود: تمرکز موضوع روز جهانی اسکان بشر امسال بر روی بحران‌ها، به روشنی نشان می‌دهد بلاهایی که شهرها و سکونتگاه‌های انسانی را تحت تأثیر قرار می‌دهند،به‌ویژه بلاهای ناشی از عوامل طبیعی، امروز بسیار سریع‌تر از پیش‌بینی‌ها دامنگیر شهرها و سکونتگاه‌های ما شده و منجر به ایجاد بحران‌هایی شده‌اند که بعضاً از نظر مقیاس و پیچیدگی بی‌سابقه بوده و اثرات مخربی را در پی دارند.
صادق تصریح کرد: مسئولیت مشترکی که متوجه یکایک ما در بخش‌های دولتی، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، سازمان‌های غیردولتی و مردم‌نهاد، بخش خصوصی و جوامع محلی است، از رهگذر همکاری مشترک و هم‌افزایی است که پاسخ به بحران‌ها در شهرها و سکونتگاه‌ها می‌تواند جامع، پیشگیرانه و پایدار باشد. کمیته ملی اسکان بشر، به‌عنوان مرجع ملی برنامه بشر ملل متحد، آمادگی خود را برای برقراری و تقویت پیوندهای علمی و پژوهشی، به‌ویژه در به‌اشتراک‌گذاری ظرفیت‌ها، تجارب و دانش بین‌المللی و نیز فراهم‌کردن زمینه معرفی تجارب و نمونه‌های عملکردی موفق در کشور در زمینه توسعه پایدار شهری در سطح بین‌المللی اعلام داشته است.
او ادامه داد: جهان امروز از این اصل آگاه است که شهر، بستر راه‌حل‌هاست و نه مسائل طرح‌شده بدون پاسخ.
