مهریه از مهمترین حقوق مالی زن در ازدواج است که هم در شرع و هم در قانون به رسمیت شناخته شده. در نگاه شرعی، مهریه نشانه احترام مرد به زن و تضمینی برای حفظ جایگاه او در زندگی مشترک است؛ اما در عمل، نوع تعیین مهریه و شیوه پرداخت آن میتواند در آیندهی زندگی زوجین اثرات مهمی بگذارد.
تحریریه آوش/ اصلاح قانون مهریه از ضرورتهایی است که بارها درباره آن صحبت و به عنوان یک درخواست مهم مطرح شده است.
«یک بازیگر مشهور به جرم تجاوز بازداشت شد»، خبری که روز سهشنبه به تیتر یک فضای مجازی و خبرگزاریهای رسمی تبدیل شده بود، اما این فقط یک اتفاق فردی نبود، بلکه تصویر زندهای از یک زخم قدیمی و دیرپاست؛ این زخم قدیمی سالها در سکوت و انکار، در پشت پردههای سینما و در تاریکی قدرت پنهان شده بود.
با وجود آنکه بیشتر خانوادهها همچنان مهریه را بر اساس سکه تعیین میکنند، اما پروندههای دادگاههای خانواده نشان میدهد که داراییهای متفاوتی نیز به عنوان مهریه ثبت میشوند؛ اکنون دو شرط جدید به نفع زنان در حال ورود به عقدنامهها هستند.
هر بار که قیمت سکه بالا میرود، گویی در ساختمان بهارستان زنگی به صدا درمیآید: زنگِ «اصلاح قانون مهریه». انگار رابطهای پنهان و مستقیم میان رشد قیمت طلا و دغدغهمندی ناگهانی برخی نمایندگان دربارهی مهریه زنان وجود دارد.
مسئله مهریه بر اثر افزایش مستمر نرخ تورم، به یک بحران در حقوق خانواده تبدیل شده و تاکنون راههایی که قانونگذار برای حل آن رفته است، ناکارآمد و حتی بحرانساز بودهاند.
واقعیت این است که در بسیاری از موارد که زنان دعوی مطالبه مهریه را طرح میکنند، هدف گرفتن مهریه نیست و ابزاری است برای فشار به مرد تا دیگر حقوق انکارشده خود مانند حق اشتغال، طلاق، تحصیل، خروج از کشور، حضانت و... را استیفا نمایند.
به تازگی طرحی جدید برای کاهش زندانیان مهریه ارائه شده است. طرحی که از زنان میخواهد مهریه را به جای عندالمطالبه، عندالاستطاعه کنند. یعنی در صورتی که مرد توانایی پرداخت داشته باشد و زن آن را اثبات کند مهریه به زوجه تعلق میگیرد.
عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی توضیحاتی از جزئیات طرح اصلاح موادی از قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و برخی از احکام راجع به مهریه ارائه کرد.
رئیس فراکسیون زنان مجلس گفت: برخی برداشتهای نادرست مطرحشده در فضای عمومی درباره تعیین سقف برای مهریه یا محدودسازی حقوق زنان، فاقد مبنای علمی و واقعی است و این طرح با رویکردی تخصصی و با هدف کاهش آمار زندانیان ناشی از محکومیتهای مالی بهویژه در حوزه مهریه و در عین حال با لحاظ حقوق زنان و مطالبات عمومی جامعه، در حال پیگیری است.
