ارز ترجیحی واردات، جوجه خروس زائید
دبیرکل فدراسیون طیور ایران خطای رخ داده در واردات جوجه خروس به جای مرغ با استفاده از ارز ترجیحی را مربوط به دولت سیزدهم اعلام کرد و تحمیل نژاد آرین به مرغداران را عامل بروز سالانه سه میلیارد دلار خسارت به کشور معرفی کرد.
قیمت مرغ در دولت رئیسی تقریبا چهار برابر شد. دولتی که در سال 1400 برای مرغ قرارگاه تشکیل داده بود، ابتدا نرخ 12 هزار تومانی این ماده پروتئینی را به حدود 40 هزار تومان رساند و در اواخر این دولت، بهای هر کیلوگرم گوشت مرغ در بازار آزاد به 100 هزار تومان هم رسید.
اگرچه یکی از دلایل این رشد قیمت، تورم حاکم بر کشور بوده است اما فعالان صنعت طیور از خطاهای فاحشی در ساختار وزارت جهاد کشاورزی پرده بر می‌دارند که این خطاها در کنار سایر عوامل زمینه گرانی صنعت طیور و بروز خسارت برای اقتصاد کشور را فراهم کرده است.
واردات جوجه خروس به جای جوجه مرغ!
فرزاد طلاکش، دبیرکل فدراسیون طیور ایران، در گفت‌وگو با آوش درباره ماجرای تخصیص ارز ترجیحی و خطای رخ داده در واردات جوجه خروس به جای جوجه مرغ بیان کرد: این موضوع قدیمی است و در افتتاحیه جلسه‌ای که انجمن علمی مرغ مادر گوشتی تشکیل داد، از این خطا به‌عنوان یک درد صنعت یاد شد.
او افزود: در دولت سیزدهم شرکت زربال از گرجستان محموله‌ای را وارد کرد. در این فرآیند، جوجه‌هایی که تعیین جنسیت نشده بودند، به کشور وارد شد و 50 درصد این جوجه‌ها خروس بود.
دبیرکل فدراسیون طیور ایران ادامه داد: در شرکت زربال پنج تا 6 ماه به این جوجه‌ها دان دادند و بعدا که قرار بود این جوجه‌ها تازه به تخم بیاید، متوجه شدند نیمی از آنها خروس است. به این ترتیب پنج تا 6 ماه خسارت از جمله هزینه دان را مردم پرداخت کردند.
او اضافه کرد: تعداد جوجه‌های وارد شده زیاد نبود ولی بالاخره خسارت بود. این اشتباه روی تولید کشور اثر چشمگیری نداشت اما برای شرکتی که سال‌هاست در این حوزه کار می‌کند و کشوری که صادرکننده است، یک اشتباه فاحش بود و به نظر من اصرار بر استفاده از نژاد آرین، باعث شده است که یکسری کارهای ناخرسند و ناشایستی در صنعت طیور انجام شود.
تحمیل نژاد غیر بهره‌ور آرین
به گفته طلاکش، وزارت جهاد کشاورزی از سال 99 دستور داد که نژاد آرین باید به تدریج جایگزین اجداد کشور شود. هدفگذاری این بود که 100 درصد اجداد کشور از این نژاد باشد اما نژاد آرین بهره‌وری ندارد.
او اضافه کرد: این نژاد مصرف دان را بالا می‌برد. قرار بود این نژاد احیا شود و روی آن کار علمی و عملیاتی کنند. پنج سال گذشته است و عملا می‌توان گفت این هدف، 10 درصد هم پیشرفت نداشته است. تاکنون کار اساسی و علمی درستی روی این نژاد انجام نشده است.
دبیرکل فدراسیون طیور ایران اضافه کرد: فقط مرغدار را مجبور کردند که از نژادی نامناسب و متعلق به 20 سال پیش استفاده کند. این نژاد را از پستو بیرون آوردند و به زور به مرغداران گفتند که باید با این نژاد جوجه بریزید.
طلاکش درباره هدف از این تصمیم گفت: قصدشان این بود که شعار بدهند و بگویند نژاد آرین را آوردیم و روی آن کار می‌کنیم، از این پس کشور مستقل می‌شود و ما دیگر نیاز به واردات اجداد نداریم.
وزارت جهاد کشاورزی مالک نژاد آرین
دبیرکل فدراسیون طیور ایران درباره سابقه نژاد آرین و مالکیت آن توضیح داد: نژاد آرین، نژادی است که قبل از انقلاب از هلند وارد ایران شده و قرار بوده به صورت لاین باشد اما بعد از انقلاب، دیگر نصف عملیاتی که در ذهن بوده است، ادامه نمی‌یابد و این ایده ناقص می‌ماند و 20 سال روی این نژاد کار علمی نمی‌کنند.
او ادامه داد: نژاد آرین در پایان 79 تا 80 به مشکل خورد و نژاد «راس» به بازار آمد و جای آن را گرفت. این نژاد چون در اختیار پشتیبانی امور دام و وزارت جهاد بوده و هست، هنوز هم مالکیتش دولتی است و مالکیت معنوی آن مال دولت است.
طلاکش بیان کرد: بالای یک همت طی پنج سال گذشته روی این نژاد هزینه شده ولی این هزینه‌ها هیچ بازخورد مثبتی نداشته است؛ ضمن آنکه فرآیند تولید گوشت مرغ کشور را به وضعی انداخته است که از صادرکننده تبدیل به وارکننده جوجه یکروزه، گوشت، مرغ و تخم نطفه‌دار مادری شده‌ایم.
او اضافه کرد: در مقطعی که مجبور به واردات شدیم، در بین تخم نطفه‌دار مادری اشتباه رخ داد و یک مقداری از تخم‌ها هم خروس بود. البته این عدد زیاد نبود اما وقوع برخی مسائل، خوب نیست.
گرانی مرغ به دلیل سیاست‌های غلط جهاد کشاورزی
طلاکش افزایش قیمت مرغ را ناشی از سیاست‌های غلط وزارت جهاد کشاورزی و حمایت این وزارتخانه از مرغ آرین دانست و افزود: اگر اجازه داده بودند نژادهای خارجی بهره‌ور طی چهار سال گذشته به کشور وارد شود، این خسارت به ایران تحمیل نمی‌شد اما به خاطر حمایت از نژاد آرین، مانع از واردات نژادهای بهره‌ور شدند.
او اضافه کرد: از یک مرغ مادر آرین به زحمت می‌توانید 125 عدد جوجه گوشتی بگیرید، درصورتی که نژادهای بهره‌ور امروز بالای 160 جوجه به شما می‌دهند.
دبیرکل فدراسیون طیور ایران در تشریح سخن خود گفت: با مصرف یک مقدار مشخصی دان، می‌توان از نژادهای بهره‌ور خارجی 40 تا 50 جوجه اضافه‌تر بگیرید. 50 جوجه اضافه به مفهوم 50 درصد تفاوت بهره‌وری با نژاد آرین است. بدیهی است که استفاده کردن از نژاد غیر بهره‌ور مرغ را گران می‌کند.
او با اشاره به مصرف بالاتر دان وارداتی توسط نژاد آرین اضافه کرد: خسارت ظاهری اصرار بر استفاده از نژاد آرین، مصرف بیشتر دان است. تبعات بعدی و خیلی مسایل جانبی دیگر هم دارد.
طلاکش گفت: اصرار بر استفاده از این نژاد حداقل سه میلیارد دلار هزینه اضافه‌تر به کشور تحمیل می‌کند. اگر قرار باشد نژاد آرین را در خط تولید داشته باشیم، تکلیف مشخص است.
او افزود: در برنامه هفتم توسعه سهم آرین نوشته شده است. باید چهار درصد از سهم تولید گوشت کشور متعلق به آرین باشد. وزارت جهاد کشاورزی به زور مرغداران را وادار می‌کند که سهم این نژاد از تولید باید 25 درصد باشد.
دبیرکل فدراسیون طیور ایران تاکید کرد: این دستور خلاف برنامه هفتم است. مگر قانون برنامه فصل الخطاب نیست؟ چرا می‌گویند بیشتر از این سهم باید جوجه از نژاد آرین ریخته شود؟
