صدراعظم آلمان هر روز ضد ایرانیتر از دیروز
فردریش مرتس در 5 ماهی که از صدراعظمی او بر آلمان میگذرد مرد سختگیر اروپا علیه ایران بوده است. هرچند سابقه مواضع سخت او علیه تهران به این مدت کوتاه 5 ماهه مختصر نمیشود اما اکنون که بر کرسی عالیترین مقام اجرایی این کشور نشسته است، دولتی را تشکیل داده که رویکردی سختتر از هر زمان نسبت به تهران دارد.

نگاهی به سوابق فردریش مرتس که مواضع ماههای اخیر آلمان علیه ایران برآمده از نگاهش به تهران است نشان میدهد او هرگز علاقهای به مذاکره با تهران نداشته و مذاکرات تروئیکای با ایران را همواره بیفایده دانسته است. این درحالی است که آلمان در زمان آنگلا مرکل از حامیان بیچون و چرای مذاکرات با ایران بود و اعتقاد داشت با دیپلماسی میتوان پروندههای سختی مثل پرونده هستهای ایران را حل کرد.
مرتس اما نه فقط تبر بر میدارد و بر درخت مذاکرات میکوبد که همچنین دست بر نقاط حساس جمهوری اسلامی ایران میزند. او از جمله سیاستمداران اروپایی است که خواهان گنجاندن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست تروریسم است.
آغاز اتهامزنیها با شارمهد
اما آنچه باعث شد مردم ایران بیشتر با نام او آشنا شوند جمشید شارمهد، رهبر گروه تروریستی تندر بود که مسئولیت انفجار در حسینیه سیدالشهدای شیراز در سال 1387 را برعهده داشت. ژانویه 2023 (دی ماه 1401) در ایامی که سیاستمداران اروپایی به نشانه حمایت از جنبش زن-زندگی-آزادی کفالت دستگیر شدگان این جنبش را برعهده میگرفتند، مرتس نیز کفالت سیاسی شارمهد را پذیرفت و حتی برای دیدار با او درخواستی را تقدیم تهران کرد که البته پذیرفته نشد.
مرگ شارمهد بخاطر اتهامات فساد فی الارض و محاربه باعث شد مرتس نخستین اقدام عملی خود علیه تهران را کلید بزند و از دولت وقت کشورش بخواهد سفیر ایران را اخراج کرده و سطح روابط دیپلماتیک با تهران را کاهش دهد درخواستی که مورد پذیرش قرار نگرفت. مرتس بعد از اعدام شارمهد نیز این اقدام را «جنایتی وحشتناک» توصیف کرد.
این نقطه آغاز عداوتهای مرتس با ایران بود. او بعد از اینکه در اردیبهشتماه امسال بر کرسی صدراعظمی کشورش تکیه زد در اوج مذاکرات ایران و آمریکا مخالفت خود با آن را اعلام کرد. این در حالی بود که بسیاری از تحلیلگران معتقد بودند، آلمان میتواند نقشی بهتر ایفا کند و باعث تقویت مذاکرات شده و به پیشرفت آن کمک کند.
کارهای کثیف
اما مرتس نه فقط کاری برای مذاکرات نکرد که بعد از آغاز جنگ 12 روزه آشکارا از اسرائیل حمایت کرد و این حمایت را تا آنجا رساند که گفت: «این کار کثیفی است که اسرائیل دارد برای همه ما انجام میدهد. فقط میتوانم بگویم نهایت احترام را برای ارتش اسرائیل و رهبری سیاسی آن قائل هستم که این شجاعت را داشتهاند این کار را انجام دهند.»
این موضعگیری آنقدر عجیب بود که حتی انتقاد سیاستمداران اپوزیسیون، حزب سوسیالدموکرات آلمان، احزاب چپ، سبزها و حزب راستگرای آلترناتیو برای آلمان را نیز برانگیخت.
مرتس بعد از حملات آمریکا به تاسیسات هستهای ایران از این کشور نیز حمایت کرد و با تکرار موضع حمایتی خود از تلآویو گفت: «هیچ دلیلی نمیبینم که بابت حملات آمریکا و اسرائیل به ایران، این ۲ دولت را مورد انتقاد قرار دهم.»
سختگیرتر از ترامپ
مواضع تند صدراعظم آلمان نسبت به ایران تا آنجا زبانزد شده است که در ایامی که ایران در حال مذاکره با اروپا بود، یکی از اعضای هیات فرانسه مدعی شده بود: «اگر آمریکا هم رضایت به پیشرفت مذاکرات بدهد، نمیدانیم چطور باید با آلمان کنار بیاییم!»
در واقع آنچه وزیر خارجه آلمان روز دوشنبه به تاسی از صدراعظم خود بیان کرد ادامه همین رویکرد ضدایرانی مرتس در سالهای اخیر بوده است. در جدیدترین موضعگیری تند آلمان علیه ایران، یوهان وادهفول مدعی شد: «حوثیها نهتنها با حملات خود اسرائیل را تهدید میکنند بلکه تجارت جهانی را نیز به خطر میاندازند.» وی همچین با اتهام زنی به ایران و یمن، حوثیها را گروه نیابتی ایران خواند و گفت: «تهران از این گروه برای بیثبات کردن منطقه استفاده میکند.»
اما ادامه این رویکرد آلمان در شرایطی که طرفین اروپایی و آمریکایی بارها حداقل زبانی تاکید کردهاند باوجود اسنپبک (مکانیسم ماشه) میتوان همچنان با ایران مذاکره کرد راه دیپلماسی را ناهموار خواهد ساخت.