زاگرس در آتش میسوزد؛ صدای فعالان محیط زیست به جایی نمیرسد
متأسفانه سیستم هیچ اقدامی برای شناسایی و دستگیری آتشزنندهها انجام نداده و حتی امکانات و تجهیزات لازم برای مقابله با این حوادث در اختیار نیروهای مردمی و محیطبانان قرار نمیگیرد.

سالار اسفندیاری، فعال محیط زیست استان فارس، که در حدود ۵۰۰ آتشسوزی جنگلهای زاگرس حضور داشته، از بحرانیترین وضعیت آتشسوزیها در استان خبر میدهد. او میگوید هر روز ۴ تا ۵ نقطه به طور همزمان در آتش میسوزد اما هیچ سیستم مؤثری برای مقابله یا شناسایی عوامل آتشزننده وجود ندارد و نبود امکانات باعث شده آتشسوزیها روز به روز وخیمتر شوند. او هشدار میدهد اگر فکری نشود، بخش زیادی از زاگرس برای همیشه از دست میرود.
سالار اسفندیاری، یکی از فعالان محیط زیست در استان فارس، این روزها با نگرانی از شرایط آتشسوزیها سخن میگوید. او که بیش از ۵۰۰ مورد آتشسوزی را از نزدیک تجربه کرده، وضعیت را فوقالعاده بحرانی توصیف میکند: «هر روز حداقل در ۴ تا ۵ نقطه مختلف استان فارس آتشسوزی رخ میدهد و اوضاع به شدت نگرانکننده است.»
او ادامه میدهد: «متأسفانه سیستم هیچ اقدامی برای شناسایی و دستگیری آتشزنندهها انجام نداده و حتی امکانات و تجهیزات لازم برای مقابله با این حوادث در اختیار نیروهای مردمی و محیطبانان قرار نمیگیرد.» به گفته او، فقدان تجهیزات کافی و نبود آموزشهای لازم باعث شده تا نیروهای مردمی که جان خود را برای مهار آتش به خطر میاندازند، به شدت آسیبپذیر باشند.
اسفندیاری با اشاره به اهمیت درختان بلوط و بنه که ارزش هر کدام از آنها بالغ بر ۲۰۰ هزار دلار برآورد میشود، میگوید: «با وجود تغییرات آب و هوایی و کمآبی شدید، این درختان دیگر قابل احیا نیستند و هر بار که آتش به جان جنگلهای زاگرس میافتد، ضربهای جبرانناپذیر به اکوسیستم منطقه وارد میشود.» او همچنین انتقاد میکند که رسانههای رسمی، به ویژه صدا و سیما، توجهی به این بحران نمیکنند و در این میان صدای فعالان محیط زیست شنیده نمیشود.
اسفندیاری در ادامه به مشکلات جدی نیروهای مردمی در مقابله با آتش اشاره میکند: «۱۹ نیروی مردمی و ۲ نیروی دولتی طی سالهای اخیر در این آتشسوزیها جان خود را از دست دادهاند. بسیاری از این نیروها لباس و تجهیزات مناسب نداشتند و آموزشهای کافی ندیده بودند. این یک فاجعه انسانی است که مسئولان نباید آن را نادیده بگیرند.»
او همچنین به تلاشهای استاد بهمن ایزدی، یکی از پیشکسوتان مقابله با آتشسوزیهای زاگرس، اشاره میکند و میگوید: «اگر زحمات ایشان نبود، شاید اصلاً زاگرس به این شکل باقی نمیماند. اما متأسفانه کمکهای مالی به بازماندگان شهدای این حوادث بسیار ناچیز است و پاسخگوی درد و رنج آنها نیست.»
از سوی دیگر، اسفندیاری از فقدان تجهیزات ابتدایی مثل موتور و خودروهای اطفاء حریق انتقاد میکند و میگوید: «برای رسیدن به محل آتشسوزی گاهی مجبوریم ۳ تا ۴ ساعت پیادهروی کنیم. این باعث میشود در ساعاتی که آتش تازه شروع شده، هیچ اقدامی انجام نشود و پس از گذشت زمان کوتاه، آتش به بحرانی غیرقابل کنترل تبدیل شود.»
با توجه به پیشبینیهای جوی برای ماههای تیر و مرداد، او نگران است که امسال سالی بسیار بحرانیتر از سالهای گذشته باشد: «آتشسوزیها از فروردین آغاز شدهاند، هرچند زمستان هم چند آتشسوزی داشتیم. اگر مسئولان در سطوح قضایی و شورای تأمین استانها فکری اساسی نکنند، بخش زیادی از جنگلهای زاگرس از بین خواهد رفت.»
سالار اسفندیاری تاکید میکند که فعالان محیط زیست علیرغم فشارهای قضایی و تلاشهای مختلف برای سکوت آنها، ناامید نشدهاند و همچنان به جنگ آتش ادامه میدهند: «از پارسال تا کنون ۱۵ بار به دادگاه رفتهام و پاسخگو بودهام اما هیچ کس به کمک نیامده است. کسی که به جنگ آتش میرود، از هیچ چیز نمیترسد.»
او در پایان سخنان خود خواستار توجه جدی و فوری مسئولان به وضعیت آتشسوزیها و حمایت از نیروهای مردمی میشود: «استرس آتشسوزی و در عین حال نبود امکانات لازم، شرایط را فوقالعاده بحرانی کرده است. اگر به این شرایط بیتفاوت باشیم، چیزی از زاگرس باقی نمیماند.»
این گفتههای تکاندهنده فعالان محیط زیست، در حالی مطرح میشود که کشور درگیر چالشهای متعدد زیستمحیطی است و جنگلهای زاگرس به عنوان یکی از ذخایر طبیعی حیاتی ایران، روزبهروز بیشتر در معرض تهدید قرار دارند. بدون اقدامات اساسی و حمایت همهجانبه، نمیتوان امیدی به حفظ این میراث طبیعی داشت. آیا مسئولان بالاخره صدای کسانی را که جان خود را در این راه میدهند، خواهند شنید؟