همایون اسعدیان: نهادهای فرهنگی بالادستی برای کنترل هنرمندان شکل گرفتهاند/ سند ملی سینما را قبول نداریم
همایون اسعدیان در نخستین نشست خبری خود بعد از انتصاب بهعنوان مدیرعامل خانه سینما در خصوص تغییر شرایط حاکم بر تولید آثار سینمایی و هنری و قوانین و نهادهای بالادستی گفت: نهادهای بالادستی از شورایعالی انقلابفرهنگی، کمیسیون فرهنگی مجلس و... برای کنترل هنرمندان و اهل فرهنگ شکلگرفتهاند نه برای تسهیل کار و تولید اثر هنری. باید بپذیریم که دیگر زمانه کنترل کردن نیست.

همایون اسعدیان یک ماه پس از انتصاب بهعنوان مدیرعامل خانه سینما در آستانه روز ملی سینما (۲۱ شهریور) نخستین نشست خبری خود را برگزار کرد و در خصوص تولید آثار زیرزمینی در سینما ایران گفت: قوانین موجود فرهنگی در دوره آنالوگ مانده است درحالیکه ما به عصر دیجیتال رسیدهایم. هنرمند جوان امروز دیگر نیاز به مجوز نمیبیند چرا که میتواند بهراحتی با موبایل هم فیلمش را بسازد. در دوره آنالوگ همه چیز در اختیار دولت و ارشاد بود، سینماگر برای فیلمسازی باید مجوز میگرفت چرا که نگاتیو دست بنیاد فارابی بود و آنها باید نگاتیو و دوربین را به سینماگران میدادند تا فیلمی ساخته شود؛ اما امروز اصلاً این مفهوم وجود ندارد.
او در ادامه تصریح کرد: من به آقایان گفتهام از ما سنی گذشته و محافظهکار شدهایم و اگر به من بگویند فیلم زیرزمینی بساز؛ این کار را نمیکنم و مجوز میگیرم؛ اما سونامی هنرمندان جوان از راه رسیده است و آنان احتیاجی به گرفتن مجوز ندارند و اثر خودشان را میسازند و به جشنوارههای جهانی میفرستند. ما در زمانهای زندگی میکنیم که در کنترل پلتفرمها هم عقب میافتیم و به زودی شاهد سریالهای اینستاگرامی خواهیم بود. ما باید براساس قواعد جدید قانون بنویسیم.
اسعدیان در بخش دیگری از نشست در پاسخ به خبرنگاری که پرسید شما دیدگاه وزیری را طالبی می دانید و از وزیر فعلی حمایت کرده اید و گفته اید کارت زرد نشانه افتخار است، چرا به دنبال تفرق افکنی هستید، گفت: من نظرم را مستقیم به وزیر پیشین فرهنگ گفتم و از کارت زرد وزیر ارشاد که در حمایت از فرهنگ و هنر است را کارت افتخار می دانم، برای ما فرقی به وزرا نیست ، اگر کسی برای فرهنگ و هنر و سینما زحمت بکشد، اهمیت دارد.
او تاکید کرد: «از نظر من اگر وزارت ارشاد برای «پیر پسر» کارت زرد گرفته، کارت افتخار است و قابل احترام و اگر برای مجوز کنسرت همایون شجریان کارت قرمز هم میگرفت، باز هم افتخار بود.»
او در ابتدای این نشست به همکاری مثبت مدیران جدید سازمان سینمایی با خانه سینما اشاره کرد و گفت: این دوستان در موارد متعددی حمایتهای خوبی داشتند و اطلاع دارم که برای فیلم «پیرپسر» که تلاش میشد اکرانش متوقف شود چه کارهایی انجام دادند. از نظر من اگر وزارت ارشاد برای «پیرپسر» کارت زرد گرفته، کارت افتخار است و قابل احترام و اگر برای مجوز کنسرت همایون شجریان کارت قرمز هم میگرفت، باز هم افتخار بود.
وی درباره درگاه آکادمی اسکار گفت: مخالفتی در این زمینه نبوده که این پروسه از بنیاد سینمایی فارابی به صنوف واگذار شود که البته زمانی را نیاز دارد. برای امسال هم ۹ نفر اسم داده شد که از طرف فارابی فقط با ۶ نفر تماس گرفته شد و اگرچه آن سه نفر ممکن بود در لیست خانه سینما باشند، تصمیم گرفتیم به دلیل خلف وعده صورت گرفته مشخص شود که خانه سینما نقش خاصی ندارد. البته دوستان دیگر ما میخواستند استعفا دهند ولی درخواست کردیم که به کار ادامه دهند.
تلاش میکنیم تا سال آینده درگاه معرفی فیلم به اسکار به خانه سینما برگردد
او به نامه نگاری ها از خارج از کشور برای حذف ایران از آکادمی گفت: برای حفظ سهمیه بایستی سعی کنیم کمیته آکادمی تشکیل شود و حتما یک فیلم به اسکار معرفی شود و قرار نیست بخاطر این اختلاف، کل ماجرا منتفی شود، با این حال تلاش میکنیم تا سال آینده این درگاه به خانه سینما منتقل شود.
اسعدیان در پاسخ به پرسش «آوش» که با شما تمام مشکلات سینما را به خوبی میدانید اما چه راه حلی برای حل مشکلات سینما وجود دارد؛ گفت: ما همه نوع حمایتی از سینماگران می کنیم. تلاش میکنیم مشکلات را کاهش دهیم. ما نمیتوانیم بگوییم فیلم زیرزمینی بسازید اما موظفیم از کسانیکه قواعد را کنار میگذارند حمایت کنیم و خانه سینما قطعا این حمایت را خواهد کرد. ما به طور قطع از اثر درخشانی که بدون مجوز ساخته شده حمایت خواهیم کرد. من به قوانین احترام میگذارم اما نمیتوانیم بگویم که همه اینطور باشند.
منتظریم براساس پیگیریها کد شغلی دریافت کنیم
مدیرعامل خانه سینما در بخشی دیگر از این نشست به مساله بیمه و حقوق هفت میلیون تومانی خود اشاره کرد و با این مزاح که «بخاطر گذران خرج زندگی به عنوان مدیرعامل خانه منصوب شده» بیان کرد: ما باید دچار هویت شغلی شویم تا هم وضعیت بیمه و هم مالیات ما مشخص شود. فعلا منتظر هستیم که براساس پیگیریها کد شغلی را دریافت کنیم.
برگزاری برنامه ای برای روز سینما در موزه سینما،جشن نداریم
اسعدیان درباره جشن خانه سینما هم توضیح داد: قرار بود جشن برگزار شود و مصطفی کیایی دبیر جشن انتخاب شده بود ولی جنگ ۱۲ روزه برنامهها را به هم ریخت. در شرایط فعلی هم واژه جشن به نوعی توهین و بی احترامی به مردم است ولی به هر حال روز سینما وجود دارد و آن را برای تقدیر از سینما گرامی میداریم. بنابراین روز ۲۱ شهریور مراسمی در موزه سینما خواهیم داشت بدون انتخاب برگزیده و اهدای جایزه و فقط برای احترام و گرامیداشت روز سینما است.
او در این زمینه ادامهداد: من افتخار میکنم که بعد از آخرین روز جنگ، وزیر فرهنگ برای تقدیر از سینما به خانه سینما آمد تا برخلاف تهمتها به سینما از فعالیت سینماگران قدردانی شود.
وی افزود: برای بررسی فیلمها (داوری جشن خانه سینما) برای سال آینده، در حال طراحی مکانیسمی هستیم تا فیلمهای روز و نیز فیلمهای باقی مانده از گذشته ارزیابی و داوری شوند.
خانه سینما بنگاه کاریابی نیست
او همچین درباره برخی اظهارنظرها نسبت بودجه خانه سینما گفت: سال قبل ۱۴ میلیارد بودجه به خانه سینما داده شد، در حالی که خرج بسیاری از هزینههای آن به بیش از ۱۰ میلیارد تومان میرسد. نمی دانم این هزینه میلیاردی که گفته میشود چیست؟ البته باعث افتخار است که خانه سینما در بازرسیهای مالی هیچگاه دچار مشکل نشده است. اما تاکید میکنم که خانه سینما بنگاه کاریابی و بنگاه خیریه نیست. بیمه بیکاری هم آمادهسازیهایی نیاز دارد که مثلاً اول باید صندوق بیمه بیکاری آن تشکیل شود.
اسعدیان درباره برخی برنامههای قدیمی خانه سینما یادآور شد که پیشتر قرارداد تیپ تهیه شده بود ولی لازمه اجرایی شدن آن توافق تهیهکنندگان است.
او در پاسخ به اینکه اظهاراتش درباره خروج خانه سینما از کمیته اسکار به این معناست که پشیمانی از صدور اطلاعیه به وجود آمده است، گفت: خانه سینما در تاریخ خود، بجز دوران آقای شمقدری که میخواستند خانه سینما را ببندند، هیچ گاه با سازمان سینمایی تقابلی نداشته و نسبت به اطلاعیه صادر شده برای کناره گیری از کمیته اسکار اصلا پشیمان نیستیم. در واقع این اطلاعیه به معنای تقابل نبود.
او در پاسخ به سوالی درباره نوع رویکردش از جایگاه صنف که یکبار وزیر ارشاد قبلی را دارای تفکر طالبانی میداند و یک بار هم به وزیر ارشاد فعلی افتخار میکند، گفت: از آنچه در اینستاگرام نوشتم و اظهارنظر قبلیام پشیمان نیستم، الان هم نسبت به نوع عملکرد میگویم قابل افتخار است، چون هیچ فیلمی در هیچ جای دنیا باعث تزلزل حکومتی نشده و زلزله ایجاد نکرده است. هر فرد حکومتی هم که نگاه را بستهتر نکند قابل احترام است.
اسعدیان در پاسخ به سوال درباره جایگاه خانه سینما در شورای صنفی نمایش پس از بیانیه کانون کارگردانان و در عین حال جشنواره جهانی فیلم فجر و راهی برای حل مشکلات هنرمندان ممنوعالکار گفت: شورای صنفی نمایش برخلاف برخی صحبتها، همیشه در خانه سینما بوده و آن اختلاف هم بر سر انتخاب دبیر شورا بود که بین خودشان حل کردند. درباره جشنواره جهانی فیلم فجر هم باید ببینیم آقای حسینی (دبیر جشنواره) چطور پیش میبرند و خانه سینما چه کاری میتواند، انجام بدهد.
او درباره هنرمندان و فیلمهای دارای مشکل هم بیان کرد: از سه سال قبل کمیتهای تشکیل شد و دوستان پیگیریهایی انجام دادند. این روند الان هم ادامه دارد منتها بنا به شرایط بیشتر در سکوت کارها انجام میشوند.
سندیکای سینما ایران خلاف سیستمهای سندیکایی جهان است
اسعدیان با اشاره به مشکلات ساختار خانه سینما گفت: این حرف من خودزنی است؛ اما خانه سینما خلاف تمام سیستمهای سندیکایی جهان تشکیل شده، در همه جای دنیا صنوف تشکیل میشوند تا سنگ بنایی بزرگتر تشکیل دهند ولی در ایران این رویه وارونه بود و اول خانه سینما تشکیل شد و بعد به صنوف گفتند که ذیل این خانه قرار بگیرند. در اساسنامه خانه سینما تأکید شده که بودجه خانه سینما از حق عضویت صنوف فراهم میشود ولی هیچ صنفی به خانه حق عضویت نمیدهد. از یک طرف میگوییم دولت کاری به کارمان نداشته باشد ولی دولت وظیفهاش است که برای فرهنگ و هنر بودجه بگذارد اما خود ما هم باید همیت صنفی را به وجود بیاوریم. صنف وظیفهاش این است که ازشان و منزلت و حقوق شما حمایت کند و خانه سینما این کار را به خوبی انجام میدهد.
اسعدیان با اشاره به مشکلات پیش آمده برای مجوزهای فیلم «پیرپسر» گفت: برای «پیرپسر» بخاطر نگرانیها، بلیت با قیمت بیشتر عرضه نشد و گرنه فروش بیش از ۲۰۰ میلیارد میداشتیم و قطعا پرفروشترین فیلم سال میشد.
با دولت و مجلس مشکلی نداریم
او در پاسخ به سوالی دیگر درباره انتظار خانه سینما از رییس جمهور با اشاره به نامه این تشکل صنفی در زمان انتخابات به نامزدهای ریاستجمهوری یادآور شد: آقای پزشکیان در بدو حضور با ترور اسماعیل هنیه مواجه شدند و بعد هم در این یک سال با انبوهی از مشکلات دیگر و بعد هم جنگ روبرو شدند. من فکر میکنم این مسایل را باید در نظر گرفت و در این مدت برخوردی که آقای صالحی و دوستان دیگر داشتند قابل احترام بوده است.
در این زمینه علیرضا حسینی عضو هیأت رییسه خانه سینما توضیح داد: ما با دولت و مجلس مشکلی نداریم ولی این انتقاد را داریم که چرا با هر سنگی سریع پای فرهنگ و هنر را وسط میکشند؟ این رویه خوبی نیست که وزیر فرهنگ را خیلی سریع به مجلس میبرند، چرا که تعامل باید وجود داشته باشد و بابت این موضوع دلخوریهایی هست. ضمن اینکه هر گاه خواستیم آن هشت مورد نامه را مطرح کنیم، آقای پزشکیان را در گردابی از مشکلات دیدیم که ترجیح دادیم سکوت کنیم.
خانه سینما،سند ملی سینما را قبول ندارد!
حسینی در بخشی دیگر از این نشست درباره سند ملی سینما گفت: خانه سینما آن سند را قبول ندارد، بخصوص آنکه از روی سند سینمای چین نوشته شده بود. این سند نوشتنها بیشتر مانع انجام کار است و اگر قرار است سندی تدوین شود، باید توسط خود سینماگران باشد.