نوجوانان امروز، نسل گفت‌وگو هستند نه کنترل
کارشناسان معتقدند که در این زمانه در برخورد با نوجوانان، والدین باید به‌جای کنترل، بر گفت‌وگوی دوطرفه و مرزبندی آگاهانه تمرکز کنند.
دیگر مانند گذشته نوجوانان کنترل شدن را نمی‌پذیرند و همین مسئله بخشی از چالش‌هایی است که بسیاری از والدین امروز با آن مواجه‌اند. اما دلایل عمیقی در پس این تغییر رفتاری نهفته است.
حامد حضرتی، روانشناس، در گفت‌وگو با آوش توضیح می‌دهد: «مسئله‌ی اصلی در تغییر سبک فرزندپروری نهفته است. امروزه از دوران کودکی، به نیازها و خواسته‌های فرزندان توجه بیشتری می‌شود و همین امر باعث رشد اعتمادبه‌نفس و جسارت آن‌ها در بیان خواسته‌ها شده است. در نتیجه، نسل امروز از ابتدا با احساس ارزشمندی رشد می‌کند و طبیعی است که در دوره‌ی نوجوانی تمایل بیشتری برای استقلال نشان دهد.»
این کارشناس تاکید می‌کند که کنترل هیچ‌گاه روش ارتباطی سالمی نبوده و به‌ویژه در دوران نوجوانی می‌تواند آسیب‌زا باشد. به گفته‌ی حضرتی، «کنترل‌گری معمولا نوجوان را یا به سمت پنهان‌کاری سوق می‌دهد یا موجب شورش و طغیان می‌شود. در مقابل، گفت‌وگو و توضیح خواسته‌ها، همراه با شنیدن دیدگاه فرزند، می‌تواند رابطه‌ای سازنده‌تر ایجاد کند.»
او در ادامه با اشاره به اهمیت گفت‌وگو میان والدین و فرزندان می‌گوید: «کلید ارتباط موثر، مذاکره است؛ اما مذاکره نه به معنای تحمیل خواسته‌ها، بلکه فرآیندی دوطرفه که در آن هم نگرانی‌های والدین و هم خواسته‌های فرزند شنیده می‌شود. گفت‌وگو زمانی نتیجه‌بخش است که دو طرف احساس کنند شنیده می‌شوند و تصمیم نهایی با در نظر گرفتن هر دو دیدگاه گرفته می‌شود.»
این روانشناس همچنین بر ضرورت مرزبندی آگاهانه در رابطه والد و فرزند تاکید دارد و توضیح می‌دهد: «در مواقعی که نوجوان مرتکب اشتباه می‌شود، باید اجازه داد مسئولیت کارش را بپذیرد. تجربه‌ی خطابخشی از مسیر رشد است و والدین نباید مانع آن شوند. مهم این است که نوجوان بیاموزد هر انتخابی پیامد دارد و در عین حال اطمینان داشته باشد که حمایت والدینش را از دست نمی‌دهد.»
حضرتی در پایان خاطرنشان می‌کند که انعطاف، شنیدن متقابل و پرهیز از کنترل‌گری، از مهم‌ترین مولفه‌های رابطه‌ی سالم با فرزندان در دوران نوجوانی است. به باور این کارشناس، والدین زمانی می‌توانند نقش موثر خود را ایفا کنند که میان نظارت و اعتماد تعادل برقرار سازند؛ تعادلی که به استقلال سالم فرزند و حفظ احترام متقابل میان دو نسل می‌انجامد.
