کدام بازیگر شبیه‌تر به حیوان بازی کرد؟

 «شبیه حیوان بازی کردن» در بازیگری یک تکنیک شناخته‌ شده است که در برخی متدهای بازیگری به‌ویژه در متد «استانیسلاوسکی» و «تمرین حیوانات» یا «animal exercise» مطرح شده و هدفش کمک به بازیگر برای درک بهتر فیزیک و روان شخصیت است.

در این متد و طی تمرینات، بازیگر یک حیوان خاص را انتخاب می‌کند و مدتی مانند آن حیوان حرکت می‌کند، صدا در می‌آورد، تنفس می‌کند و واکنش نشان می‌دهد. سپس تلاش می‌کند خصوصیات آن حیوان را به شخصیت انسانی نقش خود منتقل کند.

تعداد زیادی از بازیگران معروف مانند آنتونی هاپکینز، هیث لجر، بندیکت کامبربچ و… از این روش استفاده کرده‌اند و در سینمای ایران هم این اتفاق چند بار در بازی برخی از بازیگران قدرتمند افتاده است.

در گزارش «آوش» بروز این متد در بازی بازیگران خارجی و داخلی را به بهانه بازی بهرام افشاری در سریال پایتخت 7 مرور خواهیم کرد.

تکنیک تمرین شباهت با حیوانات در هالیوود

 از بازیگران مطرح هالیوود که تکنیک «Animal Work» یا تقلید از حیوانات را در آماده‌سازی نقش استفاده کردند میتوان به چند نمونه زیر اشاره کرد :

آنتونی هاپکینز در نقش هانیبال لکتر

هاپکینز برای خلق شخصیت ترسناک و آرامِ «هانیبال لکتر» از حرکات خزنده و بی‌حرکت مار کبرا الهام گرفت. او می‌خواست هانیبال در عین بی‌حرکتی، حس شکارچی بودن داشته باشد. نگاه خیره و سکوت‌های کش‌دار او، کاملاً برگرفته از طرز رفتار مار بود.

 هیث لجر لجر در نقش جوکر برای فیلم شوالیه تاریکی

هیث لجر برای نقش جوکر، از حرکات و زبان بدن و حتی صدای خنده‌ کفتار الهام گرفت. حتی حالت بدن خمیده و حرکات ناگهانی و بی‌قاعده‌ جوکر هم ریشه در همین تمرین داشت.

بندیکت کامبربچ در نقش اژدهای اسماگ فیلم The Hobbit

بندیکت کامبریج گفته برای خلق حس «اژدهایی بودن»، از ترکیبی از حرکات مار، ببر و موجودات خزنده استفاده کرده و تمرینات فیزیکی گسترده‌ای داشت تا حالت بدنش کاملاً حیوان‌گونه بشود.

تکنیک تمرین شباهت با حیوانات در سینمای ایران

اما در میان گزینه‌های داخلی نیز روی صحنه تئاتر چندین بار این اتفاق افتاده اما جلوی دوربین سینما هم چند بار این متد در بازی بازیگران بزرگ سینمای ایران دیده شده است. از مهم‌ترین آن می‌توان به نقش آفرینی ماندگار و درخشان عزت‌الله انتظامی در فیلم گاو اشاره کرد.

عزت‌الله انتظامی

این بازیگر قدرقدرت ایرانی از تکنیک “Animal Work” استفاده کرد او برای باورپذیر شدن تدریجی تبدیل شدن انسان به گاو، کاملاً حرکات، تنفس، نگاه، صدا و حتی حس درونی گاو را تمرین کرده بود.

مرحوم انتظامی گفته بود روزها رفتار گاو را در طویله زیر نظر گرفته؛ نحوه نشستن، برخاستن، خوردن و حتی زل زدن گاو به دیوار را تقلید کرده است.

فرهاد اصلانی 

در فیلم «خرس» با بازی فرهاد اصلانی، این متد به ویژه در سکانس آخر این فیلم در بازی این بازیگر توانمند دیده می‌شود. کنش این بازیگر تا حدی با الهام از ویژگی‌های «خرس» بود؛ سنگین، ساکت، با نگاه‌های عمیق و انفجار ناگهانی در لحظه خشم.

این یک مدل از بازی درونی‌ شده بود که چندان شبیه به Animal Work نیست اما حس و انرژی حیوان خرس را درون شخصیت جای داده؛ قدرت مهار‌ شده، درد پنهان، و خشم ناگهانی.

بهرام افشاری 

همه این‌ها را نوشتیم تا به بهانه این یادداشت برسیم به بازگشت بهرام افشاری با نقش بهتاش فریبا به «پایتخت7».  

بهتاش در این خانواده نقش فرزند ارشد فهیمه را بازی می‌کند و پس از مدتی بی‌خبری با یک بیماری نادر که از میمون به او منتقل شده، رفتارهایی شبیه میمون از خود بروز می‌دهد.

گریم و مدل آرایش موی او کاملا شبیه میمون است اما چیزی که در بازی‌اش می‌بینیم رفتارهایی دقیقا شبیه این حیوان است. حرکات بی‌قرار، اغراق‌آمیز، پرش‌های لحظه‌ای و تیک‌هایی که درآوردن آوای میمون است، مخاطبان پایتخت را با ورود او شگفت زده کرد.

این یک توانمندی ویژه است که در هر بازیگری نمی‌بینیم و بهرام افشاری به تمامی توانست با ورود خود به این فصل بیننده‌ها را خیره بازی‌اش کند.

اما فارغ از همه این‌ها، جسارتی که محسن تنابنده و سیروس مقدم بکار بردند و از بازیگر خواستند در سریالی که یک داستان سرراست و خانوادگی را تعریف می‌کند، در افتتاحیه بازگشتش به مجموعه یک متد قوی و سخت در بازیگری را به کار بگیرد، قابل تحسین است.