دادگاه‌ها و اعترافات سال 88 نباید در صداوسیما پخش می‌شد/ دو نفر از اپوزیسیون خوش‌خیم می‌خواهند به ایران برگردند
معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر معاون اول رئیس‌جمهور گفت: علاوه بر هنرمندان برخی از کسانی‌که به عنوان اپوزیسیون خوش‌خیم مطرح هستند، درخواست دادند که به کشور برگردند.
متن گفت‌وگوی تفصیلی علیرضا خامسیان، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر معاون اول رئیس‌جمهور، با آوش را در ادامه می‌خوانید:
*بنیاد امید ایرانیان قرار است در انتخابات شوراها چه اقداماتی انجام دهد؟
سابقه من صرفاً به بنیاد امید ایرانیان معطوف نمی‌شود. در دهه ۷۰ که در آن مقطع دانشجوی کارشناسی دانشگاه آزاد در استان اصفهان بودم، با همراهی و همفکری برخی از دوستان‌مان اولین تشکل دانشجویی در قالب انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد را تأسیس کردیم و از آن زمان فعالیت‌های دانشجویی ادامه پیدا کرد.
* یعنی شما از مؤسسان انجمن اسلامی در کل دانشگاه آزاد هستید؟
بله. اولین انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد در اواخر دهه ۷۰ به اتفاق جمعی از دوستان شکل گرفت و بخشی از همین جمع سازمان عدالت و آزادی ایران اسلامی را شکل داد. افتخار داشتم که همراه این عزیزان باشم. بعد از فعالیت‌های رسانه‌ای که در اوایل دهه ۹۰ داشتم، افتخار حضور در بنیاد امید ایرانیان را پیدا کردم. این تشکل یک مؤسسه راهبردی است و حزب نیست. البته به واسطه فعالیت‌هایی که در دولت دارم تا حدودی از بنیاد امید ایرانیان فاصله گرفته‌ام. قاعدتاً بنیاد امید ایرانیان با همان نگاه راهبردی که این مؤسسه دارد، در انتخابات‌های مختلف از جمله انتخابات شوراها فعال خواهد بود. کمیسیون‌های مختلف این بنیاد از جمله کمیسیون مدیریت شهری فعال هستند. کمااینکه در انتخابات دوره پنجم شوراها هم برنامه‌ای که جبهه اصلاحات برای این انتخابات تدوین کرده بود از سوی بنیاد امید و گروه‌هایی که در این بنیاد مشغول فعالیت بودند، تهیه شد.
*البته آن زمان شورای عالی اصلاح‌طلبان بود؟
بله. برنامه‌ای که از دل شورای عالی اصلاح‌طلبان برای انتخابات دور پنجم شوراها تدوین و نهایی شد، از سوی خود بنیاد امید بود. این ویژگی نخبگی بنیاد موجب شده که در انتخابات‌ها هم در قالب تدوین برنامه‌ها به جریان فکری خود کمک کند.
* بنیاد امید ایرانیان در مجلس دهم هم فعال بود؟
بله، در تدوین همان برنامه مجلس دهم که بعدها به «برجا» معروف شد، بنیاد امید نقش تدوین برنامه را برعهده داشت.
جلسات گفت‌وگوی ملی همچنان برگزار می‌شود
*بنیاد امید ایرانیان گفت‌وگوی ملی را هم دنبال می‌کرد، این موضوع به کجا رسید؟
یکی از برنامه‌ها و نگاه‌های راهبردی فراکسیون امید در مجلس دهم بحث تقویت اشتراکات دو جریان اصلی کشور بود. به جای اینکه به افتراقات دامن زده شود، تلاش شد اشتراکات تقویت شود. به همین منظور در مجلس دهم یکی از اعضای این فراکسیون، جناب آقای مازنی، در نطق میان‌دستور مجلس بر ضرورت گفت‌وگوی ملی تأکید کرد. از همان زمان با محوریت آقای عارف، جلسات گفت‌وگوی ملی آغاز شد و تاکنون هم این جلسات منظم برگزار می‌شود و نتایج خوبی هم داشته است.
این رویکرد وفاقی که الان بر کشور حاکم است، به نظر می‌رسد بخشی از آن به دلیل جلسات گفت‌وگوی ملی است که در آن چهره‌های معتدل دو جریان سیاسی کشور با هم نشست دارند، تبادل افکار می‌کنند و بر تقویت اشتراکات تأکید دارند.
وفاق ملی خروجی جلسات گفت‌وگوی ملی است
*منظور شما این است که وفاق ملی خروجی جلسات گفت‌وگوی ملی است؟
بخشی از آن جلسات را می‌توان منشأ این وفاق دانست، نه تمام آن را. بخشی از جلسات گفت‌وگوی ملی می‌تواند منجر به رویکرد وفاقی شود؛ البته فعلاً این رویکرد هنوز به گفتمان غالب تبدیل نشده است.
* در طول عمر دولت چهاردهم که یک سال و اندی از آن می‌گذرد، جلسات گفت‌وگوی ملی همچنان ادامه دارد؟
جلسات به‌طور منظم با حضور چهره‌های معتدل دو جریان سیاسی کشور برگزار می‌شود.
*بیش از یک سال از عمر دولت چهاردهم می‌گذرد. ارزیابی شما به عنوان عضوی از بدنه اطلاع‌رسانی دولت چیست؟
دولت بر اساس همان راهبردی که در حوزه‌های مختلف اعم از سیاسی، اقتصادی و اجتماعی برای خود ترسیم کرده، فعالیت‌هایش را آغاز کرده است. این دولت، جزو معدود دولت‌هایی بوده که به دنبال تمرکز نبوده؛ اصولاً در نظام حکمرانی کشورهای مختلف این تمرکز و علاقه به تمرکزگرایی وجود دارد ولی در دولت چهاردهم تفویض اختیار و عدم تمرکزگرایی جزو راهبردهای اصلی است. در صورتی‌که اگر به تاریخ رجوع کنیم، علاقه شدیدی به تمرکزگرایی می‌بینیم که به هر حال هم سازمان‌ها و نهادهایی که در ذیل دولت هستند حاضر به واگذاری اختیارات‌شان نیستند.
دغدغه و اعتقاد اصلی دولت واگذاری امور به مردم است؛ وقتی می‌گوییم «مردم»، یعنی بخش‌خصوصی. یکی از نتایج آن را در جنگ ۱۲ روزه دیدیم؛ تفویض اختیاری که به استانداران انجام شد، بسیار خوب هم جواب داد و از برخی بوروکراسی‌های دست‌وپاگیر نیز عبور شد. جنگ ۱۲ روزه نشان می‌دهد که اگر اهتمام وجود داشته باشد و به دنبال تمرکزگرایی نباشیم و واگذاری امور را به مردم بسپاریم، نتایج مثبتی خواهد داشت.
اگر پزشکیان دنبال دعوا بود می‌گفت چه چیزی را تحویل گرفته است
* رئیس‌جمهور بر دوری از اختلافات تاکید دارد. چقدر وقت دولت را اختلافات جناحی می‌گیرد؟
دولت کار خود را انجام می‌دهد. در همه ادوار مختلف دولت‌ها این موارد را مشاهده کردیم. مسئله‌ای که آقای پزشکیان در ایام انتخابات مطرح کرد این بود که ما باید از دعواها عبور کنیم و دنبال دعوا نیستیم. آقای پزشکیان و دولت دنبال دعوا نیستند. یعنی اگر دنبال دعوا بود، می‌گفت چه چیزی را تحویل گرفت. اما نگفت چون اعتقاد داشت اگر چنین مسائلی مطرح شود، هیچ خروجی برای جامعه ندارد. اگرچه مردم از آنچه دولت وفاق تحویل گرفت، اطلاع پیدا می‌کردند اما جز جنگ و دعوا عایدی برای دولت، کشور و نظام نداشت.
در دولت سیزدهم هفته‌ای نبود که مقامات ارشد دولت گذشته را متهم نکنند
در دوره گذشته نیز حتی دیدیم هفته‌ای نبود که اقدامات مقامات ارشد دولت خودشان را به دولت گذشته ارجاع ندهند. سه سال هم گذشت اما باز هم ارجاع به گذشته داده می‌شد. مملکت این‌طور اداره نمی‌شود که ما مدام به گذشته ارجاع بدهیم و آن را متهم کنیم. با همین مسئله و رویکرد مثبتی که بر دولت حاکم است، تأکید دارند که تعمیق اختلافات از سوی هر جریان سیاسی هیچ دستاوردی ندارد و اولی‌تر اینکه باعث می‌شود روند توسعه کشور با مخاطره روبه‌رو شود.
*صحبت‌های اخیر پزشکیان نشان می‌دهد که اختلافات جناحی آسیب‌زا شده است، به این صورت نیست؟
در درجه اول برای خود همین افراد مشکل‌ساز خواهد شد و دودش به چشم خودشان می‌رود. اگر افراد آینده‌نگر باشند و به آینده نگاه کنند، خودشان را به یک جا متمرکز نمی‌کنند و خسته هم می‌شوند. این افراد دنبال سوژه می‌گردند.
*یعنی هدف ندارند؟
هدفمند هستند. ولی وقتی که در رأس نظام، رهبری نظام بر همین رویکرد وفاق دولت تأکید می‌کنند، در چند دیداری که بعد از جنگ، رهبر انقلاب هم با قوه قضاییه هم با دولت و با گروه‌های مختلف داشتند اتفاقاً همین بحث وفاق را با ادبیات متفاوت مطرح کردند. این نشان‌دهنده آن است که این بخش اندک که البته به واسطه تریبون‌هایی که در قسمت‌های مختلف مانند رسانه‌ها، صداوسیما و رسانه‌های حکومتی دارند، شاید صدای‌شان در بعضی جاها بلند باشد. این افراد در نهایت خودشان خسته می‌شوند و می‌دانند که دودش به چشم خودشان خواهد رفت. دولت کار خود را می‌کند و به حاشیه‌ها هم نمی‌پردازد خیلی از این مسائل، مسائل حاشیه‌ای هستند.
تندروها برای نظام ایجاد حاشیه می‌کنند
کدام نماینده دغدغه‌مندی می‌تواند درباره مسئله‌ای که هنوز تصمیمی برای آن گرفته نشده، توییت کند که مثلاً قرار است چنین اتفاقی درباره نرخ یکی از حامل‌های انرژی بیافتد؟ آیا این نشانه دغدغه‌مندی آن نماینده است یا اینکه به دنبال اهداف دیگری است؟ مطمئناً دولت نمی‌گذارد جامعه متشنج شود، مسئله معیشتی جزو دغدغه‌های اصلی دولت است و در هر تصمیمی این پیوست معیشتی وجود دارد. آن دوستانی هم که به‌دنبال ایجاد حاشیه هستند، نه برای دولت بلکه برای نظام ایجاد حاشیه می‌کنند. این جریان، جریان خطرناکی است. این‌ها در نهایت برای نظام حاشیه‌سازی می‌کنند و نمی‌دانند که دودش به چشم خودشان می‌رود.
دادگاه‌ها و اعترافات سال 88 نباید در صداوسیما پخش می‌شد
* بهتر نیست صداوسیما در راستای کاهش حاشیه‌ها نقش‌آفرینی کند؟
مطمئناً همین‌طور است یعنی همه رسانه‌ها، از جمله صداوسیما که زمانی یک رسانه فراگیر محسوب می‌شد، باید در مسیر منافع ملی حرکت کنند. متأسفانه در دوران‌های مختلف مدیریتی صداوسیما مخصوصاً از دهه ۷۰ به بعد، ما نوعی سوگیری را در مدیران ارشد آن مشاهده کرده‌ایم. در مقاطعی این سوگیری به اوج می‌رسد و در مقاطعی کمتر است اما همواره وجود داشته است. برای نمونه در انتخابات سال ۱۳۸۸ و حوادثی که در پی آن شکل گرفت، رویکرد صداوسیما را دیدیم، همان دادگاه‌هایی که پخش شد.
*یعنی دادگاه‌ها نباید در صداوسیما پخش می‌شد؟
خیر، اعترافاتی که صداوسیما پخش کرد، کار درستی نبود. به نظرمن صداوسیما در آن زمان بر آتش قضیه دمید. ما می‌دانستیم بسیاری از این مسائلی که اتفاق می‌افتد، با هدف است. صداوسیما در دهه ۸۰ خوب عمل نکرد و می‌توانست خیلی مدبرانه‌تر عمل کند و همه جریانات درگیر در آن مقطع زمانی می‌توانستند حرف خودشان را از صداوسیما بیان کنند. پس نشان می‌دهد از دهه ۷۰ به بعد این سوگیری را دیده‌ایم.
دولت درباره سوگیری‌های صداوسیما با جبلی صحبت کرده است
*رئیس صداوسیما در جلسات هیات دولت شرکت می‌کند، آیا از طرف دولت درباره سوگیری‌ها با او صحبت شده است؟
مطمئناً با ایشان از طرف کسانی‌که به هر حال دست‌اندرکار امور هستند، صحبت‌هایی شده است. صداوسیما فعالیت‌های دولت را پوشش می‌دهد که وظیفه ذاتی آن است. صداوسیما می‌تواند در کنار این نقد هم داشته باشد، هیچ ایرادی ندارد. یعنی این سازمان منصفانه دولت و حاکمیت را نقد کند و هیچ ایرادی ندارد. اما افکار عمومی رویکرد صداوسیما و نقدهایی که الان می‌شود را با دوره گذشته مقایسه می‌کنند. آیا عدالت وجود دارد؟ این خیلی مهم است. صداوسیما که بدنه‌ای زحمتکش و خدوم دارد و در سطح سیاست‌گذاری فعالیت می‌کند، باید با همین رویکرد وفاق عمل کند.
*شما در جریان استفاده دولت از ظرفیت هنرمندان هستید؟
اصولاً یکی از راهبردهای دولت چهاردهم استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور است. طیف نخبه این افراد نحله‌های فکری مختلفی دارند از جمله این گروه‌ها، می‌تواند شامل هنرمندان هم باشد. در زمان معارفه وزیر ارشاد، معاون اول رئیس‌جمهور تکلیفی به وزیر ارشاد ارائه کرد که زمینه بازگشت هنرمندانی که می‌خواهند به کشور بازگردند، فراهم شود. وزارت ارشاد البته با هماهنگی دیگر نهادها متولی است. این مهم نیاز به بسترسازی دارد؛ کارهایی که وزارت ارشاد باید انجام دهد برای هنرمندانی است که دغدغه ایران دارند و علیه ایران فعالیت نکرده‌اند تا بتوانند به کشور برگردند. منظور از هنرمندان صرفاً خواننده نیست، به مفهوم عام است. فکر می‌کنم به جاهای خوبی هم در این دولت برسد.
دو نفر از اپوزیسیون خوش‌خیم می‌خواهند به ایران برگردند
*در حال حاضر چه کسانی درخواست بازگشت به کشور را دادند؟
علاوه بر هنرمندان برخی از کسانی‌که به عنوان اپوزیسیون خوش‌خیم مطرح هستند، درخواست دادند که به کشور برگردند. خبر دارم یکی دو نفر از این عزیزان درخواست بازگشت به ایران داده‌اند و دوستانی که در این موضوع دخالت دارند، پیگیر هستند تا نتیجه مشخص شود. دولت عزم دارد ایرانیان خارج از کشور که فعالیت خصمانه علیه ایران نکرده‌اند و علاقه‌مند به میهن هستند، زمینه بازگشت آن‌ها فراهم شود و ان‌شاءالله در این دولت شاهد حضور این عزیزان در ایران باشیم.
*چه افرادی و کدام طیف اپوزیسیون خواستار بازگشت به کشور هستند؟
اسم آورده نشود، بهتر است. به خاطر دارم رهبر انقلاب در مناسبت‌های مختلف از جمله انتخابات تأکید کردند حتی کسانی‌که با نظام مشکل دارند یا برخی رویکردهای نظام را نمی‌پسندند، هم باید در انتخابات حضور پیدا کنند و زمینه حضور آن‌ها فراهم شود. افرادی هستند که شاید با برخی رویکردهای نظام حکمرانی ما چالش داشته باشند؛ اما هیچ‌وقت علیه میهن فعالیت خصمانه‌ای انجام ندادند. ما در جنگ ۱۲ روزه دیدیم بخش‌هایی از این اپوزیسیون یک‌صدا در برابر رژیم‌صهیونیستی متحد بودند. این یک ارزش است؛ یعنی هم‌صدایی و هم‌آوردی خوب است. به نظرمن دولت و حاکمیت باید قدر این را بداند و زمینه ورود این عزیزان به ایران در صورتی‌که تمایل داشته باشند، فراهم شود. ان‌شاءالله در پایان دولت چهاردهم شاهد باشیم که برخی از این عزیزان که تمایل دارند در ایران حضور داشته باشند، بازگردند.
*شما عضو اطلاع‌رسانی دفتر معاون اول رئیس‌جمهور هستید. توضیحی درباره فعالیت‌تان در دفتر معاون اول رئیس جمهور بفرمایید؟
رئیس‌جمهور فعالیت‌هایی دارد و معاون اول هم فعالیت‌های خود را دارد؛ قاعدتاً این دو جایگاه ایجاب می‌کند که حوزه‌های مرتبط با فعالیت‌های خودشان را داشته باشند. پس این ساختار صرفاً منحصر به این دولت نیست.
معاون اول علی‌القاعده امور اجرایی را در حیطه اختیارات خود دارد و هماهنگی امور در حیطه اختیاراتش است. در این دوره بسیاری از فعالیت‌های مرتبط با مسائل اقتصادی از جمله میدان دادن به بخش خصوصی در حوزه معاون اول راهبری می‌شود. در یک سال گذشته بخش اعظم جلسات معاون اول رئیس‌جمهور با بخش‌های مختلف خصوصی بوده و خروجی خوبی داشته است.
امنیت فضای سایبری کشور به بخش خصوصی واگذار شده است
*خروجی هم داشته است؟
در جنگ ۱۲ روزه هم بخش خصوصی میدان‌داری کردند. یکی از آسیب‌هایی که فکر می‌کنیم به آن مبتلا هستیم، بحث امنیت فضای سایبری کشور است. اکنون بخش خصوصی میدان‌داری این حوزه را بر عهده دارد؛ شاید کار پر ریسکی باشد اما این اعتماد صورت گرفته و دست برتر هم دارند. این فعالیت‌ها به واسطه اعتمادی است که دولت دارد.
پزشکیان بعد از اعلام تائید صلاحیت با عارف جلسه گذاشت
* در حال حاضر آقای عارف معاون اول هستند و شما هم از چهره‌های نزدیک به ایشان هستید. توضیحی درباره نقش ایشان در انتخابات بفرمایید؟
پس از اینکه شورای محترم نگهبان کاندیداها را تأیید کرد و اعلام شد چه کسانی تایید صلاحیت شدند، آقای پزشکیان در بنیاد امید ایرانیان حضور پیدا کرد و با آقای عارف ملاقات داشت. در آن ملاقات آقای عارف گفت که همه تشکیلات بنیاد از اتاق فکر گرفته تا مسائل دیگر چه در تهران و چه در شهرستان‌ها در خدمت شماست و از همان زمان ستاد امید شکل می‌گیرد.
ستاد امید شکل گرفته از افراد پیرامونی آقای عارف بود که برای بحث انتخابات شکل گرفت و در حمایت از آقای پزشکیان فعالیت کرد. اگر به گذشته رجوع کنیم و اخبار را ببینیم، ستاد امید جزو ستادهای مؤثر در آن انتخابات بود و نقش مهمی در کنار دیگر عزیزان برای پیروزی آقای پزشکیان ایفا کرد.
روحانی به واسطه کناره‌گیری عارف از انتخابات در سال 96 پیروز شد
آقای عارف در چندین نوبت در کمپین‌های انتخاباتی آقای پزشکیان حضور پیدا و سخنرانی کرد و مهم‌تر از همه اینکه ستاد امید هم به واسطه نقش‌آفرینی خود آقای عارف و افرادی که حوزه پیرامونی ایشان بودند، شکل گرفت. فعالیت انتخاباتی به این مفهوم نیست که آن فرد باید معاون اول شود یا نشود. معاون اولی بحثی است که خود رئیس‌جمهور باید به آن نتیجه برسد.
انصراف آقای عارف در سال ۹۲ به‌صورت اخلاقی، نقش بسیار ممتازی در پیروزی آقای روحانی داشت و این را خود آقای روحانی در نامه قدردانی که نوشتند و همه افرادی که در آن نقش داشتند، از جمله آقای خاتمی و دیگر عزیزان اعلام کردند. سرمایه اجتماعی که برای آقای عارف شکل گرفت به واسطه این بود که مردم متوجه شدند که این انصراف تاریخی باعث شد که آقای روحانی رئیس‌جمهور شود، آقای جهانگیری هم در سال ۹۶ به واسطه اینکه کاندیدا شده بود، در انتخابات حضور داشت. ارتباط عارف با گروه‌های مرجع جامعه قطع نشده است. در یک سال گذشته، آقای عارف با جامعه‌شناسان، روانشناسان، اقتصاددانان و اصحاب رسانه جلسه داشتند.
*نکته پایانی
بخشی از دیدارها رسانه‌ای نمی‌شود اما ارتباط آقای عارف با افراد هیچ‌گاه قطع نشده و ادامه دارد. دولت به مفهوم عام، آقای رئیس‌جمهور و معاون اول و وزرا ارتباط خود را حفظ کرده‌اند. اتفاقاً یکی از دغدغه‌های شخصی معاون اول همین جلسات است. این جلسات برای دولت و شخص معاون اول بسیار مفید است و خیلی وقت می‌گذارند.
