اسرائیل به ایران حمله خواهد کرد؟

اولین باری که گزارش‌های رسانه‌ای درباره حمله احتمالی اسرائیل به ایران مطرح شد هفته آخر فروردین و اندکی پس از نخستین دور مذاکره ایران و آمریکا بود که گزارش آن را نیویورک تایمز منتشر کرد. از آن زمان بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، فشارهای زیادی بر دونالد ترامپ وارد کرد تا بتواند رضایت او را برای حمله به ایران جلب کند اما رئیس‌جمهوری آمریکا با چنین طرحی موافقت نکرده است.

از همین‌رو به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران در جریان بودن مذاکرات هسته‌ای بین ایران و آمریکا نخستین مانع تل‌آویو برای حمله به ایران است. زیرا دونالد ترامپ که نیازمند به نتیجه رسیدن حداقل یکی از موارد مذاکرات خود شامل مذاکرات صلح اوکراین، مذاکرات صلح غزه و مذاکرات هسته‌ای با ایران است فعلاً نتانیاهو را مهار کرده تا نتواند حمله‌ای علیه ایران انجام دهد. البته اعتبار این عامل بازدارنده تا زمانی است که مذاکرات جریان دارد اما جدا از این عوامل دیگری هم هستند که حتی در صورت شکست خوردن مذاکرات، می‌توانند مانع از حمله اسرائیل به تأسیسات اتمی ایران شوند.

عمق استراتژیک ایران

نخستین عامل عمق استراتژیک ایران و در کنار آن زیرزمینی بودن تأسیسات هسته‌ای ایران است. اسرائیل تاکنون دوبار توانسته به تأسیسات اتمی یک کشور حمله کند. سال 1981 تاسیسات هسته‌ای عراق و سال 2007 تأسیسات هسته‌ای سوریه، هدف حملات اسرائیل قرار گرفتند اما هیچ‌کدام از این تأسیسات که در مراحل ابتدایی خود بودند از ویژگی‌های تأسیسات هسته‌ای ایران برخوردار نبودند. ایران کشوری است با وسعتی حدود 1.6 میلیون کیلومتر مربع و تأسیسات اتمی آن آنقدر زیرزمین هستند که کمتر بمب و موشکی بتواند به عمق آن نفوذ کند.

توان اندک نیروی هوایی اسرائیل

عامل بازدارنده دیگری که مانع اسرائیل برای پیاده کرده طرح خطرناک خود می‌شود مسئله توان لجستیکی و قدرت نیروی هوایی این رژیم برای حمله‌ به تأسیسات اتمی ایران است زیرا ایران در فاصله بیش از هزار کیلومتری اسرائیل قرار دارد بنابراین تل‌آویو برای هرگونه حمله‌ای به ایران، نیازمند کمک آمریکاست. همان طور که اشاره شد، تأسیسات هسته‌ای ایران در عمق زمین قرار گرفته است و اسرائیل برای نفوذ به این عمق و تأثیرگذاری بر آن باید، حداقل از جی‌بی‌یو-57 ای/بی که یک بمب هدایت‌شونده و سنگرشکن است، استفاده کند. این بمب وزنی حدود 14 هزار کیلوگرم و طولی معادل 6 متر دارد. تنها جنگنده‌ای که قادر به حمل این بمب در مسافت هزار کیلومتری اسرائیل است، جنگنده‌هایی مانند بی 52 و بی 2 هستند که اسرائیل فاقد آنها است و آمریکا از چنین توانی برخوردار است که آن هم حداقل تاکنون حاضر به همراهی با اسرائیل در این زمینه نبوده است.  

توان دفاعی محدود در برابر موشک‌های جدید ایران

مسأله بعدی توان دفاعی اسرائیل است. تل‌آویو می‌داند واکنش‌های ایران به حملات قبلی اسرائیل همراه با همه توان رزمی ایران نبوده و موشک‌های پرتاب شده سر جنگی لازم را که می‌تواند میزان خسارت‌ها را افزایش دهد، ‌نداشته است. تل‌آویو همچنین می‌داند ایران اخیرا از جدیدترین موشک خود با نام «قاسم بصیر» رونمایی کرده که در بدنه آن از الیاف کربن استفاده شده و از سیستم پیشران سوخت جامد بهره می‌برد. برد این موشک حدود 1300 کیلومتر است و سر جنگی آن قابلیت مانور برای فریب سامانه‌های پدافندی ضد موشک مثل پاتریوت و تاد را نیز دارد. بنابراین سران اسرائیل که تردید دارند سامانه‌های دفاعی موجود آنها بتواند سرزمین‌های آنان را از خطر واکنش ایران مصون نگه دارد، خود را نیازمند توان دفاعی آمریکا و به دنبال آن شماری دیگر از کشورهای منطقه می‌بینند. کشورهایی که در دو حمله قبلی ایران مانع از رسیدن موشک‌ها و پهپادهای ایرانی به اسرائیل شدند اما آیا این کشورها حاضر خواهند بود به کمک اسرائیل بروند؟

عدم همراهی کشورهای منطقه

عدم همراهی کشورهای منطقه عامل بازدارنده بعدی اسرائیل برای حمله به ایران است. این کشورها که شماری از کشورهای عربی منطقه هستند بسیار نگران تبعات آلودگی‌های اتمی ناشی از حمله احتمالی اسرائیل به ایران هستند بنابراین برای ممانعت از مبتلا شدن به چنین تبعات خطرناکی توان دیپلماتیک و حتی اقتصادی خود را به کار گرفته اند تا مانع حمله اسرائیل شوند.

توان هسته‌ای اسرائیل در تیررس

عامل بازدارنده بعدی توان هسته‌ای اسرائیل است. سران تل‌آویو خود نیز نگران هستند که ایران در واکنش به حمله احتمالی آنها به تأسیسات هسته‌ای آنان حمله کند در این صورت سراسر اسرائیل از تبعات نشتی‌های هسته‌ای در امان نخواهد بود.

بنابراین با مجموع این عوامل بازدارنده و حداقل در صورت وجود عقلانیت لازم  به نظر می‌رسد تل‌آویو چنین حمله‌ای را کلید نخواهد زد هرچند که در عالم سیاست هرگز نمی‌توان هیچ‌چیزی را بعید دانست.