آمریکا مهلت روسیه را به 10 روز کاهش داد/ پوتین خریدار تهدیدهای ترامپ خواهد بود؟

ترامپ اولین بار روز دوشنبه بود که از احتمال کاهش مهلتی که به پوتین داده است، خبر داد و گفت احتمالا 10 یا 12 روز خواهد بود اما عصر سه‌شنبه به وقت محلی به خبرنگاران گفت، این مهلت 10 روز است و از همین امروز شروع می‌شود.

ترامپ که در 6 ماهی که از ریاست‌جمهوری‌اش می‌گذرد تاکنون هیچ‌کدام از مهلت‌دهی‌هایش موثر نبوده است، در پاسخ به خبرنگاران درباره تاثیر این مهلت‌دهی گفت: «نمی‌دانم این کار موثر خواهد بود یا نه. زیرا (پوتین) خواهان تداوم جنگ است. اما ما هم کار خود را انجام می‌دهیم و تعرفه‌ها را علیه این کشور وضع می‌کنیم.»

دونالد ترامپ در حالی این مهلت را از 50 روز به 10 روز کاهش داده است که امیدوار است، این رویکرد تهاجمی مسکو را به پای میز مذاکره بکشاند و در کنار آن ولودیمیر زلسنکی را هم مجاب سازد که رئیس‌جمهوری آمریکا نمی‌تواند بپیذیرد کسی در برنامه‌های او اختلال ایجاد کند و او نیز باید به هر ترتیبی که هست پای میز مذاکره با پوتین بنشیند. این در حالی است که برخی تحلیلگران معتقدند زلنسکی ممکن است از این فرصت برای جلب حمایت بیشتر اروپا استفاده کند. اما در کنار آن پوتین که وضعیت خوبی ندارد،  با اما و اگرهایی احتمالا اگر نه به‌خاطر مهلت‌دهی ترامپ که به‌خاطر قفل شدن جنگ، دیر یا زود تن به مذاکره آتش بس خواهد داد. 

طبل توخالی؟

ترامپ در حالی به پوتین مهلت 10 روزه داده که تا کنون هیچ‌کدام از تهدیدها و مهلت‌دهی‌های ترامپ موثر واقع نشده است. او به ایران، حماس، کشورهای اروپایی و هر کسی که می‌خواست سیاست‌های خود را به آن دیکته کند، مهلت‌هایی داده است، اما هیچ‌کدام به این مهلت‌دهی‌ها اهمیت نداده‌اند. اروپا هم که وارد مذاکره شد تا از تعرفه 30 درصدی خلاصی یابد، وعده‌ای مبنی بر سرمایه‌گذاری 600 میلیاردی در آمریکا به ترامپ داده که به اعتقاد کارشناسان اقتصادی عملی نخواهد شد.

از همین رو برخی ناظران معتقدند، احتمال دارد،  این مهلت‌دهی از سوی پوتین جدی گرفته نشود و  حتی او را ترغیب کند، حملات خود را پیش از پایان مهلت داده شده، بیشتر از قبل کند. همان طور که پیش از این نیز زمانی که ترامپ مهلت 50 روزه را اعلام کرد، دست به تشدید حملات علیه اوکراین زد.

بنابراین بی‌اعتنایی پوتین به تهدیدها و مهلت‌دهی‌های ترامپ می‌تواند اعتبار دیپلماتیک ترامپ را تضعیف کند، به‌ویژه اگر تحریم‌های وعده‌داده‌شده اجرا نشوند یا تأثیر محدودی داشته باشند. علاوه بر این تشدید حملات به اوکراین و تداوم ویرانی در این کشور، منجر به تنش‌های ژئوپلیتیک و بی‌ثباتی در منطقه خواهد شد و دود آن نه فقط به چشم اروپا که به چشم آمریکا هم خواهد رفت.

ترامپ در تعیین مهلت، از چه چیزهایی غافل بوده

دونالد ترامپ همچنین در اعلام این مهلت دهی، سنجش درستی از چند نکته نداشته است. نخستین آنها امیدواری او به چین و هند به عنوان بزرگترین خریداران نفت روسیه است. اما چین و هند به دلیل منافع اقتصادی و سیاسی خود در حفظ روابط با روسیه، بعید است فشار مستقیمی بر این کشور برای آتش‌بس در اوکراین وارد کنند. بنابراین انتظار فشار قوی و علنی از سوی این دو کشور واقع‌بینانه نیست.

نکته دیگری که ترامپ نادیده گرفته است، شخصیت ولادیمیر پوتین است. رئیس‌جمهوری روسیه نشان داده در برابر فشارهای خارجی بویژه اگر کوچک‌ترین بویی از تحقیر را در آنها احساس کند، مقاومت می‌کند.

علاوه بر این پوتین جنگ اوکراین را به دلیل برآورده کردن منافع روسیه و جلوگیری از حرکت ناتو به سمت شرق آغاز کرد. بنابراین اگر مهلت ترامپ را بپذیرد، در واقع از اهداف خود عقب نشینی کرده است و با دست خود جایگاهش را در کشورش و حتی خارج از مرزهای روسیه تضعیف خواهد کرد. او با همین منطق بوده‌است که تاکنون دربرابر تمام تحریم‌های غرب فشار آورده است.

پوتین چه خواهد کرد؟

اما در کنار اینها پوتین هرچند ممکن است، خریدار تهدیدهای ترامپ نباشد اما  می‌داند که این بار نه تحریم که هدف تعرفه سنگینی قرار خواهد گرفت و شرکای تجاری‌اش برای خرید نفت کشورش باید تاوان سنگینی بدهند و ترجیح خواهند داد، به فروشندگان دیگری روی آورند. همچنین این را هم می‌داند که وضعیت جنگ اوکراین در شرایط سختی قرار گرفته و به عبارتی جنگ قفل شده است و اگر قرار بود به پیروزی کامل در این جنگ برسد باید بسیار پیشتر این اتفاق می‌افتاد.

بنابراین حتی اگر فشارهای کوتاه مدتی مانند مهلت‌دهی ترامپ او را به سمت مذاکرات آتش‌بس نکشاند در بلند مدت چاره‌ای جز این نخواهد داشت و احتمالا در زمانی که خیلی هم دور نیست، مجبور به آغاز مذاکرات آتش‌بس با اوکراین خواهد شد و با گرفتن امتیازاتی نه چندان زیاد، به این جنگی که برایش هزینه‌های سنگینی پرداخته، خاتمه خواهد داد.