رئیس‌جمهور جدید لهستان، غلبه بر نخبگان لیبرال
این هفته کارول ناوروکی، سیاستمدار راستگرای لهستانی، در انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور به پیروزی رسید، پیروزی او زنگ هشداری برای اتحادیه اروپا خواهد بود.
ظهور ناوروکی که در اصل تاریخ‌دان است و بدون هیچ سابقه سیاسی بر کرسی عالی‌ترین قدرت اجرایی لهستان نشسته است، اتفاق غیرقابل پیش‌بینی نبود. او با چند وعده عمده به میدان رقابت‌های انتخاباتی آمد که مردم خواهان شنیدن آن از دهان یک سیاستمدار بودند.
او مثل همه راستگرایان اروپا پیش از هرچیز وعده داد از نفوذ اتحادیه اروپا در این کشور بکاهد و علاوه بر آن وعده داد حمایت کشورش از اوکراین را کاهش دهد. پیروزی ناوروکی تنها نمونه‌ای از انتخاب‌هایی است که این روزها در سراسر اروپا شاهد آن هستیم یعنی جدایی از اروپا، مبارزه با مهاجران و کاهش حمایت‌ها از اوکراین.
این سه عامل درد مشترک این روزهای مردم اروپا است. آنها در شرایطی‌که اقتصادشان هنوز زخم خورده از کرونا است، مهاجران را شریک ناخوانده شغل‌هایشان می‌بینند و حمایت‌ها از اوکراین را عامل کوچک شدن سفره‌هایشان بر این اساس به او رای دادند که در جریان رقابت‌های انتخاباتی از موضع سنتی و سرسختانه حزب حاکم پیشین در حمایت از اوکراین فاصله گرفته بود و در کارزار انتخاباتی وعده داد با عضویت اوکراین در ناتو مخالفت خواهد کرد. گرچه با وضعیتی که در جنگ اوکراین وجود دارد و تلاش دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، برای ایجاد مصالحه بین کی‌یف و مسکو چنین عضویتی بسیار بعید به نظر می‌رسد.
مردم لهستان همچنین عامل بسیاری از مشکلات خود را حضور در اتحادیه اروپا می‌بینند و هرچند با درس‌هایی که از انگلیسی‌ها و پشیمانی آنها از برگزیت گرفته‌اند خواهان جدایی کامل از این اتحادیه نیستند اما علاقه‌مندند نفوذ آن در کشورهایشان کاهش یابد.
هرچند ریاست‌جمهوری در لهستان مسئول سیاست‌گذاری در قبال اتحادیه اروپا نیست و حضور در نشست‌های سران اتحادیه برعهده نخست‌وزیر یعنی توسک است اما انتظار می‌رود ناوروکی کشور را به سمتی یوروستیزانه‌تر سوق دهد. بویژه که ناوروکی خود را نامزدی معرفی کرده بود که قرار است قدرت دونالد توسک، نخست‌وزیر را که حامی حضور در اتحادیه اروپا و قدرت آن در لهستان است، مهار کند.
به گزارش اکونومیست، پیروزی ناوروکی و تلاش او برای کاهش قدرت توسک، ممکن است تلاش‌های دولت برای ترمیم حاکمیت قانون را تضعیف کند بویژه که با توجه به اختیارات رئیس‌جمهور در لهستان، حق وتو دارد و می‌تواند برنامه‌های دولت را مسدود کند.
پیروزی جناح راست افراطی همچنین احتمالاً بحران تازه‌ای را برای ائتلاف توسک رقم خواهد زد. ائتلافی که از چپ‌های مترقی تا حزب محافظه‌کار کشاورزان را در بر می‌گیرد. علاوه بر این پیروزی ناوروکی از هم‌اکنون موجب نگرانی سرمایه‌گذاران شده است. بازار بورس لهستان که از آغاز سال میلادی تا همین دیروز از بهترین بازارهای جهان بود پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری و پیروزی راستگرایان شاهد افولی 2 درصدی بود.
شاید برای بسیاری از مخالفان ناوروکی، گذشته پرحاشیه او در اوایل دهه ۲۰۰۰ درخصوص مهمانان هتلی که در آن کار می‌کرد و آنها روسپی معرفی می‌کرد، نگران کننده باشد اما برای هواداران ناوروکی پیروزی او نوعی غلبه بر نخبگان لیبرال است.
