آتش‌بس غزه در هاله‌ای از ابهام/ موافقت تل‌آویو و تردید حماس
دولت رژیم اشغالگر با پیشنهاد «استیو ویتکاف»، فرستاده آمریکا به منطقه برای آتش‌بس و تبادل اسرا در غزه موافقت کرده است، در حالی که حماس در حال حاضر در حال بررسی این پیشنهاد است.
در تحولی تازه پیرامون جنگ غزه ایالات متحده اعلام کرد که رژِیم صهیونیستی با طرح پیشنهادی استیو ویتکوف، فرستاده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا به خاورمیانه، برای آتش‌بس در نوار غزه موافقت کرده است، در حالی‌که جنبش حماس همچنان در حال بررسی این طرح است.
سخنگوی کاخ سفید در یک نشست خبری تأکید کرد که این پیشنهاد پیش از ارسال به حماس به صورت رسمی از سوی دولت رژیم صهیونیستی تأیید شده و توسط ویتکوف و دونالد ترامپ به حماس ارائه شده است.
وی افزود: «مذاکرات همچنان ادامه دارد و ما امیدواریم به توافقی نهایی برسیم که به توقف تجاوز اسرائیل به غزه منجر شود و آزادی همه گروگان‌های اسرائیلی را ممکن سازد.»
شبکه ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی به نقل از بنیامین نتانیاهو اعلام کرد که او با طرح ویتکوف موافقت کرده و در دیدار با خانواده‌های گروگان‌ها گفته است: «ما با طرحی که امشب به دست ما رسیده موافقت می‌کنیم... اما باور نداریم که حماس آخرین گروگان را آزاد خواهد کرد. با این حال، بدون بازگشت همه گروگان‌ها، از غزه خارج نخواهیم شد.»
در مقابل، جنبش حماس در بیانیه‌ای تأیید کرد که این پیشنهاد را دریافت کرده و اعلام کرد که آن را «با مسئولیت‌پذیری» بررسی می‌کند، به‌نحوی که منافع مردم فلسطین و توقف دائمی آتش‌بس در غزه تأمین شود. این جنبش گزارش‌هایی مبنی بر پذیرش طرح را تکذیب کرد و تأکید کرد که هنوز تصمیم نهایی گرفته نشده است.
وب‌سایت عبری «واللا» به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی گزارش داد که این طرح نسبت به طرح‌های قبلی، جانب اسرائیل را بیشتر گرفته و فاقد ضمانت‌های شفاف آمریکا برای آتش‌بس دائم است. همچنین تصریح شده که در صورت طولانی‌شدن مذاکرات بیش از ۶۰ روز، استمرار آتش‌بس تضمین نشده است. به‌رغم این کاستی‌ها، منابعی از حماس از «ناامیدی» نسبت به مفاد طرح خبر داده‌اند اگرچه واکنشی منفی رسمی ابراز نشده است. یک مقام در حماس نیز به خبرگزاری فرانسه گفته که این طرح به مطالبات جنبش پاسخ نمی‌دهد.
جزئیات کلیدی طرح ویتکوف
این طرح شامل بندهایی به شرح زیر است:
-
در برابر آزادی ۱۰ گروگان زنده اسرائیلی، اسرائیل ۱۲۵ اسیر محکوم به حبس ابد و ۱۱۱۱ زندانی از غزه که پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ بازداشت شده‌اند را آزاد می‌کند.
-
در برابر آزادی ۱۸ جسد اسرائیلی، اسرائیل ۱۸۰ پیکر فلسطینیان غزه را تحویل خواهد داد.
-
این مبادلات به‌صورت هم‌زمان و بدون برگزاری مراسم یا نمایش عمومی انجام خواهد شد؛ نیمی در روز اول و نیمی در روز هفتم.
-
در روز دهم، حماس اطلاعات کامل درباره وضعیت گروگان‌های باقی‌مانده (اثبات زنده‌بودن یا گزارش فوت) را ارائه می‌دهد.
-
اسرائیل نیز متقابلاً اطلاعات کامل درباره اسیران فلسطینی و شمار شهدای غزه را اعلام می‌کند.
-
حماس موظف به حفظ سلامت و امنیت گروگان‌ها در دوره آتش‌بس خواهد بود.
-
مذاکرات برای رسیدن به آتش‌بس دائم باید ظرف ۶۰ روز به پایان برسد.
-
در صورت توافق، همه گروگان‌های باقی‌مانده از فهرست ۵۸ نفره ارائه‌شده از سوی اسرائیل، آزاد خواهند شد.
-
اگر مذاکرات تا پایان مهلت به نتیجه نرسد، امکان تمدید آتش‌بس موقت با توافق طرفین و حسن نیت وجود دارد.
واکنش مصر: خوش‌بینی محتاطانه
در همین حال، منابع دیپلماتیک مصری از «خوش‌بینی محتاطانه» نسبت به اجرای این آتش‌بس پیش از عید قربان خبر داده‌اند. قاهره در حال انجام رایزنی‌های فشرده با گروه‌های فلسطینی، رژیم صهیونیستی و دیگر بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی است، به گفته این منابع، مصر این طرح را «زمینه‌ای قابل توسعه برای مذاکره» می‌داند، نه یک راه‌حل نهایی.
مصر همچنین با اشاره به تجارب پیشین و آسیب‌پذیری توافقات موقت، بر لزوم تعیین چارچوب زمانی مشخص و اراده سیاسی واقعی دو طرف برای گذار از مرحله آتش‌بس به صلح پایدار تأکید کرده است. این در حالی است که شرایط داخلی اسرائیل و اختلافات حزبی و امنیتی، چالش‌هایی جدی بر سر راه تصمیم‌گیری نهایی این رژیم در خصوص پایان عملیات نظامی در غزه ایجاد کرده‌اند.
