خرازی: کسی نمی تواند به کشور ما تجاوز کند/ ظریف: بازی که اسرائیلی‌ها با ما کردند بازی تهدیدسازی بود
وزیر پیشین امور خارجه گفت: بازی که اسرائیلی‌ها با ما کردند بازی تهدیدسازی بود این وضعیت را با مردم اسرائیل شروع کردند، بعد به جهان عرب بردند.
همایش خلیج فارس در پرتو تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی با حضور محمدجواد ظریف، وزیر پیشین امور خارجه، کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، کمال سجادپور، مشاور پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری، علی آهنی، عضو سابق شورای راهبردی دولت چهاردهم، سید محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، و علی جنتی، عضو کابینه دولت روحانی در حال برگزاری است.
در این نشست علی جنتی گفت: خلیج فارس این آبراه استراتژیک و تاریخی قلب تپنده اقتصاد جهانی است به همین دلیل کانون توجه قدرت‌های بین‌المللی قرار گرفته است. ما معتقدیم خلیج فارس فراتر از یک موقعیت جغرافیایی است. این همایش با محوریت دیپلماسی منطقه‌ای و همکاری در خلیج فارس راه‌اندازی شده است.
سجادی نیز افزود: از من خواسته شده که مدیریت جلسه را در دست داشته باشم اما در جلسه‌ای که روسای بنده حضور دارند، شاید این کار کمی سخت‌تر باشد.
کمال خرازی ضمن گرامیداشت یاد و خاطره مرحوم دعایی گفت: بررسی خلیج فارس یک بعد تاریخی و یک بعد امروزی دارد. در زمان رژیم گذشته از آنجایی که شاه به عنوان ژاندارم خلیج فارس ایفای نقش می‌کرد یک رابطه توام با ترس میان ایران و کشورهای منطقه خاکم بود. فکر می کردیم وقتی در کشور ما به رهبری امام خمینی انقلاب شده، صدور این انقلاب به کشورهای دیگر به آسانی امکان‌پذیر است. این نگرانی‌ها تحولاتی را به دنبال داشت از جمله جنگ عراق علیه ایران و صدام خودش را به عنوان نماینده کشورهای عربی معرفی کرد. ریشه اینها نگرانی آنها از انقلاب بود که نکند، انقلاب بساط حکومت‌های کشورهای آنها را جمع کند.
او افزود: جنگ با پیروزی جمهوری اسلامی ایران به پایان رسید. در اواخر دوران مرحوم هاشمی گام‌های موثری برداشته شد تا نقاط سیاه در روابط ایران با سایر کشورها جبران شود. دیدار او با ملک عبدالله از جمله این اقدامات بود البته این موارد در دوره خاتمی ادامه پیدا کرد و گام‌های موثری برای ترمیم روابط برداشته شد. مرحوم هاشمی میگفت نفت بشکه‌ای ۸ دلاراصلاً به صرفه نیست که آن را استخراج کنیم، در نتیجه در دیدار با ملک فیصل در مورد تولید نفت و افزایش قیمت موفق به سوددهی در تولید نفت شدیم. همیشه با ملک فیصل شوخی میکردم که من و تو منجر به رساندن این سود به کشورهای دیگر شدیم و باید کمیسیونی از آنها بگیریم.
خرازی تصریح کرد: امروز کشور ما مقتدر است و کسی نمیتواند به کشور ما تجاوز کند، چراکه خوداتکا هستیم. اگر ایران به کشورهای بیگانه وابسته بود نمی‌توانست مستقل عمل کند. اقتدار ایجاد شد و دیگر کشورها هم این اقتدار را مشاهده می‌کنند. با توجه به تحولات پیش آمده شرایطی به وجود آمده که بتوانیم زمینه را برای گفتگو با کشورهای دیگر فراهم کنیم. اگر امروز اسرائیل این چنین در غزه رفتار می‌کند و می‌خواهد آنها در سلطه خودش دربیاورد، نشانه‌هایی از سیاست قدیمی اسرائیلی‌ها و صهیونیست‌ها برای گسترش از نیل تا فرات است، این سیاست قدیمی و مربوط به قبل ار تشکیل اسرائیل است.
او افزود: ما دو هفته دیگر اجلاس تهران را داریم که مقامات و محققانی در آنجا حضور دارند. هفته آینده مجمع گفتگوهای ایرانی و عربی در دوحه برگزار می‌شود. این همکاری‌ها دامنه وسیعی می‌تواند داشته باشد. مهم رسیدن به این تفاهم است که ایران این آمادگی را دارد و از قبل طرح‌های خود را داده است. یکی از موارد موثر ارتباطات صمیمانه با کشورهای منطقه است. اگر شما به فرهنگ و آداب سایر کشورها احترام بگذارید، آن رابطه صمیمانه صورت می‌گیرد.
خرازی ادامه داد: اگر سیاست ما برمبنای احترام باشد فارغ از اینکه چه حکومت و نظامی دارند، آن نظم بیشتر می‌شود. ما که نمی‌خواهیم حکومت آنها را تغییر بدهیم بلکه می‌خواهیم همکاری اقتصادی و تجاری داشته باشیم.
ظریف: مردم همدل داریم و باید از این ظرفیت استفاده کرد
محمدجواد ظریف، وزیر پیشین امور خارجه، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره مرحوم دعایی گفت: روز خلیج فارس بر همه علاقمندان و دوستداران صلح جهانی ملاک باد، البته حادثه تلخ بندر شهید رجایی همه را اندوهگین کرد. همه مردم ایران با خانواده جانباختگان این حادثه همدردی می‌کنند و چقدر خوب که مردم ایران نشان دادند در این شرایط حساس در کنار هم هستند کمااینکه جشن و سرور در کوچه تبدیل به عزاداری شد، این نشان می‌دهد که مردم همدل داریم و باید از این ظرفیت استفاده کرد.
او افزود: «راهبرد وفاق» از جمله مقالاتی است که در واپسین روزهای شورای راهبردی نوشتم و تکیه بیشتر صحبت‌هایم بر روی این مقاله است. مبنای صحبتم بسیار با مبنایی که دکتر خرازی فرمودند شباهت دارد، اما امکان دارد، ادبیات من تفاوت داشته باشد.
ظریف اظهار کرد: ما از زمان قاجار تا پهلوی تلاش میکردیم از طریق وابستگی امنیت خود را تامین کنیم. جمهوری اسلامی ایران هم خواست، امنیت ملی و توسعه مرزی ایران را حفظ کند اما از مسیر مستقل. نگاه شاه برون‌نگر بود به همین دلیل نخست‌وزیری آورد که باب میل انگلیسی‌ها بود چون فکر می‌کرد انگلیس انقلاب را مدیریت می‌کند. بعد از نادرشاه ما تنها حکومتی بودیم که اجازه ندادیم یک وجب از خاک ایران از دست برود البته این علی‌رغم مواردی مانند جنگ ایران و عراق بود.
او افزود: آمریکا به ما حمله کرد، شهید سلیمانی را شهید کرد و پهپاد فرستاد. ما هم تنها کشوری هستیم که مستقیم پایگاه آمریکایی را زدیم، اگر موشک‌های ایرانی به وسط جمعیت می خورد، می‌فهمند توان موشکی ایران چقدر زیاد است. لذا کسی نمیتواند ایران را لقمه چرب و نرمی بداند. این یعنی ما به‌توان درون‌زای حفاظت از امنیت ملی رسیدیم . حق داشتیم به همه به چشم تهدید نگاه کنیم اما الان به شرایطی رسیدیم که ضمن هوشیاری، نگاه تهدیدمحور برای ما ضروری نیست. با نگاه فرصت محور می‌توانیم آینده روشن داشته باشیم.
ظریف افزود: ما همیشه مدیون شهدا، جانبازان، امام و رهبری هستیم چون بدون آنها نمی‌توانستیم به اینجا برسیم. هر چه در گذشته بمانیم نگاه تهدیدمحور را تقویت می‌کنیم. ما نه نیاز به جام زهر داریم و نه نیاز به بازگشت به گذشته. ما نگاه به آینده داریم، همه می‌دانند هیچ حرکتی علیه ایران بدون هزینه نخواهد بود.
او گفت: زمان ائتلاف‌های دائمی به پایان رسیده است. سعودی‌ها زمان آرامکو فهمیدند که آمریکا به خاطر آنها منافع خودش را به خطر نمی‌اندازد. ما باید این نکته را در مورد روسیه و چین بفهمیم. باید با آنها رابطه داشته باشیم اما باید بدانیم که آنها منافع خودشان را به خاطر ما به خطر نمی‌اندازند. از موقعیت فعلی برای پرش به جلو استفاده کنیم. درباره فستیوال کوچه چقدر جنجال بی‌خود راه انداختند و دیدیم آنهایی که در فستیوال کوچه بودند چقدر بهتر از ما می‌فهمند. مردم بهترین فرصت هستند. ما بهترین برنامه‌نویس‌ها، شیمی‌دان‌ها و فیزیک‌دان‌ها را در ایران داریم، آمریکا اینها را انتخاب و جذب می‌کند.
ظریف گفت: کشورهای منطقه به این نتیجه رسیدند که امنیت خریداری شده برای آنها، امنیت نمی‌شود. در سال ۱۹۹۱ که خواستند با اسرائیل صلح کنند، فهمیدند بدون ایجاد دشمن جدید نمی‌توانند جامعه اسرائیل را متقاعد به سازش با اعراب کنند، لذا دشمن جدید و روایت جدید ساختند و ایران دشمن جدید شد.
وزیر پیشین امور خارجه افزود: بازی که اسرائیلی‌ها با ما کردند بازی تهدیدسازی بود. این وضعیت را با مردم اسرائیل شروع کردند، بعد به جهان عرب بردند. آمریکا تمایلی به ماندن در منطقه ندارد و می‌خواهد مشکلات منطقه را کمرنگ کند. همانطور که ویتکاف گفت آمریکایی‌ها در برجام به ایران امتیاز دادند که حضور آنها در منطقه کمتر شود و به بعد سمت چین بروند. کری به من گفت بیاید ما و شما مشکلات منطقه را حل کنیم و برویم و کشورهای منطقه را کنار بگذاریم، البته اصطلاحی در مورد کشورهای منطقه به کار برد که من نمیخواهم بگویم. من هم به کری گفتم، هندوانه زیر بغل من نزار.
ظریف گفت: از شرایط پیش آمده در منطقه برای ایران استفاده کنیم، شرایط یکسان نخواهد بود. دوران تحقیر ایران به پایان رسیده است. ما درمورد، غزه خودمان باید مذاکره میکردیم اما نکردیم. نگاه تهدید محور را تبدیل به فرصت محور کنیم. نگاه فرصت محور این است که سفرا از میان تجار انتخاب شوند. سفیر باید فردی باشد که فرصت را پیدا کند و نه اینکه با تهدیدها مقابله کند. مذاکره تهدید نیست. اکر فکر کنیم تهدید است از آن دور می‌شویم، اما اگر خودباوری داشته باشیم آن را فرصت می‌دانیم و استفاده می‌کنیم. فرصت اینکه میگویند ایران در برجام سر کری را کلاه گذاشت و یا فلانی در ایران موثر است.
وزیر پیشین امور خارجه تاکید کرد: صحبت من این است که در گذشته نمانیم. زمانی در چین قبل از مائو وقت به جای سلام علیک می‌گفتند دیشب شام خوردی؟ مانند آن بزرگی که گفت ناهار بهتون دادن؟ صحبت من این است که باید از گذشته عبور کرد.
ظریف خاطرنشان کرد: تا زمانی که ذهنیت تهدیدمحور را عوض نکنید نمی‌توانید فرصت محور ببینید. وقتی نسبت به زنان بدبین هستید و حجاب را به عنوان یک سنگر می‌بینید به جای یک موضوع اجتماعی، مشخص است به کجا می‌رسید. هیچکدام از ما هنوز این جرأت را نداریم که بگوییم مردم ایران ببخشید من اشتباه کردم. در این کشور دیپلمات را تهدید محسوب می‌کنند من و شما را ۴۰ سال به عنوان تهدید می‌دیدند. به جای اینکه به ترامپ فحش بدهند به من بدبخت فحش دادند. چرا؟ او از برجام خارج شد. الان من اشتباه کردم از گذشته صحبت کردم و عقده برجامی را اینجا گفتم.
در ادامه نشست محمدحسین عادلی، رئیس پیشین بانک مرکزی گفت: ما در دوران اصلاحات و سازندگی ۱۶ سال در دوره رشد اقتصادی قرار داشتیم یعنی از بعد جنگ تا سال ۱۳۸۴، اقتصاد ۵۶ درصد رشد کرد.
عادلی: اگر بخواهیم امنیت درون‌زا داشته باشیم باید قدرت اقتصادی خود را افزایش بدهیم
عادلی گفت: همانطور که دکتر ظریف گفت آسیب شناسی گذشته بسیار اهمیت دارد. اگر بخواهیم امنیت درون‌زا داشته باشیم باید قدرت اقتصادی خود را افزایش بدهیم. الان که راه برای مذاکره باز است، باید استفاده کنیم. البته نه تنها با آمریکا بلکه باید با همه کشورها از جمله عربستان همکاری داشته باشیم و مخصوصا با این کشور سرمایه‌گذاری مستقیم داشته باشیم. نمی‌دانم بگویم خدا چه کار کند آنهایی که نگذاشتند کرسنت اجرایی شود. عربستان از مذاکرات ایران و آمریکا حمایت می‌کند لذا اگر همزمان با ۳ کشور امارات، عربستان و آمریکا همکاری کنیم، رشد اقتصادی ما کلید می‌خورد زیرا اینها به دنبال رشد فزاینده در سال ۲۰۳۰ هستند.
