زیبایی‌های مرگ‌آور طبیعت
طبیعت به همان اندازه که زیباست، ترسناک و مرگ‌آور نیز هست؛ فصل بهار و خاک باران خورده، بسیاری را برای دیدن زیبایی‌هایی شگفت‌انگیز، به دل دشت‌ها و کوه‌ها می‌کشاند اما در میان این زیبایی‌ها، خطرات مرگباری نیز کمین کرده‌اند.
جان باختن دو خواهر بر اثر مصرف قارچ سمی، یکی از حوادث دردناکی بود که سال گذشته خبرساز شد؛ مادر خانواده ناآگاهانه با چیدن قارچ از کنار زمین چمن، به گمان خودش صبحانه خوشمزه‌ای درست کرد اما در پایان خاطره تلخی را رقم زد. یکی از خواهران در بیمارستان رازی قائمشهر و دیگری پس از انتقال به تهران جان باخت.
آمار مسمومیت بر اثر قارچ، هرساله آژیرها را به صدا درمی‌آورد اما انگار کسی این آژیرها را نمی‌شنود؛ از سال ۱۳۹۷ تا نیمه نخست سال ۱۴۰۰، بیش از پنج هزار مورد از مسمومیت به دلیل مصرف قارچ‌های سمی و خودرو گزارش شده است.
سال گذشته مصرف قارچ‌های سمی، رشدی پنج برابری در مقایسه با مدت مشابه یعنی سال ۱۴۰۲ داشت.
امسال هم این روند ادامه دارد، براساس آمار رسمی اورژانس کشور، از تاریخ دوازدهم تا بیست‌وچهارم فروردین ماه 1404، دست‌کم 48 نفر در کشور بر اثر مصرف قارچ‌های سمی مسموم و یک نفر نیز جان خود را از دست داده است.
آنها با قارچ دکمه‌ای خوراکی فرق دارند
بسیاری از قارچ‌های سمی در مدت زمان کوتاهی می‌توانند با تخریب کبد و سیستم عصبی، انسان را با مسمومیت شدید و در موارد بسیاری هم با مرگ مواجه کنند.
قارچ آمانیتا فالوئیدس (نام علمی: Amanita phalloides)، مشهور به کلاهک مرگ، یکی از مرگبارترین این قارچ‌هاست. این قارچ شباهت بسیاری زیادی به قارچ‌های خوراکی دکمه‌ای دارد و همین شباهت است که بسیاری افراد را به کام مسمویت‌های شدید و حتی مرگ می‌کشاند.
حسن نوری ساری، معاون آموزشی سازمان اورژانس کشور، ضمن هشدار به طبیعت‌گردان، در این باره می‌گوید: «همه ساله در فصل بهار مخصوصاً در ماههای فروردین، اردیبهشت و اوایل خرداد به علت باران‌های بهاری و رعد و برق، رشد قارچ‌های وحشی زیاد میشود و این زمان دقیقاً همان فصلی است که مردم تمایل بسیاری برای طبیعتگردی دارند. متأسفانه در این دوره، مسمومیت با قارچ سمی بسیار دیده میشود، مردم ناآگاهانه به سمت چیدن و خوردن این نوع قارچ‌ها میروند بدون اینکه از سمی بودنش باخبر باشند.»
علاوه بر طبیعت گردان، چیدن قارچ در میان کوه‌نشینان هم بسیار مرسوم است و متاسفانه با وجود آنکه بسیاری از آنها قارچ‌های سمی را می‌شناسند اما آمارهای مربوط به مسمومیت در بین آنها نیز کم نیست.
زنگ خطری که هر سال به صدا در می‌آید
به گفته مدیرکل دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت محور سازمان غذا و دارو، بیشترین مسمومیت در سال ۱۳۹۶ مربوط به استان‌های کرمانشاه، آذربایجان غربی، لرستان، گلستان و کردستان بوده است. همچنین بیشترین مسمومیت در سال ۱۳۹۷ مربوط به استان‌های کرمانشاه، گلستان، لرستان و آذربایجان غربی (ارومیه) و زنجان، بیشترین مسمومیت در سال ۱۳۹۸ مربوط به استان‌های لرستان، آذربایجان غربی، اردبیل، تهران و کردستان، بیشترین مسمومیت در سال ۱۳۹۹ مربوط به بجنورد (خراسان شمالی)، تهران، شهرکرد، گلستان و ارومیه (آذربایجان غربی) و بیشترین مسمومیت در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ مربوط به بجنورد (خراسان شمالی)، تهران، شهرکرد، لرستان و گلستان بوده است.
این آمار، زنگ خطری جدی برای دوری کردن از هر چیزی است که در طبیعیت برای‌مان آشنا نیست و شناخت درستی نسبت به آن نداریم. تشخیص قارچ‌های سمی از نوع غیر سمی آن، کار ساده‌ای نیست و نمی‌توان از روی ظاهر، آنها را از هم تفکیک کرد؛ پس چه بهتر که از چیدن قارچ در طبیعت پرهیز کرده و به لذت بردن از هوای بهاری در طبیعت اکتفا کنیم.
