«پاسند» جنگلی گمشده در نزدیکی تهران

این جنگل بکر و خلوت، که در مرز استان تهران و مازندران واقع شده، یکی از آخرین پناهگاه‌های طبیعی در نزدیکی پایتخت است. در روزهایی که آلودگی و هیاهوی شهری نفس پایتخت‌نشینان را تنگ کرده، پاسند می‌تواند مقصدی متفاوت برای آن‌هایی باشد که دنبال آرامش، اکسیژن و لمس طبیعت واقعی هستند.

پاسند کجاست؟

جنگل پاسند در مسیر جاده فیروزکوه، در بخش جنوبی جنگل‌های مازندران، بین روستاهای سنگده و پاسند قرار گرفته است. این منطقه در مرز استان تهران و مازندران واقع شده و از طریق جاده‌ای فرعی در مسیر فیروزکوه قابل دسترسی است. جنگل در محدوده‌ای کوهستانی و شیب‌دار قرار دارد و ارتفاع زیاد آن نسبت به سطح دریا باعث شده مه و ابر تقریباً هر روز مهمان درختانش باشند.

دسترسی و مسیر پیشنهادی

برای رفتن به جنگل پاسند، بهترین مسیر از تهران، جاده فیروزکوه است. بعد از عبور از پل سفید و در حوالی شهر سوادکوه، تابلوهایی به سمت روستای پاسند دیده می‌شود. از آن‌جا، جاده‌ای فرعی و خاکی وجود دارد که به‌مرور وارد جنگل می‌شود. این مسیر، برای خودروهای سواری قابل عبور است، اما در فصل‌های بارانی بهتر است از خودروهای دو دیفرانسیل استفاده شود.

ویژگی‌های طبیعی و پوشش گیاهی

پاسند یکی از جنگل‌های هیرکانی به‌شمار می‌رود؛ با درختان بلوط، راش، افرا، ممرز و توسکا که هریک بافت متراکم و تنوع زیستی بالایی به این منطقه داده‌اند. درختان این جنگل بلند، تنومند و اغلب صدساله‌اند؛ نشانه‌ای از آن‌که دست بشر کمتر به تخریب آن‌ها رسیده است.

بهار و تابستان، جنگل غرق در سبزی‌ست. پاییزش اما شاهکار است: ترکیبی از زرد، نارنجی، قرمز و قهوه‌ای که شبیه تابلوهای نقاشی به‌نظر می‌رسد. زمستان نیز چهره‌ای دیگر دارد.

​پاسند مقصدی محبوب برای کوهنوردان، طبیعت‌گردان و به‌ویژه عکاسان طبیعت است. مه صبحگاهی، نور خورشید که از میان شاخه‌های راش عبور می‌کند، و سکوتی عمیق، هر بیننده‌ای را به وجد می‌آورد. برای کسانی که به دنبال تجربه کمپینگ و خوابیدن در دل طبیعت هستند، پاسند یکی از بهترین گزینه‌های اطراف تهران است.

اما گردشگران این منطقه باید به یاد داشته باشند جنگل پاسند فاقد امکانات گردشگری مانند سرویس بهداشتی، مغازه یا اقامتگاه است. بنابراین بازدیدکنندگان باید تجهیزات کامل (غذا، آب، کیسه‌زباله، لباس گرم و...) به همراه داشته باشند. همچنین آتش روشن کردن در جنگل ممنوع است و لطفاً زباله‌های خود را به بیرون از جنگل منتقل کنید. قابل ذکر است به دلیل پوشش گیاهی متراکم و احتمال گم‌شدن در مسیر، استفاده از GPS یا راهنمای محلی توصیه می‌شود.

تهدیدهای انسانی و اهمیت حفاظت

با افزایش بازدیدها و نبود نظارت مستمر، برخی بخش‌های جنگل در معرض آسیب قرار گرفته‌اند. تخریب پوشش گیاهی، جمع‌آوری چوب خشک، و رهاسازی زباله از مهم‌ترین تهدیدهایی است که پاسند را تهدید می‌کند. از همین رو، نهادهای محیط‌زیست باید نگاه ویژه‌تری به حفاظت از این منطقه بکر داشته باشند، پیش از آن‌که سرنوشت آن نیز به‌مانند بسیاری از جنگل‌های تخریب‌شده شمال رقم بخورد.

آب‌وهوای مرطوب و مه‌آلود

به دلیل مجاورت با دامنه‌های شمالی البرز، جنگل پاسند هوایی نسبتاً خنک و مرطوب دارد. صبح‌ها اغلب مه‌آلود و شب‌ها با افت دما همراه است. این شرایط آب‌وهوایی، محیط را برای رشد قارچ‌ها، سرخس‌ها و خزندگان و همچنین زیست جانورانی چون گراز، روباه، سمور، و انواع پرندگان مناسب کرده است.

جنگل پاسند جایی‌ست برای آن‌هایی که دنبال آرامش، سکوت و بازگشت به طبیعت هستند. پاسند، اگرچه ناشناخته مانده، اما با چشم‌اندازهایی نفس‌گیر، هوایی پاک و درختانی نجیب، یکی از زیباترین و خالص‌ترین نقاط طبیعی اطراف تهران است.