رمزگشایی از میانجیگری مصر میان ایران و غرب
مصر در سالهای اخیر به عنوان یکی از بازیگران کلیدی دیپلماسی منطقهای خاورمیانه ظاهر شده و نقش میانجیگری خود را در حل مسائل پیچیده بین ایران و کشورهای غربی، به ویژه در بحرانهای مرتبط با لبنان، غزه و برنامه هستهای ایران، تقویت کرده است.
آرمان امروز در گزارشی نوشت:
مصر در سالهای اخیر به عنوان یکی از بازیگران کلیدی دیپلماسی منطقهای خاورمیانه ظاهر شده و نقش میانجیگری خود را در حل مسائل پیچیده بین ایران و کشورهای غربی، به ویژه در بحرانهای مرتبط با لبنان، غزه و برنامه هستهای ایران، تقویت کرده است.
این نقش، ریشه در موقعیت استراتژیک مصر، روابط متعادل قاهره با طرفهای مختلف و تجربه طولانی در میانجیگری دارد. اخیراً، بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر، در مصاحبهای بر تلاشهای فشرده کشورش برای حفظ ثبات در لبنان تأکید کرد و جزئیاتی از تماسهای دیپلماتیک خود را فاش نمود.
عبدالعاطی اظهار کرد: «ما در حال انجام تلاشهای فشرده و گستردهای در تمام سطوح با تمام طرفهای بینالمللی و منطقهای مرتبط در مورد لبنان هستیم.»
او افزود: «من تماسهای فشردهای با اسرائیل، ایران و ایالات متحده برقرار کردهام تا لبنان را از ویرانی هرگونه مداخله یا عملیات نظامی که به مردم لبنان آسیب برساند، نجات دهم.»
این اظهارات نشاندهنده عمق دخالت مصر در جلوگیری از تشدید تنشها در جنوب لبنان است، جایی که نگرانی از نقض آتشبس و عملیات احتمالی نظامی وجود دارد.
وزیر خارجه مصر همچنین از اقدامات ارتش لبنان تمجید کرد و گفت: «ما از تمام گامهای برداشته شده توسط ارتش لبنان و تمام دستاوردهای حاصل شده در منطقه جنوبی لیطانی در رابطه با اعمال حاکمیت و کنترل دولت قدردانی میکنیم. ما همچنین از تأکید مجدد دولت لبنان بر تعهد خود به توافقنامه ترک مخاصمه که سال گذشته امضا شد و اجرای آن در سراسر لبنان، نه فقط در منطقه جنوب لیطانی قدردانی میکنیم.»
عبدالعاطی تأکید کرد که «مصر از هیچ تلاشی در حمایت از لبنان، مردم و رهبری آن دریغ نخواهد کرد.» این موضع، نه تنها حمایت سیاسی از دولت لبنان را نشان میدهد، بلکه تلاش مصر برای تقویت حاکمیت مرکزی بیروت در برابر چالشهای داخلی و خارجی را برجسته میکند. نقش میانجیگرانه مصر فراتر از لبنان میرود و به مسائل گستردهتر منطقهای، از جمله روابط ایران و غرب، مرتبط است. قاهره در سال ۲۰۲۵ تماسهای متعددی با تهران، واشنگتن و حتی تلآویو برقرار کرده تا از گسترش درگیریها جلوگیری کند.
این تلاشها در چارچوب دیپلماسی فعال مصر قرار دارد که هدف آن کاهش تنشها در غزه، لبنان و حتی پرونده هستهای ایران است. مصر با حفظ کانالهای ارتباطی باز با ایران – علیرغم نبود روابط دیپلماتیک کامل و همزمان همکاری نزدیک با ایالات متحده، خود را به عنوان پلی بین شرق و غرب منطقه موقعیتیابی کرده است.
این میانجیگری ریشه در سیاست خارجی متعادل مصر دارد که بر پایه عدم تعهد انحصاری به یک بلوک و تمرکز بر ثبات منطقهای استوار است.
قاهره نه تنها در آتشبس غزه نقش کلیدی ایفا کرده، بلکه در جلوگیری از جنگ گستردهتر بین اسرائیل و حزبالله لبنان نیز فعال بوده است. تماسهای عبدالعاطی با طرفهای ایرانی، آمریکایی و اسرائیلی، نمونهای از این دیپلماسی چندجانبه است که هدف آن نجات لبنان از چرخه ویرانی و کمک به اجرای کامل قطعنامههای بینالمللی مانند ۱۷۰۱ شورای امنیت است. در شرایطی که منطقه خاورمیانه همچنان با بحرانهای زنجیرهای روبرو است، از تنشهای مرزی لبنان تا نگرانیهای هستهای، نقش مصر به عنوان میانجی قابل اعتماد، اهمیت بیشتری یافته است. این کشور با استفاده از نفوذ خود در جهان عرب، روابط نزدیک با واشنگتن و کانالهای باز با تهران، تلاش میکند تا راهحلهای دیپلماتیک را بر گزینههای نظامی ترجیح دهد. موفقیت این تلاشها نه تنها به نفع لبنان و مردم آن است، بلکه میتواند الگویی برای حل مسائل منطقهای پیچیدهتر باشد.
مصر با این رویکرد، نشان داده که آماده است هزینههای دیپلماتیک لازم را بپردازد تا ثبات را به منطقه بازگرداند. اظهارات وزیر خارجه مصر پیام روشنی به همه طرفها دارد: قاهره متعهد به حمایت از لبنان است و از هیچ کوششی برای جلوگیری از جنگ و ویرانی دریغ نخواهد کرد.
این میانجیگری میتواند به کاهش شکاف بین ایران و غرب کمک کند و زمینهای برای گفتوگوهای سازندهتر فراهم آورد. اگر این تلاشها ادامه یابد، مصر میتواند جایگاه خود را به عنوان ستون دیپلماسی منطقهای تثبیت کند و به حل پایدار بحرانها کمک کند.
