بازار ارز امیدوار به تحول
چشم‌انداز اقتصادی ایران در پسا مذاکرات؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
روزنامه هفت صبح در گزارشی نوشت:
احیای مذاکرات هستهای میان ایران و ایالات متحده آمریکا و مثبت بودن این مذاکرات، باعث ایجاد خوش‌بینی نسبت به آینده بهتر اقتصاد ایران شده است.این مذاکرات تا این مرحله، تأثیر مثبتی بر اقتصاد و برخی بازارهای ایران داشته که بارزترین آن بازار ارز بوده چرا‌که هنگام شروع مذاکرات قیمت هر دلار بالای 100 هزار تومان بود اما حالا به ...
این کاهش عمدتاً ناشی از امیدواری به کاهش تحریم‌ها و بهبود روابط بین‌المللی بوده است. در همین راستا بازار سرمایه نیز واکنش مثبتی نسبت به این دور از مذاکره‌ها داشت و عرضه سهام بسیاری از شرکت‌ها که در یک ماه اخیر به رنگ قرمز درآمده بود، در چند روز گذشته رشد داشته و سبز شدند که این خود افزایش امید به رشد بورس را زنده کرده است. بازار موبایل هم به این مذاکرات واکنش مثبتی داشته و قیمت برخی از مدل‌ها کاهش داشته است.
عدم سکون مسکن و خوراکی
اما در پی کاهش قیمت دلار که به‌عنوان سیگنالی از کاهش تنش‌ها تعبیر می‌شود، بازار مسکن، نسبت به این تحولات هیجانی واکنش نشان نداده و فعلا در وضعیت سکون باقی مانده است با این حال این امیدواری وجود دارد که با تداوم گفت‌وگوهای مثبت سیاسی، بخش مسکن و مصالح ساختمانی نیز به‌زودی وارد فاز مثبت شده و در ادامه شاهد کاهش هزینه‌های ساخت و ساز و کاهش قیمت مسکن باشیم. در بخش بازار مواد غذایی هم مانند مسکن، فعلا شاهد کاهش قیمت‌ها نبوده‌ایم چرا‌که مواد اولیه تهیه مواد خوراکی از قبل و با دلار بین 80 تا 100 هزار تومان خریداری شده است.
کسری بودجه، افزایش نقدینگی، افزایش نرخ ارز و تورم بالا از مهمترین دلایل شرایط نامطلوب و بیمارگونه اقتصاد ایران هستند. بنابراین اگر شرایط به شکل مطلوبی پیش برود، می‌توان انتظار داشت که در پسا مذاکرات با برداشته شدن تحریم‌ها و ورود سرمایه‌های خارجی به کشور، اقتصاد ایران ظرف چند سال آینده متحول شده و با افزایش تولید و صادرات، بازارهای مختلف کشور جان تازه‌ای بگیرند.
چشم‌انداز آینده
در صورت تداوم روند مثبت مذاکرات و دستیابی به توافق، اقتصاد ایران می‌تواند از مزایایی مانند افزایش صادرات نفت، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و بهبود روابط بانکی بین‌المللی بهره‌مند شود. با این حال، عدم قطعیت در نتیجه مذاکرات و واکنش‌های سیاسی داخلی و خارجی می‌تواند چالش‌هایی را به همراه داشته باشد.
در مجموع، مذاکرات ایران و آمریکا تأثیرات مثبتی بر اقتصاد و بازارهای ایران خواهد داشت اما پایداری این روند به نتایج نهایی مذاکرات و اقدامات متقابل طرفین بستگی دارد.در میان مذاکرات اخیر، زمزمه‌هایی از تجارت و سرمایه‌گذاری طرف آمریکایی در ایران، در صورت ادامه روند مثبت مذاکرات شنیده شد. حالا این سوال مطرح می‌شود که آیا فضای ایران واقعا برای تجارت با آمریکا باز است؟
پاسخ مثبت است، به ویژه اگر سیاستگذاران ایران و آمریکا، احیای روابط اقتصادی دوجانبه خود را در کنار بازسازی توافق هستهای در اولویت قرار دهند. لغو تحریم‌های اولیه تاثیر چشمگیری بر روابط اقتصادی آمریکا و ایران خواهد داشت. اما اگر این تحریم‌ها همچنان پابرجا باشند، شرایط برای این مهم بسیار پیچیده و سخت خواهد بود.
اوج روابط اقتصادی ایران و آمریکا به دهه‌های 1960 و 1970 برمی‌گردد. شرکت‌های آمریکایی مانند جنرال الکتریک، جنرال موتورز و دیپوینت نقش اصلی را در صنعتی‌سازی ایران ایفا کردند و به بخش‌های نفت و تولید ایران کمک کردند تا به شهرت جهانی دست یابند. برندهای مصرفی مانند ژیلت و کوکاکولا و امثالهم هم مورد علاقه خانوارهای ایرانی بودند.
واضح است که یک توافق هستهای جدید می‌تواند روابط اقتصادی آمریکا و ایران را احیا کند. اما بازگشت تجارت و سرمایه‌گذاری در سال‌های ابتدایی پسا مذاکرات احتمالا اندک خواهد بود، مگر اینکه تلاشی هماهنگ از سوی دولت‌های آمریکا و ایران برای تبدیل روابط اقتصادی عمیق‌تر به سنگ بنای یک توافق جدید - به خصوص اگر تحریم‌های اولیه به قوت خود باقی بماند- انجام شود. اکثر شرکت‌های آمریکایی با توجه به نگرانی‌های ذاتی مبنی بر شکست هرگونه معامله بین دو کشور و اعمال مجدد تحریم‌ها توسط ترامپ، محتاط خواهند بود چرا‌که شرکت‌ها نیز در مواجهه با اقتصاد جهانی بی‌ثبات به‌طور فزاینده‌ای ریسک گریز هستند.
با این حال اگر صحبت‌های هر دو طرف در مورد مثبت بودن مذاکرات را در نظر بگیریم، می‌توان امیدوار بود که در پسا مذاکرات، سطح رفاه عمومی در ایران افزایش محسوسی داشته باشد.
