«میربیزینس بانک» مشکل تجارت با روسیه را حل می‌کند؟

روزهایی که ایران رسما به اوراسیا پیوسته بود، همه از پتانسیل‌های بالای اتحادیه اقتصادی اوراسیا سخن می‌گفتند اما دیری نپایید که مشکلات این همکاری، یکی پس از دیگری نمایان شد. به دلیل تحریم‌های ظالمانه علیه ایران، تبادلات بانکی و نقل و انتقال پول به پاشنه آشیل همکاری بین ایران و اتحادیه اوراسیا تبدیل شد.

ایران و کشورهای این اتحادیه باید راهی برای نقل و انتقال پول پیدا می‌کردند. شاید وارد عمل شدن بانک‌های بزرگ روسی مثل اسبر بانک و VTB برای نقل و انتقال پول به ایران و انجام همکاری‌های عملیاتی، نخستین گام‌ها برای هموارسازی تجارت بین ایران و روسیه و دیگر کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا بود.

این بانک‌ها برای همکاری‌های تجاری بین دو کشور ایران و روسیه فعال شده بودند. با اتصال شبکه پرداخت کارتی شتاب ایران به سیستم پرداخت میر روسیه، امکان استفاده از کارت‌های بانکی ایرانی در 11 بانک روسی فراهم شد و استفاده از کارت‌های میر در 163 هزار پایانه فروشگاهی ایران نیز به‌وجود آمد تا صنعت گردشگری هم بتواند از امکان تبادل مالی برخوردار شود.

افتتاح شعبه میربیزینس بانک در تهران

اما خدمات مالی که پیش از این ارائه می‌شد، آن‌طور که باید نیاز بخش تجاری کشور را برآورده نمی‌کرد. تا اینکه شعبه میربیزینس بانک فعال شد. میربیزینس بانک یک بانک روسی با سرمایه‌گذاری 100 درصد خارجی است که سهام آن متعلق به بانک ملی ایران است. این بانک تحت نظارت بانک مرکزی فعالیت کرده و در مسکو مستقر است. خدماتی مانند نقل و انتقال پول، افتتاح حساب، تبدیل ارز، صدور اعتبارات اسنادی و ارائه ضمانت نامه‌های بانکی برای شرکت‌های و افراد ایرانی و روسی در این بانک انجام می‌شود.

میربیزینس بانک در چارچوب گسترش همکاری‌های اقتصادی بانک مرکزی ایران در سال 1404 مجوز تاسیس در تهران را دریافت کرد. این شعبه به زودی فعالیت خود را آغاز خواهد کرد و هدف آن تقویت روابط بانکی، کاهش هزینه مبادلات تجاری و کاهش وابستگی به نظام بانکی غربی است. اما آیا میربیزینس بانک می‌تواند در راستای اهداف خود موفق عمل کند؟

میربیزینس بانک، بهترین گزینه

تیزهوش تابان رئیس اتاق بازرگانی ایران و روسیه در گفت‌وگو با آوش با اشاره به اینکه میربیزینس بانک در روسیه ثبت شده و متعلق به ایران است، بیان کرد: همان بانک قرار است در ایران شعبه بزند. از این بانک می‌توانیم برای فعالیت‌های تجاری خود استفاده کنیم.

وی ادامه داد: در بحث ایران و روسیه خیلی بانک داریم. میر بیزینس بانک، VTB بانک و بانک‌های دیگری هستند و هر یک به نحوی با ایران ارتباط دارند اما بهترین آنها میربیزینس بانک است. اکنون تبادلات ما خیلی راحت شده است و ریال با روبل معامله می‌شود.

به گفته تیزهوش تابان، به کمک میربیزینس بانک، مشکلات تعامل با روسیه خیلی کمتر شده است و برای معاملات در این بانک هیچ سقفی وجود ندارد.

وی ادامه داد: تعاملات تجاری ما با روسیه فعلا چیزی حدود چهار تا پنج میلیارد دلار است اما با توجه به اینکه در اوراسیا به عضو رسمی تبدیل شده‌ایم، پیش‌بینی شده است که این همکاری‌ها باید به 10 میلیارد دلار برسد.

رئیس اتاق ایران و روسیه درباره وجود زیرساخت و ظرفیت کافی برای توسعه تعاملات توضیح داد: روسیه حدود 300 میلیارد دلار واردات دارد که ما فقط از چهار دهم آن را استفاده می‌کنیم. اگر تمام ایران را هم صادر کنند، باز هم کم دارند.

وی اضافه کرد: در حال حاضر ما می‌توانیم از روسیه ذرت، گندم و نهاده‌های دامی وارد کنیم. محصولات کشاورزی هم می‌توان به روسیه صادر کرد.

مناسب نبودن تعرفه‌های میربیزینس بانک

جمشید نفر دبیرکل کنفدراسیون صادرات ایران نیز در گفت‌وگو با آوش راه‌اندازی یک بانک برای تعاملات با روسیه را اقدامی مفید برای تسهیل تجارت معرفی کرد.

وی افزود: اگر مبادلات تجاری ما با میانگین بین‌المللی هزینه‌ها انجام شود، فوق‌العاده تاثیرگذار است. اکنون خبر ندارم که هزینه‌های میربیزینس بانک چند درصد شده است اما تا قبل از دو ماه پیش، می‌دانستم که هزینه‌های تبدیل فوق العاده در این بانک بالا بود.

نفر بیان کرد: من از این بانک استفاده نکردم اما به‌طور کلی اگر بانک به معنی واقعی کلمه بانک باشد و اهدافی را برای بهبود اقتصاد کشورش پیگیری کنند، قطعا حضورش خیلی موثر است اما متاسفانه در یک زمانی بانک‌های ما همه دولتی بود و بانک‌های دولتی آن‌طور که باید وظایف خود را انجام نمی‌دادند.

وی ادامه داد: اقتصاد ما نمی‌توانست زیاد متکی به این بانک‌ها باشد ولی بعدش که اختیار تاسیس بانک‌های خصوصی هم بوجود آمد، متاسفانه نه تنها شرایط بهتر نشد بلکه اوضاع بدتر هم شد. بانک‌های خصوصی سرمایه‌ها را جمع می‌کردند و اعتبارات را بیشتر صرف سرمایه‌گذاری در صنایع مربوط به خود می‌کردند.

دبیر کل فدراسیون صادرات افزود: یکی دیگر از معایبی که بانک‌های ما دارند، این است که اولین هدف جوان‌ها استخدام در بانک‌ها به خاطر مزایای فوق العاده است. این مسایل باعث می‌شود هزینه‌ها به قدری بالا برود که فعالیت در بانک مقرون به صرفه نباشد.

وی تاکید کرد: بانک یک ابزار بسیار خوبی برای تجارت خارجی کشورها است، به شرط آنکه به وظایف ذاتی خود درست عمل کند. از سال 97 که تحریم‌ها شکل گرفت و هزینه‌های تبدیل خیلی بالاتر رفت، صادرات دچار مشکلات عدیده شد.

نفر گفت: میربیزینس بانک با همکاری بانک ملی تلاش کرد که هزینه‌ها را کاهش دهد اما مطلع نیستم که چقدر در این مسئله موفق بوده است.

قطع همکاری به دلیل تعرفه‌های بالا

مهدی طباطبایی، یکی از فعالان اقتصادی که در حوزه روسیه کار می‌کند، در گفت‌وگو با آوش از مناسب نبودن تعرفه‌های میربیزینس بانک خبر داد.

وی افزود: من در گذشته به دلیل تعرفه‌های بالا همکاری با میربیزینس بانک را قطع کردم و اکنون نمی‌دانم وضعیت تعرفه‌های این بانک چگونه است. برای اظهار نظر در این رابطه باید اطلاعاتم را به روز کنم.