راز ماندگاری مربیان بدون موفقیت در فوتبال زنان
با بازماندن تیم ملی نوجوانان دختر از صعود به جام ملت های آسیا، پرسش قدیمی دوباره تکرار شده است: چرا چهرههایی که سالها بدون دستاورد در ردههای مختلف فعالیت کردهاند، همچنان روی نیمکت تیمهای ملی حضور دارند؟

تیم ملی زیر 17 سال ایران که ماه هاست در اردوهای آماده سازی به سر میبرد، در مرحله انتخابی جام ملتهای آسیا عملکردی ناامید کننده داشت. دختران نوجوان ایران در سه دیدار خود نه تنها نتوانستند چهره امیدوارکنندهای از آینده فوتبال زنان نشان دهند، بلکه در نهایت با شکست مقابل لبنان از ادامه این رقابتها کنار رفتند.
این درحالی است که بر اساس گزارشها تیم ایران تنها تیم گروه بود که پیش از اعزام اردوهای مداوم و بلندمدت داشت اما خروجی این اردوها در زمین مسابقه به بازیهای پراکنده و فاقد انسجام تاکتیکی محدود شد.
نتایجی که با واقعیت همخوانی ندارد
برد مقابل عربستان و کویت در دور مقدماتی ابتدا با واکنشهای مثبت همراه شد اما تحلیل دقیقتر نشان میدهد این پیروزیها بیش از آنکه نشانه پیشرفت باشند، حاصل ضعف ساختاری رقبا بودهاند. عربستان به تازگی فعالیت خود را در رده پایه آغاز کرده و کویت اساسا تیم منسجمی در این سطح ندارد و از لبنان و عربستان هم شکستهای سنگینی متحمل شد. بنابراین بردهای پرگل مقابل چنین حریفانی نمیتواند معیار مناسبی برای سنجش عملکرد تیم ایران باشد.
سؤال تکراری؛ چرا شادی مهینی همیشه هست؟
شادی مهینی، سرمربی تیم زیر ۱۷ سال، سالهاست در ردههای مختلف تیم ملی زنان حضور دارد؛ گاهی در رده نوجوانان، زمانی در جوانان و دورهای هم در تیم بزرگسالان. با این حال، دستاورد مشخصی از او در کارنامه تیمهای ملی دیده نمیشود.
با وجود ناکامیهای متعدد، او هرگز از ساختار تیمهای ملی کنار نرفته و تنها از یک رده به رده دیگر منتقل شده است. این مسئله برای بسیاری از کارشناسان و فعالان فوتبال زنان سؤالبرانگیز است: ملاک تداوم حضور در پستهای فنی چیست؟
مربیان جوان بدون فرصت
در فوتبال زنان ایران، مربیان جوان و تحصیلکرده بسیاری حضور دارند که با انگیزه و دانش روز فوتبال میتوانند به توسعه تیمهای پایه کمک کنند. با این حال، درهای تیمهای ملی به روی آنها بسته مانده است.
به باور برخی کارشناسان، سیستم انتخاب مربی در فوتبال زنان هنوز بر مبنای شایستهسالاری نیست و حلقهای بسته از مربیان تکراری، جایگاههای کلیدی را در اختیار دارند. در چنین شرایطی، نسلی از مربیان خلاق و جسور پشت در تیمهای ملی میمانند. اتفاقی که در پایستگی مریم آزمون در تیم ملی بزرگسالان هم رخ داد و این سرمربی که حالا در پرسپولیس هم عملکرد قابل قبولی ندارد، سال ها نیمکت تیم ملی را بدون کسب هیچ افتخاری اشغال کرده بود.
نیاز به پاسخگویی، نه فرار از نقد
در نهایت، ناکامی تیم زیر ۱۷ سال تنها شکست یک تورنمنت نیست، بلکه نشانهای از تداوم بحران برنامهریزی در فوتبال پایه زنان است. تکرار چهرههای بدون خروجی، اردوهای بیهدف و نبود نگاه تحلیلی به نتایج، همه عواملیاند که میتوانند آینده فوتبال زنان ایران را تهدید کنند.
بهجای فرار رو به جلو یا تکیه بر توجیهات تکراری، انتظار میرود کادر فنی فعلی پاسخگوی عملکرد خود باشد و فدراسیون فوتبال نیز درباره سیاستهای انتخاب مربیان در ردههای ملی شفافسازی کند؛ چرا که آینده فوتبال زنان در گرو تصمیمهای امروز است.