مهاجرت دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های برتر کشور که زمانی از آن با عنوان «فرار مغزها» یاد می‌شد، حالا دیگر به روالی طبیعی و عادی تبدیل شده است. حالا هرقدر هم آمارش بالا برود، آن‌چنان تعجبی برنمی‌انگیزد. به عنوان مثال اندیشکده «هاتف» چند سال قبل در یک بررسی براساس داده‌های شبکه‌های اجتماعی (عمدتا لینکدین) اعلام کرد که حداقل ۷۰ درصد رتبه‌های یک تا ۱۰ کنکور سراسری ریاضی-فیزیک سال‌های ۸۰ تا ۹۰ در حال حاضر در ایران زندگی نمی‌کنند (در مورد کنکور سال‌های ۸۷ و ۸۸ این آمار ۱۰۰ درصد بوده است).
افغانستان هم مثل ایران دارای ترکیب قومیتی و گرایش‌های دینی مختلف است. در دوره‌های مختلف تاریخی گروه‌های مختلفی در این کشور احساس آزار و فشار کرده‌اند و از افغانستان به کشورهای همسایه مهاجرت کرده‌اند.
گروه سیاسی آوش/ در پی عملیات گسترده پلیس مهاجرت در محله‌های مهاجرنشین لس‌آنجلس صدها نفر به خیابان آمدند و دولت فدرال بدون هماهنگی با مقام‌های ایالتی دستور اعزام نیروهای نظامی را صادر کرد.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی خواستار تدوین فوری بسته حمایتی توسط دولت برای تشویق مردم به مهاجرت معکوس و کاهش آمار کوچ های اجباری شد.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی از تحمیل هزینه ۳ برابری ناشی از کوچ اجباری و حاشیه نشینی هر خانواده به دولت خبر داد.
پیش‌از این نارضایتی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دلیل خروج نخبگان از کشور بود
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در جلسه امروز هیئت دولت گزارشی از کاهش چشمگیر مهاجرت پرستاران و پزشکان و متخصصان در 6 ماهه دوم سال 1403 نسبت به مدت مشابه سال 1402 ارائه داد.
به گفته کارشناسان درآمد بسیار پایین، سختی کار و فشارهای روانی باعث شده که بعضی از رشته‌های مهم پزشکی در سال‌های اخیر با کاهش شدید تقاضا مواجه شوند.
تعداد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور به طور قابل توجهی افزایش یافته و در سال ۲۰۲۲ به ۱۸۵ هزار نفر رسید که نسبت به ۲۵ سال گذشته پنج برابر شده است.
«باید نسلی پرورش دهیم که نگاهشان به خارج نباشد و ظرفیت خود را برای آبادانی کشور به‌کار گیرند.» این بخشی از آرمان رئیس‌جمهوری برای جامعه‌ای است که با مسأله تمایل برخی از جوانانش برای مهاجرت دست به گریبان است، جامعه‌ای که در جست‌و‌جوی ریشه‌های این تمایل و یافتن راه‌حل، تجربه‌های متفاوت و البته ناموفقی را پشت سر گذاشته است.
