خودروهای خاموش، تابوتهای داغ تابستانی برای کودکان
با شروع فصل تابستان و گرمای طاقت فرسا برخی سهلانگاریها میتواند به فاجعهای جبرانناپذیر ختم شود.

دمای خودروهای خاموش دربسته و پارکشده زیر آفتاب، بهسرعت به سطحی میرسد که میتواند جان یک کودک را در کمتر از ده دقیقه بگیرد. رها کردن و تنها گذاشتن کودکان در خودرو به بهانه "چند دقیقه کار داشتن" میتواند به قیمت جان کودک بی گناه تمام شود، کمی پایین بودن شیشه یا ماشین زیر سایه پارک شده هم نمیتواند از فاجعه جلوگیری کند. بدن کودک، که تحمل گرما را ندارد.
وقتی یک خودرو زیر نور خورشید پارک میشود، شیشههای آن مانند ذرهبین عمل کرده و تابش خورشید را متمرکز میکند گرمای حاصل از آن بهدلیل بسته بودن فضا نمیتواند بهخوبی خارج شود. بههمین دلیل، خودرو به سرعت گرم شده و مانند یک گلخانه حرارتی عمل میکند.
کاهش تدریجی اکسیژن و افزایش دیاکسیدکربن
در خودروی بسته، تبادل هوایی با محیط بیرون به حداقل میرسد. با گذشت زمان، اکسیژن داخل خودرو مصرف میشود و غلظت دیاکسیدکربن بالا میرود. این مسئله بهویژه برای کودکان، که حجم ریه و سیستم تنفسی کوچکتری دارند، بسیار خطرناک است. نفسکشیدن برایشان دشوار تر شده و با گرم شدن بدن، تقاضای اکسیژن بیشتر میشود، درحالیکه اکسیژن کافی در محیط وجود ندارد.
این موضوع به حدی در این روزها اهمیت دارد که امین صابرینیا، متخصص طب اورژانس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این خصوص به والدین هشدار دارد و گفت: دمای هوا در فصل گرما در اتومبیلی که ساکن است به شدت بالا میرود بنابراین هرگز کودکانتان را در اتومبیل تنها نگذارید
او عوامل خطر در ابتلا به گرمازدگی را تب و بالا رفتن درجه حرارت بدن و همچنین کاهش سطح هوشیاری ذکر کرد و افزود: قلب برای کاهش حرارت داخل بدن باید ضربان خود را افزایش دهد؛ بنابراین این افزایش ضربان قلب می تواند به افراد مبتلا به بیماریهایی مثل تنگی عروق، آسیب وارد کند.
صابرینیا ضمن هشدار به والدین گفت: هرگز کودکانتان را در اتومبیل تنها نگذارید، دما در اتومبیلی که ساکن در مقابل نور خورشید است به شدت بالا میرود و باعث آسیبهای شدید جسمی به کودکان شده و باعث می شود سطح هوشیاری خود را از دست دهند. کودکان به نسبت بزرگسالان در این خیلی زود دچار گرمازدگی شدید، شوک حرارتی، بیهوشی، آسیب مغزی یا ایست قلبی میشوند.
در ادامه، نگاهی داریم به چند مورد واقعی از حوادثی که در سالهای اخیر، جان کودکان معصوم را تنها بهدلیل چند دقیقه غفلت از آنها گرفت:
مرگ سایدای 4 ساله
خرداد 1401 یک زن در رامهرمز بر اثر اتفاقی فوت می کند. خواهرِ فرد جانباخته به همراه برادر، همسر و دختر ۴ سالهشان برای شرکت در مراسم ترحیم به منزل پدری می روند اما فراموشی باعث دو اتفاق تلخ برای این خانواده در یک روز شد.
زوج جوان هنگام حضور در مراسم سوگواری خالهی دختر چهارسالهشان "سایدا"، تصمیم گرفتند او را که در خودرو خوابیده بود، بیدار نکنند. اما در جریان مراسم و تحت تأثیر فضای احساسی آن، کودک را کاملاً فراموش کردند.
این کودک چندین ساعت در هوای بسیار گرم در ماشین رها شده بود و درهای ماشین قفل بودند. به دلیل استرس، شدت گرما و نبود اکسیژن، این دختر ۴ ساله جان باخت.
مرگ پسر بچه 6 ساله قمی
تیرماه 1398 یک پسر ۶ ساله در قم به دلیل ماندن بیش از اندازه در خودرو، دچار گرمازدگی و مشکلات تنفسی شده و جان خود را از دست داد.
معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی قم تاکید کرد: این کودک هنگامی که به بیمارستان حضرت معصومه (س) منتقل شد، وضعیت بسیار نامناسبی داشته و فاقد علائم حیاتی بود.
مرگ دختر خاله و پسرخاله هرسینی
خرداد ماه ۱۳۹۹ هم دو کودک ۳ و ۴ ساله هرسینی بهدلیل محبوس شدن داخل خودرو و خفگی بر اثر گرما جان خود را از دست دادند.
طی این اتفاق یک دختربچه سه ساله به نام «دلنیا» و یک پسر چهار ساله به نام «حسین» که دخترخاله و پسرخاله بودند پس از غفلت والدین خود، سوار بر یک دستگاه خودروی سواری سمند متعلق به خانواده یکی از آنها می شوند. این دختر و پسر خردسال پس از حضور در داخل خودرو که زیر تابش آفتاب هم قرار داشته است پس از دقایقی بازی کردن زمانی که قصد خروج از اتومبیل را داشتند درب را به روی خود بسته می بینند.
تلاش و تقلای بی حاصل دختر و پسر خردسال و خستگی وارده به آنها از یک سو و گرمای آفتاب هم از سوی دیگر باعث از حال رفتن آن ها در داخل خودرو می شود. پس از گذشت بیش از ۲ ساعت، والدین دلنیا و حسین متوجه غیبت آنها شده و پس از جست و جو کودکان معصوم خود را در حالی که بی حال و بی حرکت در داخل خودرو افتاده اند، پیدا می کنند. اما متاسفانه دختر خردسال پیش از رسیدن به بیمارستان جان خود را از دست می دهد و کار احیای پزشکان روی پسر چهار ساله نیز موثر واقع نشد و هر ۲ کودک در اوج مظلومیت جان باختند.
جان دادن کودک 2 ساله هرمزگانی در گرمای خودرو
مرداد ماه ۱۳۹۵ در شهرستان سیریک هرمزگان یک دختربچه ۲ ساله در خودروی پدرش به علت خفگی جان باخت.دختر کوچک بهدلیل قطع شدن برق خانه، همراه دو برادرش به کولر ماشین پدر پناه برده بود. برادران ۶ و ۷ ساله او بعد از مدتی کولر را خاموش کردند و از ماشین خارج شدند و یادشان رفت خواهر کوچکشان را همراه خود ببرند. باقی ماجرای غمانگیز هم که دیگر معلوم است؛ مرگ در اثر گرما و نبود اکسیژن.
خفه شدن بنیامین در خودرو
مرداد ماه ۱۴۰۰ هم دو کودک در سیستان و بلوچستان به نامهای بنیامین و امجد که اهل روستای کشاری از توابع شهرستان راسک بودند در داخل خودرو جان خود را از دست دادند. تراژدی مرگ این دو کودک مثل دیگر اتفاقات مشابه رقم خورد. آنها مشغول بازی در ماشین بودند که درهای خودرو قفل شد و شیشهها هم بالا بود و بچهها که از صبح تا ظهر در داخل خودرو بودند، بهدلیل گرما و خفگی جان خود را از دست دادند.
تراژدی بنیتا
همه ما ۲۹ تیرماه سال ۹۶ را به یاد داریم. خبر گم شدن کودکی هشت ماهه به نام «بنیتا» و صدای لرزان مادری که از مردم تقاضای کمک میکرد، در فضای مجازی دست به دست شد.
تیرماه ۱۳۹۶، نوزاد ۸ ماههای به نام بنیتا، بههمراه پدر و مادرش در یکی از محلههای شرق تهران حضور داشت. پدر بنیتا قصد پیاده شدن برای چند دقیقه را داشت و نوزاد را در خودرو رها کرد.
در همین فاصله کوتاه، یک سارق، خودرو را بههمراه نوزاد ربوده و از محل گریخت.
سارق پس از طی مسافتی، خودرو را در گوشهای رها میکند، بدون آنکه حتی نوزاد را از خودرو بیرون بیاورد یا کسی را از حضور او مطلع کند.
بنیتای ۸ ماهه، در گرمای شدید تابستان، برای ساعتها در خودرو رها شد و در نهایت بر اثر گرمازدگی و کمآبی جان باخت.
این حادثه، نهتنها به یکی از دردناکترین تراژدیهای کودکآزاری در سالهای اخیر تبدیل شد، بلکه باعث شد بار دیگر موضوع امنیت کودکان در خودرو و خطر گرمای تابستان بهطور جدی در رسانهها و فضای عمومی مطرح شود.