بحران ناترازی پیاز در راه است؟
خبرهای رسیده حاکی از آن است که پیازهای مزارع روی دست کشاورزان باد کرده است.
بحران کمبود یا بیش بود سیب‌زمینی و پیاز در ایران تمامی ندارد. همین چند ماه پیش بود که کمبود سیب‌زمینی در بازار خبرساز شد. وزارت جهاد کشاورزی که متولی تنظیم بازار محصولات این حوزه است، مجوز صادرات سیب‌زمینی را بیش از حد صادر کرده بود و به دلیل اعمال این سیاست، بازار با بحران مواجه شد. حالا خبر رسیده که بازار پیاز با بحران مواجه شده و محصول کشاورزان روی دستشان باد کرده است. در این روزها که قیمت سیب‌زمینی رو به صعود است و رشد بیش از 200 درصدی را تجربه کرده است، هر کیلوگرم پیاز در بازار میوه و تره بار کمی بیش از 20 هزار تومان است. این یعنی محصول در سر زمین با قیمت‌های بسیار کمتری مبادله شده است اما حالا حتی خریدار هم برای آن وجود ندارد. برای حل مشکل ناترازی در سیب‌زمینی و پیاز چه باید کرد؟
نبود الگوی کشت، عامل بروز مشکل
ارسلان قاسمی رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تعاون ایران پاسخگویی درباره وجود پیاز مازاد در مزارع را جزء وظایف وزارت جهاد کشاورزی معرفی کرد.
وی افزود: وزارت جهاد کشاورزی باید به کشاورزان الگوی کشت بدهد. این وزارتخانه برنامه‌ریزی انجام نداده است و به همین دلیل چنین مشکلی رخ داده است.
قاسمی درباره راهکارهای ساماندهی شرایط گفت: ساماندهی این وضعیت به شرط اینکه برنامه‌ریزی لازم برای آن انجام شود و یکسری مدیر کارآمد و اهل فن تصمیم بگیرند، خیلی کار ساده‌ای است و پیچیدگی ندارد. ولی متاسفانه این اتفاق نمی‌افتد.
ایجاد رانت با خرید تضمینی
با توجه به وجود سیب‌زمینی مازاد، کشاورزان توقع دارند که دولت محصول مازادشان را در قالب خریدهای حمایتی مثل خرید تضمینی یا توافقی از مزارع جمع‌آوری کند اما رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تعاون ایران با چنین اقدامی مخالف است.
وی در این رابطه توضیح داد: نظر کارشناسی من این است که فقدان سیب زمینی و پیاز در بازار به دلیل حاکمیت بی‌برنامگی در وزارت جهاد کشاورزی است. راه حلش هم این ست که یک برنامه‌ریزی منسجم توسط افرادی که این کاره هستند، با استفاده از ظرفیت بخش تعاونی و خصوصی انجام شود.
قاسمی اضافه کرد: تصمیم‌گیری پشت درهای بسته نتیجه‌اش همین است. دولت باید از بحث خرید تضمینی و توافقی و این کارها که به جز رانت چیزی ندارد، خودش را بیرون بکشد. دولت نباید وارد عرصه خرید شود و فقط باید برنامه‌ریزی کند که آن را هم نمی‌تواند انجام دهد. با خرید تضمینی به شدت مخالف هستم.
صدور مجوز صادرات برای سیب‌زمینی ناترازی در بازار را به همراه داشت. آیا اگر برای پیاز مجوز صادرات بدهند، این مسئله تکرار خواهد شد؟ رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تعاون ایران در این رابطه گفت: مشکلی که پیاز دارد، این است که ماندگاریش کمتر است. پیاز قدرت ماندگاری پایینی دارد و باید فکری به حال مازاد این محصول کرد. سیب‌زمینی قدرت ماندگاریش بیشتر از پیاز است.
وی به این پرسش که آیا پیاز خریداری شده توسط دولت در قالب خریدهای حمایتی باید امحا شود، این‌گونه پاسخ داد: امکان فرآوری پیاز خیلی کم است زیرا واحدهای کمی در این حوزه داریم و ماندگاری محصول هم کم است، در نتیجه به هر حال پیاز خریداری شده باید امحا شود. البته اطلاعات دقیقی از میزان محصول مازاد ندارم و خیلی نمی‌توانم درباره آن اظهار نظر کنم.
