مستندی برای قربانی سیستم‌های بانکی
مستند «خانواده خلج» روایتی تکان‌دهنده از زندگی خانواده‌ای است که سال‌هاست در چرخه معیوب سیستم بانکی و قضایی گرفتار شده‌اند. این اثر نه‌تنها داستان یک خانواده، بلکه تصویری از درد مشترک بسیاری از قربانیان نظام بانکی است.
مریم الهامیان - کارگردان مستند «خانواده خلج» - در گفت‌وگو با ایسنا به شرح فرآیند ساخت این اثر پرداخت و از چالش‌های تولید آن گفت.
الهامیان با اشاره به چگونگی آشنایی با خانواده خلج گفت: در یکی از سفرهای طبیعت‌گردی که معمولاً در شب اول، همسفران خود را معرفی می‌کنند، من هم خودم را به عنوان مستندساز معرفی کردم. روز دوم، افشین - یکی از اعضای خانواده خلج - به من گفت که داستان زندگی‌شان می‌تواند سوژه خوبی برای مستند باشد. آنها داستان عجیب و جالبی داشتند که انگیزه‌ای شد برای پیگیری بیشتر.
کارگردان این مستند درباره روند تولید اثر توضیح داد: آشنایی ما در بهار ۹۸ اتفاق افتاد و اولین پژوهش‌های تصویری را تابستان همان سال انجام دادیم. کل فرآیند تولید تا حضور فیلم در جشنواره سینماحقیقت حدود چهار سال طول کشید. در این مدت با چالش‌های مختلفی از جمله شرایط کرونا و مشکلات اداری مواجه بودیم.
الهامیان به سختی‌های فیلمبرداری در دادگاه اشاره کرد و گفت: اخذ مجوز برای فیلمبرداری در دادگاه به ویژه از قضات، فرآیند بسیار پیچیده‌ای بود. حدود یک سال و نیم برای دریافت مجوزها زمان صرف کردیم که شامل مراحل مختلفی مانند ارائه طرح، تصویب آن و توضیح دقیق اهداف‌مان بود.
وی درباره نسخه نهایی مستند و حذف بخش‌هایی از داستان گفت: به دلیل محدودیت زمانی، ناچار به حذف برخی بخش‌ها از جمله ماجرای مهاجرت یکی از پسران خانواده شدیم. این مستند روایتی چندلایه دارد و سعی کردیم با حفظ انسجام روایی، کشش لازم را برای مخاطب ایجاد کنیم.
کارگردان این مستند به وضعیت فعلی این خانواده اشاره کرد و گفت: متأسفانه باوجود اینکه رای دادگاه به نفع این خانواده بود اما بانک پرونده آنها را در دیوان عدالت اداری به جریان انداخته است و نتیجه نهایی مشخص نیست. در حال حاضر آنها با کشاورزی در باغ خود و اجاره‌دادن بخشی از ملک، زندگی می‌گذرانند.
الهامیان با اشاره به محوریت موضوع مشکلات بانکی در مستند گفت: به شدت معتقدم نیاز به تعزیرات بانکی قدرتمند داریم. بانک مرکزی باید با قوانین سختگیرانه‌تر، بانک‌ها را تحت نظارت دقیق قرار دهد تا از تکرار چنین مشکلاتی جلوگیری شود.
وی درباره نمایش مستند توضیح داد: با چند پلتفرم مذاکره کردیم، اما برخی پلتفرم‌های پرطرفدار همکاری نکردند. در نهایت «هاشور» که پلتفرمی معتبر و تخصصی است، این مستند را منتشر کرد و مرکز گسترش در این زمینه بسیار حرفه‌ای عمل کرد.
این مستندساز در مورد ساخت مستندی در ادامه شرایط زندگی خانواده خلج گفت: از آنجایی که پرونده دادگاهی این خانواده با ترفند بانک دوباره در دیوان عدالت اداری به راه افتاده است سعی دارم ادامه این مستند را با سوژه دیگری بسازم.
مستند «خانواده خلج» روایتی از چالش‌های یک خانواده در مواجهه با سیستم بانکی و قضایی کشور است. این مستند در چهار بخش اصلی سینماحقیقت کاندید و برنده تندیس فیروزه بهترین کارگردانی سینماحقیقت شد، همچنین کاندید سیمرغ بلورین بهترین مستند و برنده بهترین تهیه‌کنندگی جشن مستقل سینمای مستند خانه سینما شده است.
