تغییر نگاه ترامپ به اعراب؛ از تحقیر تا تکریم

تور عربی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، به پایان رسید و او با کسب بیش از دو تریلیون دلار از سه کشور عربی تور خود را تبدیل به پرسود‌ترین تور خارجی یک رئیس‌جمهوری آمریکا در تمام تاریخ این کشور کرد. طوری که خود او با طعنه به جو بایدن گفت: «در این سفر به خلیج فارس 12 برابر آنچه در اوکراین خرج کردیم درآمد کسب کردیم!» اما این تور با نخستین سفر او به منطقه در سال 2017 تفاوت‌های برجسته‌ای داشت که فقط به پول‌های به دست آمده از آن منحصر نمی‌شد.

از گاو شیرده تا عشق وافر

تفاوت رفتار و گفتار دونالد ترامپ در دو سفر خود به عربستان و منطقه نخستین چیزی است که در نگاهی به این دو سفر توجه‌ها را به خود جلب می‌کند. رئیس‌جمهوری آمریکا پیش از سفر 2017 خود به عربستان این کشور را گاو شیرده‌ای توصیف کرده بود که باید نهایت استفاده را از آن برد اما این بار عربستان را به عنوان نخستین سفر خارجی خود انتخاب کرد، با نهایت احترام به این کشور رفت و در پایان سفرش به ریاض نیز نه فقط به خبرنگاران گفت، عاشق بن‌سلمان است که از بالای پله‌های هواپیما نیز با حرکات دست این علاقه را با زبان بدن ابراز کرد.

او همچنین در سخنرانی‌اش تا جایی که می‌توانست به تعریف و تمجید از عربستان و آنچه که محمد بن‌سلمان برای آن انجام داده است، پرداخت.

زبل خان همه جا!

تفاوت دیگر این سفر با سفر قبلی ترامپ به منطقه را باید در تعدد سفرهای او در این تور جست‌و‌جو کرد. دونالد ترامپ در سفر نخست به منطقه در سال 2017 از بین کشورهای عربی فقط به عربستان سفر کرد که آن هم برای شرکت در نشست ریاض با حضور 55 کشور بود و به حوزه خلیج‌فارس سفر نکرد.

تنها سفر او به منطقه خاورمیانه اواخر سال 2018 به عراق بود اما این بار بعد از عربستان به قطر و امارات رفت و سپس راهی کشور خود شد.

سردی با شریک قدیمی

بی‌توجهی او به اسرائیل هم از دیگر نکات حضور 4 روزه رئیس‌جمهوری آمریکا در تور منطقه‌ای‌اش و تفاوت آن با نخستین سفرش به عربستان بود.

ترامپ در سفر 2017 خود به عربستان در کنار بستن قراردادهای کلان تسلیحاتی، همکاری‌های بیشتر با این کشور را منوط به پیمان ابراهیم و عادی‌سازی روابط ریاض با تل‌آویو کرد اما در سفر هفته گذشته او چیزی که دغدغه مواضع اسرائیل را دارد، مشاهده نشد.

او همچنین در پایان این تور به واشنگتن بازگشت درحالی که در سفر 2017 بعد از عربستان راهی تل‌آویو شده و بر اتحاد با نتانیاهو تأکید کرده بود.

بوی خوش دلار

در واقع همین مسأله تفاوت بعدی دو سفر دونالد ترامپ را هم رقم زد. رئیس‌جمهوری آمریکا در تور امسال خود بیش از اینکه به دنبال مسائل سیاسی باشد در جست‌و‌جوی دستاوردهای اقتصادی بود که البته به بهترین شکل نیز برآورده شد.

او در سفر 2017 خود دو قرارداد با عربستان بسته بود. یک قرارداد تسلیحاتی 110 میلیارد دلاری که سود آن بلافاصله نصیب آمریکا می‌شد و یک قرارداد 350 میلیارد دلاری که در 10 سال به سرانجام می‌رسید. اما تور چهار روزه امسال او حاوی ارقام سرسام‌آوری بود. او در این تور قراردادی 600 میلیارد دلاری با عربستان بست، با قطر به توافقی 1.2 تریلیون دلاری در زمینه اقتصاد به اضافه یک قرارداد دفاعی 243.5 دست یافت و با امارات نیز قرارداد تجاری 200 میلیارد دلاری بست.

این در حالی بود که برخلاف سفر 2017 ترامپ به عربستان که پس از آن شاهد عادی‌سازی روابط شماری از کشورهای عربی با اسرائیل بودیم در این سفر حداقل پیامد سیاسی آنی دیده نشده است. با این حال باید صبور بود و دید باتوجه به سخنان ترامپ در انتهای این تور درباره غزه و مردم فلسطین و اظهار همدردی با آنان و تأکید بر تلاش برای پایان دادن به این رنج، آیا واقعاً اتفاقی مثبت برای غزه رخ خواهد داد یا خیر؟