افزایش آتش‌سوزی‌های ایران، واقعیت یا برجسته‌سازی رسانه‌ای؟
ششم اردیبهشت، انفجاری مهیب در بندر شهید رجایی رخ داد که ده‌ها جان باخته و صدها مجروح برجای گذاشت، این حادثه، ترس و وحشتی عظیم را در جامعه ایرانی سبب زد که آثار آن بی شک تا مدت‌ها در ذهن جامعه باقی خواهد ماند.
بعد از وقوع این حادثه، اخبار مربوط به آتش سوزی‌ها چنان به صدر رسانه‌ها راه یافت که گویی استان‌های مختلف ایران در آتش، در حال سوختن است، به تدریج دو شایعه در جامعه گسترش یافت، اول اینکه آمار آتش‌سوزی‌ها در کشور به شدت افزایش یافته و دوم اینکه دستی در پشت همه این وقایع است و حتی ماجرا به دخالت ناپیدای کشوری دیگر در پشت صحنه این ربط داده شد، اما آیا این فرضیه ها درست است؟
در ابتدای این گزارش، به سراغ چهار حادثه آتش‌سوزی جنجالی که در 10 روز گذشته در کشور رخ داده، رفتیم و به بررسی آنها از نمای نزدیک پرداختیم.
1- انفجار در کارخانه مواد شیمیایی اصفهان
حوالی ساعت ۱۰:۳۰ صبح سه‌شنبه ۹ اردیبهشت در سوله شرکت «آوانار پارسیان» که در بخش میمه شهرستان شاهین‌شهر واقع است، انفجاری مرگبار رخ داد که تا کیلومترها دورتر احساس شد و اخبار لحظه به لحظه آن از سوی رسانه‌ها دنبال شد.
در حالی که این انفجار، متاسفانه به کشته شدن دو نفر و سوختگی چندین نفر منجر شده بود، از همان لحظات اولیه وقوع این حادثه، رسانه‌های آن‌طرف آب تلاش کردند این حادثه را با عنوان «انفجار در شرکت مرتبط با شورای امنیت و صنایع پهپادی جمهوری اسلامی در اصفهان» منتشر کرده و این شائبه را ایجاد کنند که حادثه در یک شرکت مهم نظامی رخ داده و کشور دیگری در این انفجار دخالت داشته است اما واقعیت ماجرا چه بود؟ و این شرکت در چه حوزه‌هایی فعالیت می‌کند؟
محصولات آتش بازی و ترقه‌سازی
مجتمع صنایع شیمیایی «آوانار پارسیان» با پشتوانه بیش از 2 قرن تجربه و تخصص در صنعت تولید محصولات آتشبازی و باروت با بهره‌گیری از مهندسان و متخصصان مجهز به علم روز دنیا در سال 1397 به صورت شرکت سهامی خاص در استان اصفهان تاسیس شد و اولین محصول خود را در سال 1401 عرضه کرد.
این شرکت دارای کامل‌ترین خطوط تولید مواد ناریه تجاری صنعتی در خاورمیانه بوده و مرجع تولید و توزیع کننده مواد نورافشانی بی خطردر کشور است.
این بخشی از اطلاعاتی است که درباره زمینه فعالیت این شرکت در سایت اختصاصی آن ثبت شده و با توجه به آنکه شرکت در حوزه مواد آتش بازی و باروت فعالیت می‌کند، وقوع چنین حوادثی در اثر کوچکترین بی‌احتیاطی، غیرعادی و غیرطبیعی نیست.
آیا شرکت متعلق به شورای امنیت ملی است؟
«اولین تولید کننده مواد ناریه تجاری صنعتی در ایران تحت نظارت شورای امنیت کشور، ارگان‌ها و سازمان‌های دست‌اندرکار مواد ناریه»؛ این توضیحی است که در سایت شرکت ذکر و احتمالا همین اطلاعات است که باعث سوءاستفاده رسانه‌های مغرضی مانند ایران اینترنشنال و ... شده در حالی که تحت نظارت یک سازمان یا دستگاه بودن، به معنای تعلق به آن نیست بلکه معنایش آن است که باید در زمینه استانداردها و شرایط، مجوزهای خود را از آن مرکز اخذ کند.
با آنکه هنوز علت حادثه به طور رسمی اعلام نشده اما نقص ایمنی در شرکت، به عنوان مهمترین عامل وقوع حادثه بیان شده است.
2- آتش‌سوزی در کارخانه موتور سیکلت سازی مشهد
14 اردیبهشت ماه مدیر روابط عمومی آتش‌نشانی مشهد از وقوع حریقی گسترده در کارخانه موتورسیکلتی در خیابان پیامبر اعظم (ص) گزارش داد. با اعلام حادثه، ۱۷ دستگاه خودروی آتش‌نشانی و 50 نیرو به محل اعزام و حریق اطفاء شد.
خوشبختانه آتش‌سوزی مصدوم یا فوتی نداشت و تنها تعدادی موتورسیکلت، لاستیک و کارتن دچار حریق شدند.
در این حادثه نیز تلاش شد آتش‌سوزی با موضوعات امنیتی گره زده شود، در حالی که ماجرا تنها یک آتش‌سوزی در انبار ۴هزار متری لاستیک و کارتن این کارخانه بود و هیچ سرنخی از دخالت و آتش‌سوزی عمدی گزارش نشده است.
3- آتش بر جان مولوی
ساعت ۱۰:۳۳ دقیقه صبح شانزدهم اردیبهشت ماه، آتش‌سوزی در یک انبار در خیابان مولوی گزارش شد. لحظاتی بعد آتش به یک ساختمان سه طبقه مسکونی که مقابل انبار قرار داشت سرایت کرد و طبقات دوم و سوم این ساختمان را در خود گرفت. خوشبختانه این حادثه هیچ مصدومی بر جای نگذاشت اما اخبار این حادثه هم از سوی رسانه‌ها مستمرا پیگیری شد. در این حادثه هم که عادی و بسیار کوچک به شمار می‌رود، درباره عمدی بودن آن، خبری مخابره نشده است.
4- آتش‌سوزی در مجاورت نیروگاه منتظرقائم قم
ساعت ۲۰:۴۱ شنبه ۱۳ اردیبهشت، حریق در یک کانکس مجاور سکوی زباله در مجاورت نیروگاه منتظرقائم قم اعلام شد.
به دلیل وزش باد شدید، آتش به سمت سکوی زباله کشیده و در مساحتی دو هزار متری گسترده شد اما طولی نکشید که آتش از سوی نیروهای امدادی تحت کنترل قرار گرفت، حادثه، کشته و مصدومی بر جای نگذاشت، در این حادثه هم با آنکه تلاش می‌شد حادثه به‌صورت آتش‌سوزی در نیروگاه منتظرقائم گزارش شود اما بررسی‌های صورت گرفته نشان داد حادثه تنها در اطراف نیروگاه رخ داده و علت آن در بررسی‌های اولیه، سهل‌انگاری شخص مستقر در کانکس گزارش شد.
آنها ارتباطی با هم ندارند
جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی شهرداری تهران، در گفت‌وگو با آوش، با اشاره به اینکه بعد از وقوع حادثه انفجار بندر شهید رجایی، افزایش خاصی در آتش‌سوزی نداشتیم گفت: وقوع حوادث اجتناب ناپذیر است و الزماً هر حادثه‌ای، ارتباطی به حادثه‌های قبل ندارد.
او اضافه کرد: به عنوان مثال چند سال قبل یک هتل در مشهد آتش گرفت و بعد از آن یک هتل در گیلان و این‌ها هیچ ارتباطی با هم نداشتند. همچنین در سال‌های قبل، شاهد آتش‌سوزی در منابع جنوب ایران و سپس در شمال ایران بودیم که کاملاً بی‌ارتباط با یکدیگر بودند.
سخنگوی سازمان آتش نشانی شهرداری تهران با اشاره به افزایش حساسیت‌ها در شبکه‌های مجازی عنوان کرد: در این فضا، یک‌سری تحلیل‌های غیر منطقی صورت می‌گیرد که هدف بسیاری از آنها، تشویش اذهان عمومی است.
او ادامه داد: ممکن است ظرف چند ماه، شاهد هیچ حادثه‌ای نباشیم اما این امکان هم وجود دارد که در عرض دو روز، چندین حادثه در کشور رخ دهد و این درست نیست که حوادث را به یکدیگر ربط دهیم.
ملکی اظهار کرد: باید به این موضوع توجه کرد که هر آنچه در فضای مجازی منتشر می‌شود، لزوما نظرات کارشناسانه نیست و بسیاری از افرادی که در این فضا اظهارنظر می‌کنند، الزاما در آن حوزه تخصص ندارند و گاهی در جهت تشویش اذهان عمومی گام برمی‌دارند.
