بندر شهید رجایی دیگر همان بندر نیست
ظهر شنبه 6 اردیبهشت 1404 ، بندرعباس لرزید. انفجاری مهیب در منطقه کانتینری بندر شهید رجایی، بزرگترین پایانه تجاری جنوب کشور، شعلههایی مهیب را به آسمان فرستاد و خاکستر اندوه را بر جان مردمان هرمزگان نشاند. شعلهها ساعتها زبانه کشیدند، ستونهای دود تا کیلومترها دیده شدند و صدای انفجار تا دل شهر پیچید.

بندر خوابیده بود؛ آرام، مثل همیشه. اما ناگهان صدایی مهیب، همهچیز را در هم شکست. انفجار، آسمان بندرعباس را شکافت و آتش، بر جان کانتینرهای اسکله افتاد و صدای آژیر، جای سکوت صبحگاهی را گرفت. همهچیز در چند دقیقه عوض شد.
شرایط جوی نامساعد و وزش شدید باد، کار اطفای حریق را با دشواری روبرو کرد. محلهایی که مهار شده بودند، با هر وزش باد، بار دیگر شعلهور میشدند.
تیمهای امدادی از جمله اورژانس، هلالاحمر و نیروهای نظامی بلافاصله پس از وقوع حادثه در محل حاضر شدند. بالگردهای امدادی و آمبولانسها برای انتقال مصدومان به بیمارستانها به کار گرفته شدند.
با توجه به تعداد بالای مصدومان، مراکز انتقال خون در بندرعباس و استانهای همجوار فراخوانهایی برای اهدای خون صادر کردند. مردم بهصورت گسترده در این فراخوان شرکت کردند تا نیازهای خونی بیماران تأمین شود.
با توجه به وسعت آتشسوزی، تیمهای آتشنشانی از تهران، کرمان، یزد و شیراز به بندرعباس اعزام شدند تا در اطفای حریق مشارکت کنند. برخی از این نیروها تجربه مقابله با حریقهای صنعتی و شیمیایی را داشتهاند و تجهیزات ویژهای برای مهار آتش در اختیار داشتند.
بیمارستانهای تهران، کرمان و شیراز اعلام آمادگی کردند تا در صورت لزوم، مصدومان بدحال یا نیازمند مراقبتهای ویژه را پذیرش کنند. برخی از این بیماران با هواپیما به مراکز فوق تخصصی منتقل شدند.
بالگردهای امدادی، تیمهای تخصصی، تجهیزات سنگین و حتی هواپیماهای روسی نیز وارد میدان شدند. هرچند شدت آتش در روز دوم فروکش کرد، اما عملیات لکهگیری تا ساعات پایانی دوشنبه 8 اردیبهشت ادامه یافت.
به دنبال افزایش چشمگیر آلودگی هوا، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با صدور نامهای به رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، دستور تشکیل تیمهای بهداشتی و اجرای اقدامات فوری برای حفاظت از سلامت عمومی را صادر کرد.
در ساعات اولیه پس از حادثه، دهها نفر مفقود گزارش شدند. به همین دلیل، پزشکی قانونی با صدور بیانیهای از خانوادههای افراد مفقود خواست برای شناسایی و آزمایشهای DNA به مراکز مربوطه مراجعه کنند. این اقدام برای تطبیق هویت اجساد سوخته یا آسیبدیده به کار گرفته شد.
وزارت کشور اعلام کرده که برنامهای برای پرداخت خسارت به افراد حقیقی و حقوقی که خودرو، کالا یا اموالشان در این انفجار از بین رفته در دست اجرا است. خودروهای پارکشده در محدوده بندر، کامیونهای باری و برخی دفاتر گمرکی نیز در شعاع انفجار تخریب شدند.
استانداری هرمزگان اعلام کرده که علاوه بر پرداخت دیه قانونی، کمکهزینههایی به خانوادههای متوفیان جهت پوشش هزینههای فوری از جمله خاکسپاری، اسکان و درمان روانی بازماندگان در نظر گرفته شده است.
طبق اعلام رسمی، حدود ۳۵۰۰ کانتینر از مجموع ۱۳۰ هزار کانتینر موجود در بندر، دچار حریق شدهاند. این در حالیست که کالاهای اساسی مردم آسیب ندیده و بخش عمده کانتینرهای سوخته، محمولههای صادراتی بودهاند.
در کنار خسارات انسانی، حادثه به سه مجموعه گردشگری مهم در بندرعباس آسیب زده است؛ از جمله هتل خلیج فارس و مهمانسرای شهید رجایی. دولت و قوه قضاییه وعده دادهاند که با همکاری بیمهها، خسارات وارده به مردم و تجار در اسرع وقت پرداخت شود.
رئیسجمهور روز دوشنبه 8 اردیبهشت به بندرعباس رفت و ضمن بازدید از منطقه حادثهدیده، دستور پیگیری دقیق حادثه را صادر کرد. همزمان، رئیس قوه قضاییه نیز با صدور دستوری ویژه خواستار رسیدگی فوری و بدون اغماض به مقصران احتمالی شد. طبق اعلام وزیر کشور، تاکنون برخی از عوامل احتمالی حادثه احضار شدهاند.
دادستان کل کشور نیز اعلام کرد پرونده قضایی برای بررسی سهلانگاری احتمالی باز شده و چند نفر از مسئولان بندر و پیمانکاران در بازداشت موقت هستند.
در پی این حادثه تلخ، در استان هرمزگان سه روز و بهصورت سراسری یک روز عزای عمومی اعلام شد. همچنین مراسم رسمی یادبود جانباختگان حادثه، سهشنبه ۹ اردیبهشت در بندرعباس برگزار شد.
در نهایت، پس از ۴۳ ساعت تلاش بیوقفه، عملیات ملی اطفای حریق با حضور نیروهای آتشنشانی، امدادی، ارتش، سپاه، بالگردها و کمکهای خارجی، به پایان رسید و مهار نهایی آتشسوزی تأیید شد.
در این فاجعه، تا این لحظه ۷۰ نفر جان باختهاند؛ عزیزانی که بسیاریشان هنوز شناسایی نشدهاند و کار تطبیق DNA برای خانوادههایشان آغاز شده است. بر اساس اعلام جمعیت هلال احمر، شمار مجروحان تاکنون به ۱۲۴۲ نفر رسیده است؛ مجروحانی که برخی از آنها با سوختگی شدید در مراکز درمانی بستری هستند.
استاندار هرمزگان در خصوص علت حادثه گفت: با بررسی فیلمهای مختلف حادثه بندر شهید رجایی متوجه شدیم در هنگام حادثه یک جابجایی کالا بوده که دودی از آن متصاعد شده و پس آن انفجار صورت گرفتهاست.
این حادثه، یکی از سنگینترین فجایع صنعتی و لجستیکی سالهای اخیر کشور است. ابعاد خسارات، حجم آسیبها و نامشخص بودن دلایل اصلی انفجار، موجب نگرانی عمومی شده است.والبته مسئولان وعده دادهاند که هیچ چیز پنهان نخواهد ماند.