ایران گورستان پنل‌های خورشیدی چینی می‌شود؟

ناترازی نزدیک به 25 هزار مگاواتی برق، ایران خوابیده روی منابع نفتی را بالاخره به سمت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر هدایت کرده است. اگر تا دیروز طرفداران نیروگاه‌های حرارتی یکه تاز میدان تامین انرژی ایران بودند، امروز کسی دیگر انرژی تجدیدپذیر را گران توصیف نمی‌کند و در برنامه‌های دولت هم ایجاد انرژی‌های تجدیدپذیر، مورد پذیرش قرار گرفته است.

البته دولت سنگ بزرگی برداشته که از همین ابتدا می‌توان حدس زد که برداشتن این سنگ، نشانه نزدن است. مسعود پزشکیان رئیس جمهور از ایجاد 30 هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در ایران سخن گفته است در حالی که طی هفت برنامه توسعه که در کشور اجرا شده، هرگز اهداف ایجاد نیروگاه‌های تجدیدپذیر محقق نشده است و امروز فقط یک و نیم مگاوات نیروگاه پاک در ایران داریم.

تصمیم ساتبا برای توسعه نیروگاه‌های پاک

در حالی که در همه کشورها این بخش خصوصی است که وظیفه ساخت نیروگاه‌ها را به عهده می‌گیرد و طبق قانون در ایران هم دولت نمی‌تواند نیروگاه‌های حرارتی به احداث نیروگاه حرارتی ورود کند، اما اخیرا اعلام شده است که ساتبا 600 نقطه را برای ایجاد نیروگاه خورشیدی جایابی کرده است و می‌خواهد 1800 مگاوات از چین تجهیزات ایجاد نیروگاه تجدیدپذیر بخرد، به ایران آورده و نصب کند. این همان نقطه‌ای است که کارشناسان و برخی فعالان اقتصادی را نگران کرده است. زیرا وزارت نیرو قصد دارد راسا خودش نیروگاه تجدیدپذیر بسازد.

حسین سلاح‌ورزی فعال اقتصادی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «برای یادآوری به جناب ‎پزشکیان و ثبت در تاریخ: چنانچه با تکیه بر مشورت‌های علی‌آبادی و گزارش‌هایِ مُهمَل و پوچِ دلالان اطراف پیش بروید، نه تنها ناترازی‌ها برطرف نخواهد شد، بلکه با هدررفت میلیاردها دلار از منابع ارزی کمیاب کشور، ایران در سال‌های آینده به گورستانی از پنل‌های خورشیدی بی‌کیفیت و کم‌بازده چینی بدل خواهد گشت.»

به نظر می‌رسد این نوشته ناظر بر فعالیت ساتبا برای خرید پنل‌های خورشیدی از چین باشد. از آنجا که عموما در فعالیت‎های دولتی مسایل کیفی چندان لحاظ نمی‌شود، به نظر می‌رسد که این نگرانی پر بیراه هم نباشد.

میانجی‌گری قالیباف برای پنل‌های مرجوعی چین

نگرانی‌ها در زمینه احتمال ورود پنل‌های بی‌کیفیت چینی فقط به سلاح‌ورزی ختم نمی‌شود. پیشتر کورش شوری دبیر کل انجمن علمی انرژی خورشیدی در گفت‌وگو با آوش از پیشنهاد چین برای خرید پنل‌های مرجوعی آمریکا به این کشور خبر داده بود.

شوری گفت: جدیدا چین برای آمریکا 30 هزار مگاوات پنل تهیه کرده بود اما آمریکا این پنل‌ها را نپذیرفته بود. نخست وزیر چین به رئیس مجلس ما پیشنهاد داده بود که ایران از این پنل‌ها استفاده کند.

وی اضافه کرد: قالیباف این پیشنهاد را مطرح کرد و به ما اعلام شد که چینی‌ها حاضرند 10 هزار مگاوات پنل را بابت بدهی به ایران بدهند؛ منتهی باید کیفیت پنل‌ها بررسی شود زیرا آمریکا بدون دلیل جنسی را مرجوع نمی‌کند یا معامله را به هم نمی‌زند. باید دید ایراد و مشکل چه بوده است.

شوری این سخنان را در حالی مطرح کرد که کشور چین را جزء پرچمداران حوزه پنل خورشیدی می‌داند اما بر این باور است که این کشور پنل‌های A+++ و پنل‌های با کیفیت بالای خود را به ایران نمی‌دهند و عموما پنل‌های تا همان کلاس A را به ایران می‌دهد. در حالی که عالی‌ترین تولیدات خود را به کشورهای اروپایی صادر می‌کند.

وی درباره دلیل این رویکرد چین توضیح داد: به دلیل بی‌اطلاعی و بیسوادی برخی بازرگانان ما، چین یک مقدار از شرایط سوء استفاده می‌کند. گاهی متاسفانه بازرگانان ما آن وجدان کاری که باید داشته باشند را ندارند و سود کالاها نسبت به کیفیت برایشان مهمتر است. در واقع آن تعصبی که باید درباره گارانتی 25 تا 30 ساله پنل‌های خورشیدی داشته باشند را مورد توجه قرار نمی‌دهند و چیزهایی را انتخاب می‌کنند که کیفیت خوبی ندارد.

هشدار نسبت به ورود پنل‌های خورشیدی نسل جدید

دبیر کل انجمن علمی انرژی خورشیدی نسبت به فروش خط تولید کارخانه‌های فعلی پنل خورشیدی و یا فروش پنل با قیمت‌های کمتر در بازار هم هشدار داد.

وی گفت: خبرهایی که به ما رسیده است حاکی از این است که نسل پنل‌ها در حال تغییر است. نسل جدیدی می‌آید که راندمان بالاتر و کیفیت بهتری دارد. باید دقت کنیم که در جریان این تغییرات، پنل‌های با کیفیت پایین به ایران راه نیابد.