احتمال کاهش هزینههای حمل نفت ایران به چین وجود دارد
رئیس اتاق ایران و چین درباره نوشته ترامپ در شبکه ایکس و رفع تحریم‌های تبادل نفت بین ایران و چین گفت: این تصمیم گشایش اقتصادی زیادی ایجاد نمی‌کند و ممکن است زمینه کاهش هزینههای حمل نفت به چین را فراهم کند.
شبکه اجتماعی ایکس به پایگاهی برای انعکاس صحبت‌های ضد و نقیض ترامپ تبدیل شده اما این سخنان به سرعت بر بازارها تاثیر گذاشته و منجر به واکنش آنها می‌شود. اندکی بعد از اعلام آتش بس در جنگ ایران و اسرائیل ترامپ در شبکه ایکس نوشت: «چین اکنون می‌تواند به خرید نفت از ایران ادامه دهد». گروهی این نوشته را رفع اولین تحریم ایران تعبیر کردند. مجیدرضا حریری، رئیس اتاق ایران و چین، در گفت‌وگو با آوش در این رابطه بیان کرد: دو نگاه در این باره وجود دارد. یکی اینکه ترامپ روغن ریخته را نذر امام‌زاده کرده است.
وی افزود: ما اکنون حداکثر میزانی که می‌توانستیم نفت تولید کنیم را می‌کنیم و حداکثر آنچه که می‌توانستیم صادر کنیم، که حدود یک میلیون و 600 تا یک میلیون و 700 هزار بشکه نفت است، را به چین صادر می‌کنیم. ولی قطعا این اقدام سخت است و همین کاری که می‌کنیم، کار راحتی نیست.
حریری توضیح داد: بخش خصوصی در حوزه نفت نقش اجرایی پررنگی ندارد. شاید بخش خصوصی برای مقدمات مؤخراتش کمک‌هایی کند اما فروش نفت در کشور ما دست نظام و حکومت است. بخش خصوصی به هیچ کشوری نفت نمی‌فروشد.
وی افزود: آنچه در سخنان ترامپ می‌تواند پیغام جدیدی برای ما و چینی‌ها باشد، این است که حالا بیاییم در حوزه تولید توان‌مان را بالا ببریم و بیشتر بتوانیم نفت صادر کنیم، دوم اینکه ما هزینه‌هایی بابت مدل فروش نفت داریم. هزینه جابجایی نفتکش، انبار و غیره یکسری هزینههای جانبی است که در جریان صادرات نفت پرداخت می‌شود.
رئیس اتاق ایران و چین یادآور شد: اینکه می‌گویند ایران نفتش را مفت به چین می‌دهد، واقعا این‌گونه نیست ما هزینههای مبادله بالایی داریم. تغییر رویه ترامپ می‌تواند یک مقدار کار انتقال را تسهیل کند. اگر آمریکا علنا اعلام کند تحریم‌هایش در تبادل نفت چین و ایران را نادیده می‌گیرد، می‌تواند هزینههای مبادله ما را کاهش دهد. گردش کار ما را از نظر بندر و حرکت کشتی‌ها تسهیل کند اما باید در نظر داشت عموم تانکرهای نفتکش ما هنوز تحریم است.
وی افزود: یک ترکیبی از مسائل در حوزه تحریم‌ها و صادرات نفت وجود دارد که کشور را درگیر می‌کند.
گشایش زیادی در راه نیست
حریری به این پرسش که اگر نوشته ترامپ در ایکس را به این حساب بگذاریم که آمریکا رابطه ایران و چین را از شمول تحریم‌ها خارج کرده، چقدر گشایش ایجاد می‌شود؟ این‌گونه پاسخ داد: گشایش فوق‌العاده اقتصادی در این قضیه نمی‌بینم.
وی افزود: برای اینکه فرض کنید در کوتاه مدت 10 درصد هزینههای فروش نفت را کاهش دهیم یا بتوانیم فروش را 10 درصد افزایش دهیم. میزان گشایش بیشتر از این نیست. با این تغییرات رقمی حدود 30 میلیارد دلار صادرات نفتی ما در نهایت به 33 میلیارد دلار تبدیل می‌شود. بنابراین چنین تغییراتی تحول عظیم قابل لمسی را ایجاد نمی‌کند.
رئیس اتاق ایران و چین گفت: اما به هر حال این توافقی که در بامداد سه‌شنبه اعلام شد، توافقی نیست که ایران و اسرائیل و آمریکا در آن دست داشتند. باید این را در نظر بگیریم که دو روز قبل از این توافق صحبت از تهیه پیش‌نویس یک قطعنامه توسط پاکستان و عمدتا چین با همکاری روسیه برای ارائه به شورای امنیت مطرح و این خبر در رسانه‌ها منتشر شد.
وی افزود: بر اساس اخبار منتشره این تحلیل را دارم که پشت پرده دعوا، میزهایی برای صلح چیده می‌شد که در همه آنها دوستان ما از جمله چین دست داشتند. قاعدتا می‌تواند یکی از شروط توافق از طرف چینی‌ها نوشته ترامپ در شبکه ایکس باشد. به این شکل هم شاید بتوان به قضیه نگاه کرد.
حریری ادامه داد: البته نوشته ترامپ فقط ناظر بر ایران نبود و او اظهار امیدواری کرده بود چین هم از آمریکا نفت بخرد. آنچه رخ داده می‌تواند یک توافق جامع‌تری هم باشد.
تلاش برای افزایش تعداد دوستان
رئیس اتاق ایران و چین گفت: با توجه به اتفاقات این روزهای صحنه‌های بین‌المللی، باید این رویکرد را به ما بدهد که هم به تعداد دوستان‌مان بیافزاییم و هم دوستان موجود را حفظ کنیم.
وی افزود: نباید فراموش کنیم اگر پا در میانی چین در یکی، دو سال گذشته نبود و توافق بین عربستان، چین و ایران برقرار نمی‌شد، چه شرایطی داشتیم.
حریری اضافه کرد: فرض کنید در این دعوای 12 روزه عربستان هم جزو جبهه متخاصم بود، در آن صورت قطعا صحنه دعوا با آنچه رخ داد، متفاوت می‌شد. ما باید قدر دوستان‌مان را بدانیم.
وی گفت: مواضعی که چین هم به صورت دو جانبه با وزیر امور خارجه داشت و پیام‌هایی که داد و هم مواضع نمایندگانش در ژنو، شورای حکام آژانس و شورای امنیت در تمام این مدت به نفع ایران بود و حق ایران را برای داشتن غنی‌سازی به رسمیت شمرد. این کشور اعلام کرد تحریم‌های یک جانبه باید لغو شود.
رئیس اتاق ایران و چین توضیح داد: مواضع چین از منظر سیاسی در دنیا یکی از قوی‌ترین حمایت‌ها از ایران بود و در سطوح مختلف دولت چین از ایران حمایت کرد. این خود جای تقدیر و تشکر داشت. در شرایطی که ما دوستان کمتری در دنیا داریم، اگر دوستی در حوزه بین‌الملل از منافع ما دفاع می‌کند، وظیفه تک تک ماست که قدردانی خود را به این کشور ابلاغ کنیم.
