چین و هند تکلیف قیمت نفت را تعیین خواهند کرد
یک کارشناس انرژی تقاضای چین و هند برای نفت خام را عاملی تعیین کننده در قیمت‌های بازار جهانی دانست و گفت: در صورت طولانی شدن جنگ ایران و اسرائیل این دو کشور بدون شک برای پایان دادن به تنش وارد عمل خواهند شد.
هادی موسوی کارشناس انرژی در گفت‌وگو با آوش درباره تاثیر جنگ ایران و اسرائیل بر قیمت جهانی نفت خام بیان کرد: چند عامل در قیمت نفت موثر است. به صورت کلی تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان در تعیین قیمت موثر هستند.
موسوی گفت: عمده تولیدکنندگان نفت در دنیا شامل تولیدکنندگان منطقه خاورمیانه و آمریکا هستند و چین و هند جزء بزرگترین مصرف‌کننده‌ها به شمار می‌روند. هرگونه تغییری در وضعیت هر یک از اینها می‌تواند بازار نفت را متاثر کند.
وی ادامه داد: تا دو دهه قبل عامل تاثیرگذار در قیمت نفت فعالیت تولیدکنندگان به خصوص اوپک بود. تولیدکنندگان می‌توانستند تغییرات را کنترل کنند و بازیگر موثر در قیمت‌گذاری نفت بودند. از دو دهه قبل و با شروع جهش چین و هند در شرق آسیا، این نقطه ثقل در حال تغییر است.
موسوی اضافه کرد: از دو دهه قبل تاکنون بیش از آنکه تولیدکنندگان بتوانند در قیمت نفت تاثیرگذار باشند، میزان تقاضای نفت در یک کشوری مثل چین و هند در بازار نفت تاثیرگذار بود. ضمن اینکه با ورود نفت شل و بازیگری آمریکا اثرگذاری اوپک خیلی کم شد.
وی افزود: در حال حاضر بیش از آنکه جنگ ایران و اسرائیل بتواند بر قیمت نفت تاثیرگذار باشد، به نظر من مصرف و عکس‌العمل چین و هند می‌تواند روی قیمت نفت تاثیر بگذارد.
افزایش ریسک تامین نفت با بروز بحران در خاورمیانه
این کارشناس انرژی توضیح داد: به هر دلیلی که در خاورمیانه یک اتفاقی بیفتد، ریسک تامین نفت بالا می‌رود و هزینه جابجایی و علی‌الخصوص بیمه کشتی‌ها افزایش می‌یابد. به دلیل جنگ ایران و اسرائیل یک افزایش در قیمت نفت رخ داده است و به تبع آن افزایش قیمتی در محصولات و مشتقات نفتی هم رخ داد.
وی اضافه کرد: اما چون هنوز خود منطقه خلیج فارس وارد این درگیری نشده است، آن افزایش قیمت خیلی زیادی که شاید خیلی تصور می‌کردند با جنگ ایران و اسرائیل رخ دهد و قیمت نفت به بالای 100 دلار یا حدود این قیمت برسد، هنوز رخ نداده است.
موسوی گفت: در حال حاضر افزایش قیمت نفت زیادی داشتیم ولی نه آنقدر که خیلی‌ها در داخل و خارج پیش‌بینی می‌کردند.
وی افزود: اما اگر این درگیری‌ها وارد خلیج فارس بشود و ایران با آمریکا درگیر شود و شروع به حمله به ناوهای آمریکایی کند، حتی اگر تنگه هرمز را هم نبندد، به دلیل اینکه ریسک حضور نفت‌کش‌ها در منطقه خلج فارس و بعد از تنگه هرمز زیاد می‌شود و بیمه آنها افزایش می‌یابد، یکسری از شرکت‌ها ممکن است نفتکش‌هایشان را به این منطقه نفرستند.
این کارشناس انرژی ادامه داد: یکسری از شرکت‌ها هم ممکن است هزینه‌های زیادی برای حمل بگیرند و همین مسئله روی قیمت نفت تاثیرگذار می‌شود و ممکن است پنج تا 10 دلار قیمت نفت را بالا ببرد.
وی اضافه کرد: اگر ایران تنگه هرمز را ببندد، پیش‌بینی برخی اندیشکده‌ها و موسسات این است که قیمت نفت به بالای 100 دلار هم برسد.
رسیدن قیمت نفت به بالای 100 دلار در صورت تشدید درگیری
برخی پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که با تشدید درگیری بین ایران و اسرائیل قیمت نفت تا 400 دلار هم برسد، آیا امکان افزایش قیمت تا این سطح وجود دارد؟ موسوی در این رابطه توضیح داد: به نظر من این رقم خیلی عدد عجیبی است. فکر می‌کنم که 400 دلار خیلی رویایی است اما احتمالا قیمت نفت به عدد بالای 100 دلار در صورتی خواهد رسید که درگیری‌ها خیلی شدید شود.
وی افزود: اگر کشورهای منطقه درگیر شوند و ایران وارد درگیری با عربستان شود و آرامکو یا تاسیسات نفتی در امارات را بزند، در این شرایط شاید قیمت نفت به بالای 100 دلار برسد.
این کارشناس انرژی بیان کرد: بازار نفت درست است که متاثر از عوامل سیاسی است اما طی کمتر از یک قرن اخیر توانسته خود را تا حد زیادی متعادل کند. با بروز تنش شوک‌هایی به قیمت نفت وارد می‌شود اما بازار می‌تواند خودش را با ابزارهایی که در اختیار دارد، متعادل کند.
وی ادامه داد: کشورهایی مثل برزیل و ونزوئلا در تعادل بازار نفت تاثیرگذار هستند. خود آمریکا بخشی از بازار را می‌تواند با تولید متعادل کند. حتی اگر عربستان، امارات، کویت و کشورهای اصلی تولیدکننده نفت در منطقه وارد درگیری شوند، بازار طی این سال‌ها به بلوغی رسیده است که تا حد زیادی می‌تواند این شوک‌ها را دفع و کنترل کند.
موسوی گفت: لذا نه خیلی آن پیش‌بینی‌های بالای 100 دلار منطقی است و نه سناریوهایی که آمریکا فکر می‌کند به کمک اوپک پلاس به تنهایی می‌تواند قیمت نفت را کنترل کند. نرخ نفت احتمالا بین 70 تا 90 دلار در نوسان خواهد بود و بسته به شرایط جنگی خودش را به روز خواهد کرد.
چین و هند تحمل شوک دوباره را ندارند
این کارشناس انرژی درباره اثر طولانی شدن جنگ بر بازار نفت توضیح داد: طولانی شدن جنگ قطعا بر بازار نفت تاثیرگذار است. اگر طولانی شدن جنگ تبعاتش افزایش غیر منطقی قیمت نفت باشد و نرخ نفت را دوباره به محدوده 90 تا 100 دلار برساند، چین و هند حتما وارد بازی خواهند شد.
وی افزود: این دو کشور حتما تلاش می‌کنند که جنگ را کنترل کنند زیرا دو مصرف کننده اصلی منطقه خلیج فارس این دو کشور هستند.
موسوی گفت: اقتصاد این دو کشور با توجه به بحران‌های اقتصادی که در دنیا هست و جنگ تجاری که وجود دارد، تحت تاثیر قرار گرفته و تحمل شوک دومی به نام قیمت نفت برایشان خیلی جالب نیست؛ بنابراین آنها سعی می‌کنند شرایط را کنترل کنند.
وی افزود: اما زمان زیاد جنگ به بازیگرهای تولیدکننده، عرضه کننده و مصرف کننده این امکان را می‌دهد که گزینه‌های جدید در نظر بگیرند. مثلا سیستم‌ها و خط لوله‌هایی که خلیج فارس را دور می‌زند یا عرضه نفت از کشورهای آفریقایی که بازارشان به سمت چین و هند نیست، جزء این گزینه‌هاست. شاید عرضه بیشتر نفت از روسیه به سمت چین و هند رخ دهد.
این کارشناس انرژی توضیح داد: بازار نفت یک بازار عرضه و تقاضایی است و چون بازار بسیار بزرگی است همچنین اعداد بسیار بزرگی در آن جابجا می‌شود و اقتصاد دنیا متاثر از اقتصاد چین و هند است، لزوما به این معنی نیست که زمان طولانی جنگ باعث افزایش قیمت نفت شود.
وی افزود: طولانی شدن جنگ احتمالا شرایطی را بوجود می‌آورد که بازار خودش را متعادل کند. گرچه اگر بازار روی 80 تا 85 دلار متعادل شود، با بازار دو ماه قبل که روی 70 دلار بود، یک مقدار متفاوت است اما بازار یک پیکی خواهد زد و احتمالا دوباره روی 80 دلار باز خواهد گشت.
