سخنگوی دولت: اندیشه فارابی همچنان سرچشمه پویایی فرهنگی ایران است

فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، در مراسم روز ملی حکمت و فلسفه و بزرگداشت حکیم فارابی، با اشاره به جایگاه تمدنی فارابی گفت: «فارابی حکیمی است که مسیر تازه‌ای را برای تمدن ایرانی ـ اسلامی گشود؛ مسیری که انسان را در مرکز توجه قرار می‌دهد و بر توانایی او برای اتصال به عقل کامل، تفکر، عاملیت و اخلاق استوار است. همین نگاه سبب شد که ایران در قرون طولانی، تا سده هفدهم، مرجعیت علمی و فلسفی خود را حفظ کند.»

او افزود: «فارابی انسان را موجودی می‌داند که با تشخص‌یابی و حرکت در مسیر عقلانی، می‌تواند به آگاهی و اخلاق برسد و در این مسیر، به مقام خلیفه‌اللهی نزدیک شود. این تلقی از انسان است که حتی در سخت‌ترین دوران تاریخی، او را به پویایی و تلاش وامی‌دارد.»

مهاجرانی با اشاره به تأثیر عمیق اندیشه فارابی بر مولانا تصریح کرد: «برداشت‌های مولانا از عقل کل، بازتابی از بنیانی است که فارابی درباره عقل فعال و نسبت انسان با حقیقت بنا کرد. از نگاه مولانا، انسان زمانی اخلاق‌مدار می‌شود که از محدوده عقل جزئی عبور کند و به عقل کلی دست یابد. بخش‌هایی از مثنوی، از جمله در دفتر اول، نشان می‌دهد که چگونه مولانا این پیوند میان عقل کل و عشق را صورت‌بندی کرده است.»

او با اشاره به چند نمونه از تمثیل‌های اخلاقی مولانا، گفت که این جهان‌بینی برآمده از خوانشی است که فارابی از عقل، عاملیت و کمال انسانی ارائه کرده است.

مهاجرانی همچنین به نمونه‌هایی از ابیات مشهور مولوی درباره وحدت عاشق و معشوق و فناء اشاره کرد و افزود:  این نگاه «امتداد طبیعی عقل کلی فارابی» است.

سخنگوی دولت تأکید کرد: «درک ما از اخلاق، انسان‌شناسی و نسبت انسان با جهان، بدهکار میراث فلسفی فارابی است. این میراث فرهنگی و معنوی ارزشمند، امروز نیز می‌تواند ما را به تأمل درباره ظرفیت‌های انسان و تقویت بنیان‌های فکری و اخلاقی جامعه دعوت کند.»

او در پایان ابراز امیدواری کرد که بهره‌مندی از میراث حکمت اسلامی و سنت فلسفی ایران، بیش از گذشته در دستور کار جامعه علمی و فرهنگی کشور قرار گیرد.