کوک سازهای ارکستر سمفونی جوانان در موزه هنرهای معاصر
شب گذشته 13 شهریور 1404 در موزه هنرهای معاصر تهران کنسرت رونمایی از ارکستر سمفونی جوانان برگزار شد.

در میان جوانانی که در پهنه موزه هنرهای معاصر اینطرف و آن طرف میروند تا سازهایشان را کوک کنند و بعضی دیگر از جوانان گروه «کر» که در راهروهای موزه با خواندن نتها صدایشان را گرم میکنند؛ شوروشوق جوانی و آمادهشدن برای اولین اجرا موج میزند.
چند جوان با ویولنهایشان در کنار حوض نفت یا «ماده و فکر» اثر هنرمند ژاپنی «هاراگوچی»، سرگرم تمرین هستند، بعضی در کنار حجمهای ساخته شده از آثار «پابلو پیکاسو». احتمالاً میدانند که در راهروهای این موزه چه آثاری از نقاشان بزرگ روی دیوارها آمده و چه تندیسهایی از پیکرتراشان برجسته در تالارها به نمایش گذاشته شده است و این به هیجانشان میافزاید. در میان اضطراب و اشتیاق هنرمندان جوان، مردم آهستهآهسته جمع میشوند و منتظرند تا کنسرت رونمایی از ارکستر سمفونی جوانان به رهبری «نصیر حیدریان» را ببینند. اولین اجرای ارکستری که قرار است «برای ایران» کوک شود و بنوازد.
ایده اصلی این ارکستر آن است تا فرصتی را برای جوانان توانمند حوزه موسیقی فراهم کند. آنها را برای روزها و سالهای آینده و ارکسترهای بزرگ آموزش داده و از آنان هنرمندان برجسته فردا بسازد. حدود ساعت ۸ شب که میشود، مخاطبان و دوستداران جمع شدهاند و جوانان ارکستر سر جایشان قرار میگیرند. جوانان گروه کر که رهبریاش با «سحر انزلی» است دور نوازندگان حلقه زده و میایستند.
قطعات ارکستر را یکی از همین جوانان «کیومرث طالبی» تنظیم کرده است. قطعاتی که به همه جای ایران سر میزند؛ از باغهای شیراز تا دامنه زاگرس, از شالیزارهای گیلان تا کوچههای پایتخت.
«نصیر حیدریان» موسیقیدان و رهبر دائم ارکستر سمفونیک تهران که رهبری ارکستر جوانان را هم برعهده دارد، روی سکو میایستد و قبل از شروع میگوید: خوشحالم که به من اجازهدادن این ارکستر را هدایت کنم. این ارکستر متشکل از جوانانیست که آیندهداران اصلی موسیقی ایران هستند. این ارکستر از شاگردان موزیسینهایی چون «پدرام فریوسفی» تشکیل شده و باید از این دوستان تشکر کنم که برای پرورش این استعدادهای جوان وقت گذاشتهاند.
حیدریان تأکید میکند: من تحصیلات موسیقیام را در کشور اتریش انجام دادهام؛ در کشوری که مهد موسیقیست و با اطمینان میگویم که بعد از اتریشیها هیچ کشور دیگری بهاندازه مردم ایران عاشق موسیقی نیستند.
این موسیقیدان هدف هنرمند را ایجاد شادی در جامعه میداند و میافزاید: در واقع ایجاد شادی برای مردمی که بعد از کار و سختی و عرق ریختن از کار فارغ میشوند یکی از مهمترین وظایف هنرمند است. هدف هنرمند برگرداندن شادی به دل جامعه است و این از وظایف موسیقی و هنرمند محسوب میشود.
حیدریان یادآور میشود: به قول شوپنهاور موسیقی میتواند درد جامعه را برطرف کند و او را به عالم دیگری ببرد که برای مدت یکی دو ساعت از سختیهای زندگی فاصله بگیرد.
او میافزاید: خوشحالم که با خانم دکتر نادره رضایی (معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) آشنا شدم و این فرصت در اختیار من قرار داده شد تا مردم را بتوانم شاد کنم. ایشان بانی کنسرت آزادی (کنسرت رایگان همایون شجریان) هم بود تا مردم ما بعد از سختیهای جنگ ۱۲ روزه دوباره شادی را تجربه کنند.
حیدریان از سحر انزلی رهبر گروه کر و بابک رضایی (مدیرکل دفتر موسیقی) تشکر میکند و بعد «باتن» (چوب رهبر ارکستر) را به دست میگیرد و اجرا آغاز میشود، شور جوانی ارکستر و گروه کر با شوق مخاطب گره میخورد. حالا موزه هنرهای معاصر که همیشه با سکوت ابدی تابلوهای نقاشی و تندیسها پیوند داشت، با نتهای لبریز ترنم و ذوق جوانان همخانه شده و نغمهها را تا بادگیرها و گنبدها و طاق ها و نورگیرها (که تلفیقی است از سنت معماری ایرانی و معماری مدرن) می برد و بازمی گرداند. شاید برای این همخوانی معماری موزه و هارمونی اجرا است که بعضی از قطعات را مخاطبان هم زمزمه میکنند و میخوانند.
بعد از اجرا و تحقق یک رؤیا
بعد از اجرا نادره رضایی معاون امور هنری وزارت فرهنگ که در جمع حضور دارد به خبرنگاران میگوید: اجرای امشب یکی از آرزوهای ما در معاونت هنری بود که محقق شد. در شبی که در آستانه هفته وحدت و هزار و پانصدمین سالگرد میلاد پیامبر معظم (ص) قرار داریم، فرزندان ایران همنوا برای ایران نواختند و از ارکستر جوانان و گروه کر جوانان رونمایی شد.
او از نصیر حیدریان، سحر انزلی و سایر دستاندرکارانی که در تحقق این رویداد نقش داشتند تقدیر کرده و میافزاید: تلاش این افراد برای نسل جوان ایران که در حوزه موسیقی توانمند هستند بستری برای اجرا، تمرین و دیدهشدن فراهم کرده است.
معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میگوید: اجرای امشب بخشی از مجموعه اجراهای «برای ایران» معاونت هنری بود. امیدواریم در آینده نزدیک زمینه اجرای این برنامهها در میدان آزادی فراهم شود.
بابک رضایی مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در پایان با اشاره به ادامه این برنامهها میگوید: روز شنبه در تختجمشید، ارکستر سمفونیک ارمنستان با گروهی ۱۰۷ نفره قطعاتی را اجرا خواهد کرد که اجرای ویژه آن «ای ایران» است و طنین این اثر انشاءالله در تختجمشید برای مردم نواخته و به گوش ایران و جهانیان رسانده خواهد شد. امیدوارم بیش از گذشته بستر حضور هنرمندان در عرصه فرهنگ و هنر فراهم شود، همبستگی تقویت گردد و نسل آینده ایران بدرخشد.

رضایی با اشاره به روند شکلگیری این ارکستر توضیح داد: برنامهریزیها از ماهها پیش آغاز شده بود. اگرچه در دوران جنگ بخشی از فعالیتها به تعویق افتاد، اما پس از آن با جدیت کار دنبال شد. با فراخوانی که به اساتید مطرح موسیقی کلاسیک در تهران داده شد، شاکله این ارکستر شکل گرفت. از خانم انزلی نیز باید تشکر کنم که زحمات فراوانی برای مدیریت و رهبری گروه کر متقبل شدند. امشب خوشحال هستم که یکی از اهداف اصلی دفتر موسیقی به ثمر نشست.
او با تأکید بر اتصال «جزایر هنری» به یکدیگر میافزاید: اینکه برای نخستینبار در موزه هنرهای معاصر شاهد اجرای ارکستر سمفونی جوانان هستیم، آغاز مبارکی است. این ارتباط در آینده با حوزه تئاتر نیز برقرار خواهد شد تا فعالیتها استمرار یابد و جزایر هنری به یکدیگر متصل شوند.