ضرورت نجات میراث فرهنگی در سایه جنگ
در پی حمله شب گذشته رژیم صهیونیستی به خاک ایران، توجه به حفاظت از میراث فرهنگی و آثار هنری کشور بهعنوان بخشی از سرمایههای ملی، اهمیتی دوچندان یافته است.

شب گذشته، رژیم صهیونیستی در اقدامی تجاوزکارانه، چندین نقطه از خاک ایران را هدف حملات هوایی قرار داد. در جریان این حملهی بیسابقه، برخی زیرساختهای نظامی و صنعتی مورد اصابت قرار گرفتند و فضای عمومی کشور وارد وضعیت آمادهباش شد.
در حالی که نهادهای امنیتی و امدادی در حال مدیریت پیامدهای این حمله هستند، توجه به ابعاد فرهنگی این بحران نیز ضرورت پیدا کرده است.
در پی این حمله و افزایش سطح هشدار امنیتی در سراسر کشور، حفظ و صیانت از میراث فرهنگی و آثار هنری، بهعنوان سرمایههای ملی و تاریخی، اهمیتی دوچندان یافته است.
با توجه به سوابق تاریخی جنگها و تخریبهای غیرقابل جبران آثار فرهنگی در سایر کشورها، اکنون نهادهای متولی فرهنگ در ایران باید با جدیت و فوریت وارد عمل شوند.
سازمان میراث فرهنگی، موزه ملی ایران، و همچنین مدیریت موزههای منطقهای لازم است تدابیر حفاظتی ویژهای برای آثار ارزشمند، نسخ خطی، آثار باستانی و مجموعههای هنری اجرا کنند.
انتقال موقت آثار به انبارهای امن و زیرزمینی، بررسی وضعیت مقاومسازی ساختمانها، ایجاد تیمهای واکنش سریع و افزایش نظارت بر مکانهای فرهنگی میتواند بخشی از این اقدامات باشد.
تجربههای جهانی از جمله در جنگ عراق، سوریه و اکنون در فلسطین اشغالی، نشان داده که جنگ تنها زیرساختها را ویران نمیکند، بلکه حافظهی تاریخی و فرهنگی ملتها را نیز هدف میگیرد. از اینرو لازم است علاوه بر تدابیر امنیتی، تصمیمگیران حوزه فرهنگ و هنر کشور، برای حفظ «هویت فرهنگی» ایران نیز آماده باشند.
در کنار حفاظت فیزیکی، مستندسازی دیجیتال آثار، بیمهی فرهنگی، ارتباط با نهادهای بینالمللی میراث و آرشیوهای جهانی، میتواند از آسیبهای جبرانناپذیر در آینده پیشگیری کند. همچنین مشارکت هنرمندان، پژوهشگران و انجمنهای تخصصی برای راهاندازی کارزارهای آگاهیبخش در فضای مجازی و رسانهها، میتواند در دفاع از فرهنگ ایران مؤثر باشد.
در شرایطی که ایران تحت حملهای ظالمانه قرار گرفته، حفاظت از جان انسانها در اولویت است؛ اما حفظ روح و ریشههای فرهنگی نیز نباید به حاشیه رانده شود.